ایران‌بوم

نقطه‌ی اوج خودآگاهی ملّی ایرانی که اوستا و سنگ‌نوشته‌های هخامنشی و متن‌های پهلوی و شاهنامه و حتا بسیاری دیگر از متن‌های فارسی در آن اتّفاق دارند دعوی ایرانی در رهبری جهان، در ایجاد نظم جهان بر پایه‌ی بینش ایرانیِ مبارزه‌ی نیک و بد، است. همین نکته که مادها خود را ایرانی و هخامنشیان خود را ایرانی، از تخمه‌ی ایرانی می‌نامیدند و در اوستا سخن از سرزمین‌های ایرانی و فّر ایرانی است، به گمان نگارنده نشان آشکاری است بر این که در ایران، احساس ملی، یعنی آگاهی به یک هویت ایرانی، ورای هم‌بستگی قومی، بسیار زودپرورد بوده است. دنباله نوشتار

20 مهر روز بزرگداشت حافظ (لسان الغیب) بر ملت بزرگ ایران همایون باد

20 مهر روز بزرگداشت لسان الغیب؛ حافظ شیراز است. به قول دکتر ندوشن: حافظ، سخنگوی ضمیر ناآگاه ایرانی است. حرف حافظ تمام نشدنی است، برای اینکه حرف این مردم است. حرف گذشتهٔ دور و دراز یک کشور. حافظ فشردهٔ کل تاریخ ایران را در این مجموعه نسبتا کم حجم جای داده، که یکی از عجایب است. دنباله نوشتار

ویژه‌نامه هفتم آبان‌ماه 1394، به مناسبت روز بزرگداشت كوروش بزرگ

کوروش بزرگ، بزرگمردی بی‌همتا که یکی از برجسته‌ترین مردان همه روزگاران بوده و تا ایران، نامی در جهان دارد، به نام نامی او می‌بالد و هرگز فراموشش نخواهد کرد. این شهریار فرزانه کمک به مردمان را آرمان خویش ساخته و یاری ستمدیدگان از رفتارهای همیشگی او بود. خوشرویی و بزرگواری نیز منش‌هایی بودند که این شاه بزرگ را از خود بزرگ بینی دور داشته و فروتن می‌نمود. دنباله نوشتار

ریشه‌های آزاد اندیشی کورش بزرگ

این تفاوت از پیروی کورش از آموزه های مزدایی سرچشمه می گرفت. منشا مشروعیت و قدرت «شاه فرهمند مزدایی» از اهورامزدا بود و شاه مزدایی به امید پیروزی نهایی نیروهای خیر در برابر نیروهای شر، باید رهبری نیروهای خیر را در برابر نیروهای شر را در گیتی به دست می‌گرفت و از هرگونه بدی پرهیز می‌کرد، این پرهیزکاری نقطۀ مقابل فرمانروایان جاه طلب و ستمکار پیش از کورش بود. یکی ار نمادهای پیروزی نیروهای خیر در برابر شر، آبادانی ملک و سعادت رعیت است و شاه مزدایی می بایست در برای آسایش خلق در حد توان خود بکوشد. دنباله نوشتار

به‌مناسبت هفتم آبان؛ روز بزرگداشت کوروش بزرگ - نگاره‌ها 3 (ایرانبوم)

هفتم آبان روز ملی بزرگداشت کوروش بزرگ بر ملت بزرگوار ایران و دوستداران حقوق‌بشر همایون باد. اگر بخواهیم برای سه شعار جاودان فرهنگ ایرانی سه نماد درنظر بگیریم بی‌شک نماد اندیشه نیک اشوزرتشت است و نماد گفتار نیک حکیم ابوالقاسم فردوسی و نماد کردار نیک کوروش بزرگ، که هر کدام از این سروران به غیر از سجایای اخلاقی و معنوی خود نقش بسیار سترگی در تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم ایفا کرده‌اند. کوروش یکی از چهره‌های برجسته تاریخ شناخته شده است. کامیابی او در شکل دادن شاهنشاهی هخامنشی، نتیجه و آمیزه‌ای از هوشیاری و مهارت‌های او در سیاست‌مداری و نظامی‌گری، و همچنین خلق و خوی او و داشتن دانایی و درایت کامل او در کشورداری بود. ایرانیان او را پدر و یونانیان او را قانون‌گذار می‌نامیدند و یهودیان به او مانند یک مسیح نجات دهنده احترام می‌گذاشتند و در قرآن هم به نام ذوالقرنین از او یاد شده است. دنباله نوشتار

