جهان ایرانی

جهانِ ایرانی در یک نگاه

حامد کاظم زاده (فصل‌نامۀ فروزش شماره دوم بهار 1388 خورشیدی)

جهان ایرانی مجموعه‌ای بی‌همتا از گستره‌ی نفوذ و تأثیرگذاری فرهنگ ایرانی است که فراتر از مرزهای سیاسی امروزی، طی ادوار مختلف تاریخ، شکل گرفته و تکوین یافته است و از طریق عناصری مانند زبان و ادبیات پارسی، دین، هنر، یادمان‌های تاریخی و فرهنگی، جغرافیای پیوسته، تاریخ، استوره‌گان، آرمان و دشمنان مشترک و... اثربخشی خود را تداوم بخشیده است. جهان ایرانی به عنوان یک واقعیت پویا و پیوستۀ تاریخی با پیرامون خویش همواره در تعامل فکری و فرهنگی بوده است.

مرزهای کنونی ایران‌ به هیچ روی نشان‌گر گستره‌ی ایران‌زمین تاریخی و فرهنگی که از شبه‌قاره و ماچین تا دانوب و مدیترانه را در بر می‌گیرد، نیست. این مدعا بر این پایه استوار است که در اقلیم چهارم عالم، پارسی‌گویانی هم‌چون مولانای رومی، نظامی گنجوی، خاقانی شروانی و قمری دربندی تا رودکی سمرقندی، ابوریحان بیرونی، حکیم توسی، بوعلی بخارایی، ناصرخسرو قبادیانی، امیرخسرو دهلوی، اقبال لاهوری و صدرالدین عینی همه ایرانیانی بودند که در سایه‌ی یک هویت تاریخی ـ فرهنگی مشترک، برآمده و پرورش یافته‌اند.
ما در این بخش ضمن آشناسازی مخاطبان با گسترۀ فرهنگی اشاره‌شده، به تبیینِ اهمیتِ پیوند بیش‌تر میان باشندگان این حوزه، از جهت پاس‌داشت هویت تاریخی مشترک، خواهیم پرداخت.

نامه شادروان دکتر محمود افشار به انجمن ادبی کابل (سال 1311 خورشیدی) ایران‌ و افغانستان‌
آوای همسایه‌‎ها
نظریۀ حوزۀ تمدن ایرانی و بازتاب‌های منطقه‌ای آن
قلمرو زبان‌ فارسی‌ افغانستان‌ ـ ایران‌ ـ تاجیکستان‌
روند هویت‌سازی در کشورهای پیرامون ایرانِ امروز و خویشکاری ایرانیان
ایران بزرگ، آریانا، ایرانا، ایران
گستره ایران فرهنگی را باید در متون کهن جست‌وجو کرد
آریانا
با فارسی‌ستیزی افغانستان تجزیه خواهد شد
به زیارت زادگاه رودکی (سفرنامه تاجیکستان)
در دیار یاران - فضل‌اله امینی
موزۀ خجند
جایگاه تاجیکستان در تاریخ و تمدن ایران
شاخه‌های شاداب آیین‌های ایرانی در فرا رود
در جستجوی یادمان‎های گمشده لنین آباد دیروز و خجند همیشگی
تاجیکان را نباید هم‌تراز عرب‌های زیاده‌خواه دانست
زبان فارسی به گستردگی همۀ آسیا

دری فارسی و یا فارسی دری یک زبان واحدیست که از یک ریشه آب می‎خورد و از یک باغستان سر می‎کشد
شمار فارسی زبانان در سرزمین‌های خوارزم و فرارود
تاجیک‌های جمهوری ازبکستان

سفر به سرزمین هفتاد و دو ملت
نفوذ زبان فارسی در زبان کشمیری
چشم به راه عید فطر در کشمیر
شاهزاده ایرانی در ژاپن

