جشنها و گردهماییها
جشن خرمروز، یکم دیماه فرخنده باد
- دی ماه
- زیر مجموعه: جشنها و گردهماییها
- جمعه, 01 دی 1402 21:53
- آخرین به روز رسانی در جمعه, 01 دی 1402 21:53
- نمایش از جمعه, 01 دی 1402 21:53
دکتر شاهین سپنتا
واژه «ددوش» در زبان اوستایی، در پهلوی «داتار» و در فارسی امروز «دادار» یا «دی»، صفت اهورامزدا و به معنی «آفریدگار» است.
در گاهشماری ایرانی روزهای ۸ و ۱۵ و ۲۳ هرماه و دهمین ماه سال نامزد به «دی» هستند.
چهار جشن اصلی که در دیماه برگزار میشوند، عبارتند از:
۱ جشن خرمروز
2 جشن دیگان یکم
3 جشن دیگان دوم
4 جشن دیگان سوم
جشن خرمروز: نخستین جشن که در روز اورمزد (دادار/دی) یا یکمین روز از دیماه (خورماه) یعنی نخستین روز پس از جشن چله یا یلدا برگزار میشود، «دیدادار جشن» یا «جشن خرمروز» یا «خور روز» (روز خورشید)، و یا «نود روز» (۹۰ روز تا نوروز) نام دارد.
جشن دیگان یکم: روز هشتم از دیماه یا روز «دی به آذر»، نخستین جشن دیگان برگزار میشود که ابوریحان بیرونی در کتاب «قانون مسعودی» از این جشن با عنوان «عید دی الاول» نام برده است و «کوشیار» از آن با نام «دیجشن» نام برده است.
جشن دیگان دوم: در روز پانزدهم از دیماه یا روز «دی به مهر» جشن دیگان دوم (دیبگان/بتیکان) برگزار میشود که نامزد به «جشن دی دوم» نیز هست.
جشن دیگان سوم: در روز بیست و سوم از دیماه یا روز «دی به دین»، سومین جشن دیگان برگزار میشود.
برگرفته از تاربرگ تلگرامی جشنها / تاربرگ دکتر شاهین سپنتا
**************
۱ دی؛ روز زایش خورشید یا جشن خرم روز (نخستین جشن دی ماه) فرخنده باد
روزی که خورشید دوباره پس از بلندترین شب سال طلوع میکند و باز به گیتی زندگی میبخشد