به‌مناسبت هفتم آبان؛ روز بزرگداشت کوروش بزرگ - نگاره‌ها 2

هفتم آبان روز ملی بزرگداشت کوروش بزرگ گرامی باد. کوروش بزرگ، بزرگمردی بی‌همتا که از برجسته‌ترین مردان همه روز گاران بوده و تا ایران، نامی در جهان دارد، به نام نامی او می‌بالد. این شهریار فرزانه کمک به مردمان را آرمان خویش ساخته و یاری ستمدیدگان از رفتارهای همیشگی او بود. خوشرویی و بزرگواری نیز منش‌هایی بودند که این شاه بزرگ را از خود بزرگ بینی دور داشته و فروتن می‌نمود. به همین روی ایرانیان او را «پدر»، یونانیان «دادگر» و یهودیان «نجات بخش» می‌نامیدند. دنباله نوشتار

شخصیت ‌ ‌‌‌کـورش‌ کبیر در منظومه‌ای به زبان رومانیایی‌ «سروده شده در سال 1838»

رواج‌ کتاب «کورش‌ نـامه» یا «تربیت کـورش» اثر مـشهور گزنفن، در طی قرون تا بدان حد بوده که پاره‌ای از داستانهای ضمنی‌ آن انگیزۀ‌ ایجاد و ترکیب افسانه‌های مـستقل‌ و کاملی شد و بعدها همین داستانها در خلق‌ آثار ادبی اثر مستقیم‌ داشتند. دنباله نوشتار

حماسۀ کورش بزرگ - دکتر‌ تبریزی

کمتر ملتی در فردای فتوحات خود چنین فروتن بوده است‌ و نباید‌ فراموش کرد که ملت ایران بنیانگذار بزرگترین و مهمترین امپراطوری است که روی زمین‌ به خود دیده‌ است. این‌ نص تاریخ است. کورش بزرگ همه جا به عنوان یـک ناجی‌ مورد علاقۀ مغلوبین خویش قرار می‌گیرد. دنباله نوشتار

کوروش بزرگ در روایات شرق (متون فارسی عربی و تورات)

کورش بزرگ در‌ منابع‌ مختلف به نام‌های: کوروش، کورش، کیورش، کورس، کیرش،سیروس، کی‌ارش، و گاهی همراه‌ با القابی چون سپهبد‌ کورش‌ و عناوینی چون کـورش غیلمی آمـده است که‌ شاید‌ همان ایلام باشد چون در یکی از روایات ابن خلدون که در باب انتساب‌ کورش‌ آمـده مـی‌گوید:«...من ملوک‌ غیلم» که شاید منظور‌ ایلام‌ باشد. دنباله نوشتار

به‌مناسبت هفتم آبان؛ روز بزرگداشت کوروش بزرگ - نگاره‌ها 1

روز هفتم آبان، روز کوروش بزرگ است. روز هفتم آبان روز منشور انسان و انسان سالاری و نفی بردگی از سوی ملت بزرگ ایران است. کوروش بزرگ به نمایندگی از سوی ملت بزرگ ایران، در روزگاری منشور انسان و انسان سالاری و نفی بردگی را اعلام کرد که فخر مردمان و حاکمان دیگر، کشتار مردمان، ویرانی سرزمین‌ها و به بردگی کشاندن انسان‌ها بود. دنباله نوشتار

دیدار پیر یمگان (حکیم ابومعین ناصر بن خسروقبادیانی بلخی نامی به ناصرخسرو)

