نگاه روز

چرا ترکیه فرمانده تروریست داعشی ها را حمایت می کند؟

برگرفته از تابناک

آنکارا دوست ندارد به «متحدان تروریست» خود حمله کند و این مساله را رجب طیب اردوغان در نشست با باراک اوباما همتای آمریکایی خود به صراحت گفته بود.اما این مساله که چرا ترکیه همچنان به حمایت از «متحد تروریست» خود «ابوبکر البغدادی» ادامه می‌دهد را می‌توان در چند مورد مهم خلاصه کرد.

ایالات متحده آمریکا در حال آماده‌سازی تجهیزات گسترده نظامی – اطلاعاتی در قالب یک ائتلاف مشکوک برای حمله به داعش است، ائتلافی که به گفته وزیر دفاع آمریکا یکی دو کشور عضو آن از حامیان مالی، نظامی و اطلاعاتی گروه تروریستی دولت اسلامی به شمار بوده و هستند.

آنچه از شواهد و قراین بر می‌آید در ائتلافی که آمریکا تشکیل داده و خروجی مشخصی هم پس از نشست پاریس در هفته جاری نداشته است، برخی از اعضا به شدت مخالف حمله نظامی به داعش بوده‌اند و از این مساله ابراز نگرانی کرده و می‌گویند به جای داعش، باید به ارتش سوریه حمله کرد و دولت این کشور را از بین برد.

دولت ترکیه یکی از این کشورها است که وزیر خارجه‌اش در نشست پشت درهای بسته پاریس بر این مساله تاکید کرد و گفت: کاری که می‌بایست چهار سال پیش در حمله به سوریه صورت می‌گرفت، الان هم باید صورت بگیرد و نه اینکه به داعش حمله شود و این گروه را از بین برد.

سخنان مولود چاووش اوغلو که از دست‌پروردگان سلف خود احمد داوود اوغلو است در حالی بیان می‌شود که تررویست‌‌های داعشی تاکنون منفعت راهبردی بسیاری برای ترکیه داشته‌اند و آنکارا دوست ندارد به «متحدان تروریست» خود حمله کند و این مساله را رجب طیب اردوغان در نشست با باراک اوباما همتای آمریکایی خود به صراحت گفته بود.

اما این مساله که چرا ترکیه همچنان به حمایت از «متحد تروریست» خود «ابوبکر البغدادی» ادامه می‌دهد را می‌توان در چند مورد مهم خلاصه کرد:

1- تروریست‌های داعشی یکی از بغرنج‌ترین بحران‌های 40 سال اخیر ترکیه که همان «کُرد»ها باشند را به نوعی برای دولت اردوغان حل کرده‌اند. شبه نظامیان کرد این روزها بیش از آنکه به فکر حمله به ارتش ترکیه باشند، در فکر دفاع از شهرها و روستاهای خود در سوریه هستند تا مبادا دست وحشی‌های داعشی یا همان متحدان رییس جمهور ترکیه افتاده و جان و مال و ناموس آنها بر باد رود.

2- داعش باعث شده تا سه همسایه قدرتمند ترکیه یعنی ایران، عراق و سوریه با این تروریست‌ها درگیر شوند و سران آنکارا با فراغ بال بیشتری به منطقه و طرح‌های توسعه‌ای خود بنگرند. اردوغان در مذاکره خود با اوباما به صراحت به وی گفته بود که حمله به داعش باعث خواهد شد تا ایران و سوریه بار دیگر قدرت بگیرند و ما به هیچ عنوان خواستار یک ایران قدرتمند نیستیم.

3- داعش باعث شد تا نوری مالکی دشمن خونی اردوغان، مجبور به کناره‌گیری از قدرت شود. آنها با رسیدن به دروازه بغداد این امر را سرعت بخشیدند و ترک‌ها انتظار داشتند که با تصرف بغداد نظام حاکم بر عراق که عملاً متحد ایران به شمار می‌رود از بین‌ برود و «متحدان تروریست» آنکارا در این کشور قدرت را به دست بگیرند و تهران در یک درگیری دامنه‌دار در منطقه بیفتد و حتی جنگ به مرزهای ایران نیز برسد.

4- اردوغان داعش را سدی در برابر گسترش تشیع در منطقه می‌بیند و به نوعی با «ابوبکر البغدادی» در تفکر راهبردی و حتی عقیدتی برای مخالفت با شیعیان همراه است و مناطقی که اکنون در تصرف داعش است باعث شده تا عراق و سوریه به شکل عملی از هم جدا شوند. ترک‌ها دوست ندارند دولت تشکیل شده «البغدادی» از بین‌ برود و بین شیعیان ایران، عراق، سوریه و لبنان پیوندی سرزمینی وجود داشته باشد.

5- به نظر آنکارا در صورت امن شدن سوریه و عراق، ایران به سادگی به دریای مدیترانه دسترسی خواهد داشت و این کشور به عنوان یکی از سرپل‌های مهم دسترسی ایران و کشورهای شبه‌قاره و حتی آسیای مرکزی به اروپا جایگاه خود را از دست خواهد داشت. ناامنی این منطقه باعث می‌شود تا ترکیه همچنان به سرکیسه کردن ایران به شکل‌های مختلف ادامه دهد.

6- ترکیه از طریق قاچاق نفت و آثار باستانی عراق و سوریه در حال یک تجارت کثیف همه جانبه است که بیشتر این تجارت نیز در کنترل هاکان فیدان رییس سازمان اطلاعات ترکیه و برخی از هم‌حزبی‌های نزدیک اردوغان است. این تجارت ثروت هنگفتی را برای اطرافیان رییس جمهور ترکیه به همراه داشته است و این افراد دوست ندارند که منبع چنین ثروت بادآورده‌ای را از دست بدهند.
به این سیاهه می‌توان موارد دیگری را هم افزود، اما به نظر می‌رسد که دوران بازیگری ترکیه با برگه داعش تمام شده است. اردوغان هر چند با دادن 45 تن از کارمندان کنسولگری ترکیه به داعش تلاش کرد بهانه‌ای برای عدم ورود به ائتلاف ضدداعشی برای خود فراهم کند، اما عزم ایران برای مبارزه سخت و سنگین با داعش و حضور سنگین مستشاران نظامی ایران برای آموزش نیروهای مردمی زنگ خطر را برای آمریکا به صدا در آورده است که ممکن است پس از نابودی تروریسم داعشی در عراق توسط ایران و متحدانش دیگر جایی در این کشور نخواهد داشت و به همین دلیل از هم‌اکنون به درخواست‌های ترکیه پاسخ منفی داده است.

رجب طیب اردوغان با وجود آنکه به زعم خود موفق شده ایران را درگیر بحران سوریه و عراق کند، اما هنوز از پتانسیل بالای ایران برای مقابله با بحران‌های متعدد خبردار نشده است و همین اشتباه محاسباتی است که برای آینده این کشور و تعاملات منطقه‌ای آن پرهزینه خواهد بود.
داعش به سرعت از بین نخواهد رفت، اما تضعیف خواهد شد و ضعف این گروه بیش از آنکه به ضرر دشمنانش باشد، برای دوستان این گروه تروریستی هزینه ساز خواهد شد چرا که باید برای حفظ آنها بیش از پیش سرمایه‌گذاری کنند و مدام آنها را از نظر اطلاعاتی، تدارکاتی و مالی تقویت کرده و راه را برای درمان اعضای زخمی شده در نبردها فراهم کنند.

• < قبلی
• بعدی >