نقش زبان‎های ایرانی در انتشار چندین دین در آسیای مرکزی و چین
تاشقورقان مرز ایران و توران
جایگاه تاریخی زبان و ادب فارسی در سین کیانگ
فارسی زبانان هیمالیا 1
سین‌کیان و تاج‌گوران؛ مرز ایران و توران
ایرانیان و تورانیان
زبان و فرهنگ ایران در چین
ماندگاری یادمان‌های ایرانی در سین‌کیانگ چین
اویغورستان، سرزمین فرهنگ و زبان فارسی

وصف ایرانشهر و سواد
عراق: «دل ایران شهر»
هان ای دل عبرت بین
ایوان مداین - سرودۀ بانو هما ارژنگی
طاق كسری و مرگی تدریجی +عکس

بنیان‏های تاریخی کردان
پیام ملامصطفی بارزانی به همایش پنجم حزب پان‌ایرانیست (تهران ـ 16 تیرماه 1346)
هرجا كرد است، آنجا ايران است

چکیده‌ای از سرگذشت سرزمین قفقاز
ایران شمالی
نظم و نثر پارسی دراران و شروان
نام آذربایجان بر اران - دکتر هوشنگ طالع
پیشینۀ کهن زبان و شعر فارسی در سرزمین اران و شروان
معرفی کتاب ایران و قفقاز - اران و شروان
فیلم سخنرانی دکتر هوشنگ طالع درهمایش قفقاز در بستر تاریخ
همه عالم تن است و، ایـران دل
آتشکدهٔ باکو
از اران تا آذربایجان
آذربایجان شمالی، آذربایجان جنوبی؟!
آذربایجان قفقاز
نام آذربایجان بر اران از پژوهشکده تاریخ و فرهنگ ایران زمین
آران یا آذربایجان؟
آریایی‌های آن سوی ارس
باز درباره اران
آرانی خواهر زبان آذری
گزارش تکمیلی همایش بین المللی قفقاز در بستر تاریخ
آذربایجان و اران(دکتر عنایت الله رضا)
امانت یا تاراج!؟
ترانه‌هایی از 60 شاعر اران و شروان
قفقاز و سرایندگان شعر پارسی در قفقاز - بخش نخست
نظامی، پایه گذار مکتب شعری غرامی و عشقی
قفقاز و سرایندگان شعر پارسی در قفقاز - بخش دوم
قفقاز و سرایندگان شعر پارسی در قفقاز - بخش سوم
قفقاز و سرایندگان شعر پارسی در قفقاز - بخش چهارم
بر فراز قله‌ی شاه‌داغ در سرزمین باستانی آران
قفقاز و سرایندگان شعر پارسی در قفقاز - بخش پنجم
قفقاز و سرایندگان شعر پارسی در قفقاز - بخش ششم
قفقاز و سرایندگان شعر پارسی در قفقاز - هفتم
هفتصد و پنجاهمین سال مرگ نظامی
نقش گذرگاه‌های قفقاز در تامین امنیت ایران
شعر و ادب فارسی در آران و آذربایجان دوران ایلخانی

تاریخچه جمهوری خود مختار تالش مغان - بخش نخست
علی‌اكرم همت‌اوف و اعلام جمهوری خود مختار تالش مغان - بخش دوم
تالش، امروز از تو کمک می‌خواهد، ایران!

پیوندهای دیرینۀ ایـران و ارمنستان
پیوندهای ریشه‌دار و دیرپای فرهنگ ارمنی با فرهنگ ایرانی
ایروان و ایچمیادزین

سفرنامه گرجستان (1) - بهار تفلیس
سفر به گرجستان (2)
سفر به گرجستان (3) - دژِ استوارِ اهورامزدا 2
سفر به گرجستان (4)

 

«آس»‌ها و زبان آسی
آسترخان، دیار عشق به ایران زمین

داغستان؛ مرزبان شمالی ایران‌زمین
شش کتیبه‌ی فارسی در دربند داغستان
اوستیا؛ سرزمین فرزندان سلم و میراث‌داران فرهنگ ایرانی در قفقاز