مزار ناصرخسرو شامل ضریحى چوبین و کنده کارى شده با آیات قرآنى به خط ثلث با مرکب سیاه بود. چوبها به رنگ زردچوبه اى بودند. بر روى ضریح پارچه خاک آلودسبز رنگى افکنده بود. گویى که هزار سال بود که غبار روبى نشده است. سقف آن چوبین بود و آیات قرآنى بر آن نوشته بودند. در سمت چپ ناصرخسرو و در شرق ضریح او دو مزار منشورى شکل دیگر دیده مى‌شد که کمى از سطح زمین بلندتر بودند. دنباله نوشتار

پارس، ایران

خواندن متون دو معنا یا دو کاربرد از واژه «پارس» را به ما می‌نمایاند: یکی پارس در ناحیه اَنشان واقع در جنوب ایران و دیگر پارس در معنای فرهنگ و تمدن اقوامی که در گستره سرزمین‌های ایرانی می‌زیستند. این دو کاربرد و البته دومی در متون انعکاس بیشتر یافته است و به ما چنین می‌گوید که پارس مشخصه فرهنگی است که دارندگان این فرهنگ تمایلات مشترک زیستی، پوششی، خوراکی، دینی و از همه مهم‌تر زبانی دارند. در متون می‌توان تفاوت واژگانی «پارس» و «پارسی» را دریافت. صاحبان این فرهنگ اما سرزمین و زیست‌بوم خود را ایران نامیدند. و در نامگذاری‌هاشان توانستند تفاوت میان زمین و فرهنگ را به روشنی بنمایانند. و این خود حکایت از دیرینگیِ دانش به معنایِ راستینِ خود در میان مردمان ما دارد. در بررسی شیوه نامگذاریِ «کشور، زمین و مردم» در فرهنگ ایرانی به نسبت‌هایی برمی‌خوریم هنگامی که سخن از زمین و جغرافیا است نام «ایران، ایران‌شهر، سرزمین‌های ایرانی و بلاد ایران»، و هنگامی که سخن از مردم، اشخاص و بزرگان است واژه پارس به کار می‌رود. دنباله نوشتار

شمارهٔ 87 ماهنامه خواندنی منتشر شد + ماهنامۀ خواندنی شماره 87 به صورت الکترونیکی

شمارهٔ 87 ماهنامه خواندنی منتشر شد. ماهنامه خواندنی، مجله‌ای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، پژوهشی، خبری است. شمار رویه‌های آن 42 صفحه است. گفتنی است صاحب‌امتیاز و مدیرمسؤول ماهنامه خواندنی بانو «ویدا صارمی نوری» است. سال سیزدهم، شماره 87، تیر و امرداد 1394. دنباله نوشتار

شمارهٔ 86 ماهنامه خواندنی منتشر شد + ماهنامۀ خواندنی شماره 86 به صورت الکترونیکی

شمارهٔ 85 ماهنامه خواندنی منتشر شد + ماهنامۀ خواندنی شماره 85 به صورت الکترونیکی

واژگان فارسی را به کار گیریم 46

واژگان فارسی را به کار گیریم 45

شاهنامهٔ ابوالموید بلخی (شاهنامه بزرگ)

پیشکش به فردوسی بزرگ - سرودهٔ نادره بدیعی

معرفی کتاب مینوی خرد + نسخهٔ الکترونیکی کتاب مینوی خرد

معرفی کتاب نامهٔ تنسر + نامه تنسر به صورت الکترونیکی

ملت‌گرایی، نهضت اصیل اجتماعی

پیرامون مباحث فرهنگ ملی (16) - ملت‌گرایی، دانش تحقیقی است

در راه انقراض نسل و تبار

افشای یک دروغ 181 ساله؛ ترکمانچای محصول خیانت و توطئه بود - سه ضلع مثلت خیانتی که در جنگ‌های ایران و روسیه کمر ایران را شکست

ننگِ جنگ، سرودهٔ بانو هما ارژنگی

به مدافعان دلیر خونین‌شهر و همه شهرهای خونین وطنم؛ اسطوره پایداری - سرودهٔ سیمین بهبهانی

