زیست بوم

انتقال آب از ارس به‌ ارومیه خیانت‌است/انتقال آب از زاب‌؛تنها راه‌ نجات

برگرفته از خبرگزاری مهر

پدر علم کویرشناسی ایران با بیان اینکه تنها راهکار همیشگی و دائمی نجات دریاچه ارومیه انتقال آب از یکی از سرشاخه های رودخانه زاب کوچک است گفت: انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه ارومیه باعث کمبود منابع آب در این منطقه می شود که خیانتی بزرگ است.
پرویز کردوانی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به نیاز دشت مغان به آب روردخانه ارس گفت: دشت مغان یکی از مناطق استثنایی ایران در تولید بهترین محصولات کشاورزی و زراعی است و انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه ارومیه باعث کمبود منابع آب در این منطقه می شود که خیانتی بزرگ است.

 احداث سد روی رودخانه زاب کوچک؛ راهکار نجات دریاچه ارومیه

وی با انتقاد از کارشناسانی که پس از 14 سال مطالعه هنوز نتوانسته اند راهکار نجات دریاچه ارومیه را پیدا کنند افزود: این راهکار نیاز به 14 ماه مطالعه هم نداشت و با 14 روز بررسی و شناخت درست از منابع آب کشور می توانستند راهکار حل این معضل که همانا احداث سد بر روی یکی از سرشاخه های رودخانه زاب کوچک و انحراف آب آن است را دریابند.

به اعتقاد کردوانی، در حال حاضر تمام آب این رودخانه برای جمع آوری به سد دوکان به عراق می رود و هیچ استفاده زراعی و کشاورزی از این منبع آب شیرین در کشور نمی شود.

وی با اشاره به اینکه زاب کوچک پس از کارون بزرگترین رودخانه کشور است گفت: انتقال آب این رودخانه به دریاچه ارومیه چندین مزیت دارد که مهمترین آنها دائمی بودن این منبع و عدم نیاز به آب آن در دیگر مناطق کشور است و البته با انتقال آب این رودخانه جایی خشک نمی شود بنابراین مدعی ندارد.

احداث سد روی رودخانه زاب اشکال بین المللی ندارد

کردوانی در پاسخ به اینکه آیا عراق با این کار مخالفت نمی کند گفت: طبق قوانین بین الملل از سال 2012 انتقال آب با احداث سد بر رودخانه های بین المللی ممنوع است ولی احداث سد بر سرشاخه این رودخانه در تنگه گرژال بین پیرانشهر و سردشت هیچ اشکال بین المللی ندارد.

وی در خصوص انتقاداتی که برخی از مسئولان از این طرح به دلیل طولانی تر شدن مسیر انتقال نسبت به  رودخانه ارس می کنند اظهار داشت: اولاً مسیر این انتقال طولانی تر نیست ولی اگر چندین کیلومتر طولانی تر باشد به دلیل اینکه اقدامی اصولی و بی زیان است می ارزد.

تنها 20 درصد کشاورزی کردستان به صورت آبی است

او با اشاره به اینکه در حال حاضر تنها 20 درصد از کشاورزی در استان کردستان به صورت آبی است و 80 درصد آن دیم است تصریح کرد: با توجه به اینکه انتقال آب از این رودخانه به دریاچه ارومیه نیاز آبی این دریاچه را به طور کامل ازبین می برد می توان از مازاد آن برای زمینهای کشاورزی کردستان و حتی دشت مهاباد در آذربایجان غربی استفاده کرد.

 کم شدن شوری دریاچه ارومیه اتفاق خوبی است

کردوانی در پاسخ به اینکه آرتمیا آبزی دریاچه ارومیه به آب شور احتیاج دارد و با انتقال آب شیرین این رودخانه به دریاچه ارومیه بستر زیست این گونه مختل می شود گفت: نیاز آرتمیا به نمک برابر 180 تا 240 گرم بر لیتر نمک در آب است که دریاچه ارومیه آنقدر شور است که این نیاز را حتی با انتقال آب شیرین زاب بر طرف می کند ولی اگر شوری دریاچه به واسطه این انتقال کم شود نه تنها اتفاق بدی نیافتاده که بسیار هم بهتر می شود زیرا در حال حاضر به دلیل شوری بیش از حد هیچ نوع ماهی در این دریاچه دوام نمی آورد اما در آن صورت می توان به پرورش انواع ماهی در دریاچه ارومیه اقدام کرد.

امکان پرورش آرتمیا در یاچه‌های کویری وجود دارد

وی در پاسخ به اینکه دراین صورت تکلیف آرتمیا که گونه ای بسیاربا ارزش است چه می شود اظهار داشت: نه تنها آرتمیا که میگو را نیزمی توان در دیگر دریاچه های کویری کشور مانند آران و بیدگل و یا دریاچه میقان در شمال اراک با احداث چند حلقه چاه در اطراف این دریاچه ها مانند آنچه که در بحر المیت انجام می دهند پرورش داد.

باز کردن دریچه سدها ضمانت اجرایی ندارد

این استاد دانشگاه با انتقاد از دیگر راهکارهای که برای تأمین آب دریاچه ارومیه پیشنهاد می شود گفت: باز کردن دریچه سدهای رودخانه های اطراف ارومیه با توجه به اینکه اولویت انسان و بعد کشاورزی و در نهایت نجات ارومیه است هیچ ضمانت اجرایی ندارد و به محض اینکه در مناطق شهری اطراف کم آبی پیش بیابد مانند آنچه که در مورد سد لتیان ، کرج و لار انجام می شود آب را به روی ارومیه می بندند.

بارور کردن ابرها راهکاری فصلی است

به اعتقاد وی بارور کردن ابرها نیز یک راهکار فصلی است و در فصل تابستان که مهمترین فصل کم آبی دریاچه ارومیه است کاربردی ندارد. این روش در کشورهای پیشرفته برای مقابله با حوادثی مانند تگرگ و مه در زمینهای کشاورزی و یا فرودگاهها به کار می رود.

انتقال آب از دریای مازندران غیر ممکن است

کردوانی انتقال آب از دریای مازندران را نیز با توجه به مشترک بودن این دریاچه بین 5 کشور غیر ممکن دانست و افزود: آبخوان داری نیز نه تنها مشکل دریاجه ارومیه را حل نمی کند که حجم آب این دریاچه را کمتر می کند.

به گفته وی، با توجه به ارزش محصولات کشاورزی زمین های اطراف دریاچه ارومیه روش های آبیاری که در کمیت و کیفیت این محصولات تآثیر بگذارد نیز کاربرد ندارد و عملی نمی شود.

...................................

گفتگو از بهار سلاح‌ورزی

• < قبلی
• بعدی >