 

پرتو فرهنگ ایران در تمدن جهان
زبان فارسی و هویّت ملّی
بنیاد‌های هویّت ملی ایرانی
زبان فارسی، عامل بنیادین وحدت و پویایی حوزه‌ی فرهنگ ایران
ایران‌زمین، خانه‌ی فرهنگی و ابدی ایرانیان
پیرامونِ زبانِ فارسی - بابک آذرتات(علی‌خانی)

خلیج فارس

فراروایت در خدمت هویت کاذب
پرده اول - ملت‌سازی در قفقاز
قفقاز و دیرینه سیاسی و تاریخی آن و نقش عوامل پان‌ترکسیم و مارکسیسم در تحریف تـاریخ
خورشید ایرانی و هلال عثمانی
 

پاره‌ای از نویسندگان و شعرای فارسی گوی یوگسلاوی (بخش یکم)
پاره‌ای از نویسندگان و شعرای فارسی گوی یوگوسلاوی (بخش دوم)

در دیار یاران – بحرین
بحرین - عبدالله مرادعلی بیگی
بحرین و مسأله‌ی بحرین
قرمطیان بحرین
کتاب‌شناسی؛ کتاب تاریخ تجزیۀ ایران دفتر دوم، تجزیۀ بحرین
گناه نابخشودني جدايي بحرين از ايران(احمد اقتداری)

حقوق ایران در دریای مازندران و دیدگاه های پژوهشگران و دانشوران
حقوق تاریخی ایران در دریای مازندران (کاسپیان)
نگاهی به مسألة رژیم حقوقی دریای مازندران

نوروز سال 1390 خورشیدی خجسته و فرخنده باد
نوروز، بزرگترین جشن باستانی و ملی ایرانیان
جشن نوروز - دکتر محمد معین
«نوروز»، نام و انگیزه‌ای مناسب برای اتحادیه آریایی تبارها
بیانیه‌ی 63 سازمان مردم‌نهاد در آغاز سال 1389 خورشیدی
نوروز و مفاهیم از یاد رفتۀ سفرۀ هفت‎‌سین
نوروز جشن نوگردانی جهان و زندگی و آیین نمادین رستاخیز(دکتر جلیل دوستخواه)
نوروز - پرویز ناتل خانلری
نوروز ايران، ايران بزرگ جاويدان
اتحادیه نوروز
خاطرۀ نوروزی (دکتر محمدامین ریاحی)