به روز سوم از شهریور بیست سپاه اهرمن از جای جنبید

ای سرزمین من - سرودهٔ شادروان شاهرخ مسکوب

سعدی شیرین‌سخن - سرودهٔ استاد ادیب برومند

سـعدی، آنـقدر بزرگی که نگنجی به سخن - سرودهٔ توران شهریاری (بهرامی)

کاریکلماتور - مجله خواندنی شماره 87

کاریکلماتور - مجله خواندنی شماره 86

به یاد مصدق - سروده استاد ادیب برومند

نسل‌کشی ارامنه برگی از تاریخ ترکیه معاصر

پیرامون یکصدمین سال نسل‌کشی ارمنی‌ها

ایران قربانی بزرگ نبرد نخست جهانی

عشایر در جنگ

دیباچه‌ای بر تاریخ جنگ ایران و عراق

رستخیز کرمانشاه

نقش احزاب دوران انقلاب مشروطیت در سازماندهی مهاجرت و ایجاد کمیته‌ی دفاع ملی

نقش دارالفنون در جنبش مشروطه

گفتگو با نجیب بارور: هر کجا مرز کشیدند، شما پُل بزنید

کتاب «آذریگان - آگاهی‌هایی دربارهٔ گویش آذری» به صورت الکترونیکی

شاهکارهای تاق بستان؛ در آستانه‌ی جهانی شدن

ارباب قدیمی رسماً باز آمد!

نگاهی به نظریه قاره‌کهن (اتحادیه ایرانی‌نشین‌ها)

مرگ از گرسنگی، مرگ از پرخوری

بیست و سومین سالگرد شادروان دکتر محمود حسابی برگزار شد

با هم از سفر بنویسیم (نشست نهم)

ایران دورت بگردم - صخره‌کندهای کفترلی شهریار 2

ایران دورت بگردم - صخره‌کندهای کفترلی شهریار 1

ایران دورت بگردم- دریاچه آویدر

یکصد و چهل ‌و نهمین (149) نشست انجمن فرهنگی مهرگان برگزار شد

یکصدو چهل و هشتمین (148) نشست انجمن فرهنگی مهرگان برگزار شد

یکصدوچهل‌وهفتمین (147) نشست انجمن فرهنگی مهرگان برگزار شد

یکصد و چهل و ششمین (146) نشست انجمن فرهنگی مهرگان برگزار شد

یکصد وچهل و پنجمین (145) نشست انجمن فرهنگی مهرگان برگزار شد

یکصدوچهل وچهارمین (144) نشست انجمن فرهنگی مهرگان برگزار شد

دوچرخه‌سواری در آسمان تهران

داستان موسیقی غیررسمی کرمانشاه و فرازها و فرودهای آن در گفت‌وگو با حسین صفامنش - کردی کرمانشاهی شانس چندانی برای ماندگاری ندارد

مروری بر چهار دهه موسیقی فارسی کرمانشاهی - از عاشقانه‏های نجیب تا بی‏پرواهای عصر جدید

گشت (تور) های شرکت (کمپانی)‌های دارویی برای فروش تولیدات خود

نقش «خبیث» روسیان؛ پوتین جانشین پتر

ویکی لیکس، عربستان و باتلاق یمن

تهدید یکپارچگی سرزمینی و ملی ایران در برنامۀ «پرگار» بی. بی. سی (BBC) را محکوم می‌کنیم

من به آقای علی جنتی نامه نمی نویسم

داعش و تدمر

انتخابات است یا نهادینه کردن روابط ارباب و رعیتی

11 سپتامبر مدهش‌ترین فریب کاری تاریخ

چرا باید برخی‌ها هر دوره نمایندهٔ مجلس باشند؟

بازی زشت روسیان

پس از خمیر مرغ، بوفالوی هندی

پاسخگـو کیست؟

جمهوری‌های پادشاهی

جایگاه بزرگان در تقویم عمومی، افکار عمومی و رفتار عمومی

دکتر فرانک اشتاین در افغانستان

معرفی کتاب «و آن‌گاه رستاخیزی در من آغاز می‌شود»

معرفی کتاب - مجله خواندنی شماره 86 (عقابان زاگروس، دیارکهن، پیکرتراش و...)

انتشار کتاب دفاع از تاریخ (شرح کوشش‌های مردمی در جنبش مخالفت با آبگیری سد سیوند)

کتاب‌های انتشارات سمرقند

انتشار شمارهٔ نخست نشریهٔ فرهنگی تاریخی وطن‌یولی (راه وطن)

شمارهٔ 108 مجلۀ بخارا (یادنامه دکتر محمود صناعی) منتشر شد

شمارهٔ 107 مجلۀ بخارا (یادنامه شهریار عدل) منتشر شد

شمارهٔ 106 مجلۀ بخارا (جشن نامه پوری سلطانی) منتشر شد

یادنامه دکتر اسماعیل رفیعیان، استاد فقید دانشگاه تبریز منتشر شد

نکاتی از مشکلات رویه قضایی ایران

سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و حفاظت از محیط زیست

داستان چای ـ از گفته‌ها تا واقعیت

اعتیاد و بازماندگی از تحصیل

تعالی سازمانی

فرانک دوانلو؛ شاهنامه‌پژوه و پژوهشگر فرهنگ ایران درگذشت

تحلیل اصول اخلاقی تجارت در بحران اقتصادی

ره توشه اداری، بیانات مهم اداری، مدیریتی و کلمات قصار از نهج البلاغه حضرت علی (ع)

نشانه‌های میهن‌پرستی در نوشته‌های صادق هدایت

مسئولیت فرهیختگان در زنده نگاهداشتن نکته‌های مهم تاریخ

نگاهی گذرا به تاریخ قفقاز

اینکه از ارمنی ها با نام «اوراشتو» در بخش بابلی و ایلامی کتیبهٔ بیستون و در بخش فارسی باستان این کتیبه از آنها با عنوان «ارمینه» یاد شده است، حاکی از پایا نیافتن روند شکل گیری قوم ارمنی در پایان سدهٔ ششم پیش از میلاد است. دنباله نوشتار

طرح تدریس گویش‌های محلی: پلهٔ اول برای تجزیهٔ ایران

چندی است، گروهی که به باور خودشان دغدغه ای جز برطرف کردن معضلات هویتی و تنش های قومی ایران ندارند، اینجا و آنجا، لزوم تدریس گویش های محلی ایران را به بحث می گذارند و گاه با هر نظر مخالف خود، برخورد حذفی می کنند. دنباله نوشتار

ضحاک در نگاره‌های سومری

در نگاره‌های سومری، بابلی وایران باستان بر روی مهرهای استوانه ای یا الواح گلی از حدود 3000 سال قبل از میلاد تا نزدیک هزاره پیش از میلاد نگاره‌های فراوانی از تلفیق مار و انسان و یا مار با سایر موجودات به چشم می‌خورد در این نگاره‌ها گاه مردی به تصویر کشیده شده که دو مار بر شانه‌های او روییده است. این مرد کلاهی شاخدار بر سر و گاه بر تخت پادشاهی و مشغول فرمانروایی است و گاه به صورت مردی بزرگ و صاحب قدرت در حضور پادشاهی دیگر که چشمه‌های آب حیات را در کف دارد نشان داده شده است! دنباله نوشتار

کوشش قهرمانانه برای نگهداشت هویت فرهنگی و تاریخی

در جای‌جای افغانستان، تاجیکستان و دیگر سرزمینهای فرارودان شاعران اندیشمند، فرهیخته و نازک اندیشه، شعرهای فخیمی می‌سرایند که در بسیاری از آنها مضمون اصلی، پیامی به نیا خاک و فرهنگ و تاریخ ایرانی است. برای نشان دادن این کوشش‌ها، چند شعر از شاعران کنونی افغانستان و تاجیکستان را در زیر می‌آوریم تا تلنگری باشد برای آن که ما را از خواب زدگی و از خویش بیگانگی به در آورد. دنباله نوشتار