تاریخ تجزیۀ‌ ایران‌ در یک نگاه
نامه عباس میرزا به شیخعلی خان بیگلربیگی قبه و دربند(دکتر امین ریاحی)
چکیده تاریخ تجزیه ایران - بخش دهم- دکتر هوشنگ طالع
چکیده تاریخ تجزیه ایران - بخش سوم - دکتر هوشنگ طالع
چکیده تاریخ تجزیه ایران - بخش نخست - دکتر هوشنگ طالع
چکیده تاریخ تجزیه ایران - بخش دوم - دکتر هوشنگ طالع
چکیدۀ تاریخ تجزیه ایران‌ - بخش پایانی، پیوست‌ها - دکتر هوشنگ طالع
چکیده تاریخ تجزیه ایران - بخش هفتم - دکتر هوشنگ طالع
چکیده تاریخ تجزیه ایران - بخش یازدهم - دکتر هوشنگ طالع
چکیده تاریخ تجزیه ایران - بخش دوازدهم - دکتر هوشنگ طالع
چکیده تاریخ تجزیه ایران - بخش هشتم - دکتر هوشنگ طالع
قرارداد ترکمانچای دیروز و امروز
مرزهای ایران دویست سال پیش
چکیدۀ تاریخ تجزیه ایران‌ - بخش ششم - دکتر هوشنگ طالع
چکیدۀ تاریخ تجزیه ایران‌ - بخش نهم - دکتر هوشنگ طالع
چکیدۀ تاریخ تجزیه ایران‌ - بخش پنجم - دکتر هوشنگ طالع
چکیدۀ تاریخ تجزیه ایران‌ - بخش چهارم - دکتر هوشنگ طالع
رنجی که برده‌ایم، راهی که در پیش است گفتگو با دکتر هوشنگ طالع - بخش نخست
رنجی که برده‌ایم، راهی که در پیش است گفت و گو با دکتر هوشنگ طالع - بخش دوم
یک صد و نود و پنجمین سالگشت تجزیه‌ بخش‌هایی‌ از قفقاز
فلات ایران
«هلال خضیب» در رابطه با تجزیه‎ سرزمین‎های ایرانی ‎نشین
درخواست مردم سرخس برای بازگشت به میهن
جداسازی سلیمانیه از ایران- معاهده‌ی دوم ارزروم
جداسازی خانقین - یکم ـ مقاوله‌نامه‌ی تهران (21 دسامبر 1911 / 29 آذر 1290)
کمیسیون مختلط
قرارنامهٔ‌ سردار کهن‌دل‌خان و پسرش‌ سلطان‌علی‌خان‌ مظفرالدوله در باب‌ قندهار
تجزیه سرتاسر قفقاز از شکست‌ ترکمانچای‌ آبروی‌ ما برفت‌ لعنت‌ صد نسل‌ برنسلی‌ که‌ سهل‌انگار بود
عهدنامهٔ‌ گلستان‌
عهدنامهٔ‌ ترکمنچای‌
پهنهٔ‌ سرزمین‌های‌ جدا شده‌ از ایران‌ در اثر قراردادهای‌ گلستان‌ و ترکمانچای‌
پهنۀ سرزمین‌های جداشده در شرق ایران‌ زمین‌
ویژه‌نامهٔ جنگ‌های ایران و روس در روزنامه جام جم - آبان 1390
سخنی چند راجع به تحقیق زبان‎های ایرانی رستم‎ جوره یوف
كتاب شناخت؛ معرفی کتاب‌های آذربایجان و اران، مطالعاتی دربارۀ تاریخ، زبان و فرهنگ آذربایجان، تجزیه قفقاز
ایران بزرگ: فارس، آذربایجان، زادگاه زرتشت و ...

جنگ‌های روس با ایران در آینه تاریخ‌ نگاری رسمی
فرمان‌ فتحعلی‌ شاه‌ به‌ طهماسب‌ بیگ‌ گرجستانی
‌ فرمان‌ فتحعلی‌ شاه‌ به‌ جمیع‌ اهالی‌ تفلیس‌ فرمان‌ فتحعلیشاه‌ به‌ محمدحسن‌خان‌ شکی‌ [در باب‌ آمادگی‌ جهت‌ آزادسازی گرجستان‌]
 فرمان‌ فتحعلی‌شاه‌ به‌ مهدی‌ قلی‌خان‌ قراباغی‌ [در باب‌ اخراج‌ روس‌ها از محال‌ قراباغ‌]
 فرمان فتحعلیشاه به خوانین و بیگ‌ها و ریش‌سفیدان قبارتی (کاباردین) ، چچینه (چچن) و اسطی شهر (اُستی)
 فرمان فتحعلیشاه به جمیع ریش‌سفیدان قراقلخان [در باب آزادسازی گرجستان]
 متن کامل قرارداد 1921
 متن کامل قرارداد 1940
 استیلای روس‌ها بر شهر گنجه
 نامه‌ جوادخان‌ به‌ کلنیاس‌ سی‌سی‌یانف‌ (در باب آمادگی برای دفاع از ایالت گنجه)
 بروز تهاجم روسیه به ایران در شعر فارسی
 یک تراژدی مداوم
 عهدنامه ترکمنچای؛ باخت دوم ایران در برابر روسیه

• < قبلی
• بعدی >