ایران‌بوم

اگر زمان گردش زمین به دور خورشید یا طول سال خورشیدی دقیقأ 365 روز تمام بود، در این صورت هیچ نیازی به کبیسه و کبیسه‌گیری در گاهشماری‌های خورشیدی نبود. ولی از آنجایی که طول سال خورشیدی یا مدت زمانی که زمین به دور خورشید می‌چرخد اندکی بیش‌تر از 365 روز است، به همین دلیل این کسری اضافی سال با گذشت چندین سال تشکیل یک روز کامل را می‌دهد، در نتیجه طول سال خورشیدی در چنین سالی به جای 365 روز و کسری از روز 366 روز می‌شود که به چنین سالی سال کبیسه می‌گویند. ازسوی دیگر طول سال خورشیدی (اعتدالی) مقداری است متغیر که سال به سال فرق می‌کند و برای به دست آوردن طول واقعی و دقیق هر سال نیاز به رصد هر ساله خورشید است. دنباله نوشتار

درآمدی بر کبیسه و کبیسه‌گیری در گاهشماری خورشیدی - 2

امکان بهره‌گیری از واژه‌های گویشی ایران برای معادل سازی واژه‌های فنی و مهندسی - مطالعه موردی واژه‌نامه گویش زرقانی

واژه سازی و معادل یابی در زبان فارسی، امروز دیگر پذیرفته شده و برای بقای زبان فارسی امری حیاتی است. برای این کار شیوه‌های گوناگون و گرایش‌های مختلفی وجود دارد. صرف نظر از این که معادل‌یابی به چه روشی صورت گیرد منابع ما محدود اما خوشبختانه زاینده است. برای استفاده بیشتر و بهتر ناگزیر به کندوکاو در این منابع و شناختن هر چه بیشتر آن‌ها هستیم. یکی از سرچشمه‌های واژه‌های فارسی همه گویش‌های محلی مردم ایران و دیگر سرزمین‌های فارسی زبان است. اگر واژه‌ها و ترکیبات موجود در همه گویش‌‌های ایرانی و لهجه‌های فارسی جمع آوری و تجزیه و تحلیل شود گنجینه‌ عظیمی از واژه‌های رشته‌های مختلف حرفه و فن برای استفاده‌ گروه‌های واژه گزینی فرهنگستان فراهم می‌آید، و این تحولی بزرگ خواهد بود. زیرا لهجه‌ها و گویش‌های محلی هر یک به تنهایی به مجموعه‌ای از واژه‌ها، ترکیبات و اصطلاحاتی دسترسی دارند که در فارسی معیار وجود ندارد. در این مقاله نگارنده به بررسی برخی از واژه‌های علمی و مهندسی موجود در لهجه فارسی مردم زرقان فارس می‌پردازد که می‌تواند معادل‌های مناسبی برای واژه‌های انگلیسی در علوم و مهندسی قرار گیرد. دنباله نوشتار

آبشار شمشير بريد كجاست؟

جاده‌ای به نام «ابریشم» هرگز وجود نداشته است - آسیای مرکزی یعنی چه!

پل خان، نوشدارویی در کار است؟

بند تاریخی مادآباد و نامهربانی‌های مردم

جشن تیرگان ، یادآور حماسهٔ آرش کمانگیر

رونمایی کتاب «سرو کهنسال (شرح یکصد سال تلاش دکتر منوچهر ستوده)»

ایرانیان ملی رای می‌دهند، نه قومی و محلی

ایران در آغاز دهه 90، انتخابات پرشور و بااهمیتی را پشت‌سر گذاشت. تحلیلگران خارجی و داخلی بر این باورند که نتیجه این انتخابات ایران را قدرتمندتر خواهد کرد و بر توان ملی خواهد افزود. در این بین به نظر می‌رسد، وقت آن رسیده است که پس از پایان قطعی رقابت‌ها سراغ نقد و بررسی رفتار سیاسی نخبگان کشور در قالب تبلیغات انتخاباتی برویم. هرچند اغلب، مقوله هویتی و همبستگی ملی به‌عنوان مسائل حاشیه انتخابات تلقی می‌شود، اما این مباحث تاثیرات بسزایی در بلندمدت در حافظه جمعی و ناخودآگاه جامعه دارد. حمید احمدی، استاد دانشگاه و یکی از نخستین پژوهشگران و مولفان مسئله هویت ملی در کشور است که در دو دهه گذشته کتاب‌ها و مقالات زیادی در این زمینه منتشر کرده است و افراد زیادی تحت‌تاثیر اندیشه‌های وی به مدافعه از ملیت و حاکمیت ملی روی آورده‌اند. دنباله نوشتار

گفتگو با دکتر حمید احمدی در بارۀ رفتارهای قومیت گرایانۀ برخی نامزدهای ریاست جمهوری

صدری افشار پاسخ می‌دهد - چرا مردم در مقابل واژه‎‌های فرهنگستان مقاومت می‎کنند؟

همیشه در مردم یک لختی فکری وجود دارد و هر چیز تازه‌ای در ابتدا اسباب تمسخر و تعجب آن‌ها می‌شود و این در همه زمینه‌ها چون سینما،‌ رادیو و تلویزیون وجود دارد و عجیب هم نیست. فرهنگستان اول هم وقتی واژه‌هایی چون شهربانی‌، شهرداری‌، دادگستری و دو زیستان را ایجاد کرد - که واژه‌های بسیار زیبایی هم هستند‌ - اسباب مسخره بسیاری شد. خودرو و ترابری هم که از سوی فرهنگستان دوم ایجاد شد، همین وضعیت را داشت تا این‌که این واژه‌ها جا افتادند و طبیعی و معمولی شدند. او در ادامه عنوان کرد: وقتی واژه‌های تازه‌ای ایجاد می‌شود، این مخالفت از سوی مردم نسبت به این واژه‌ها وجود دارد. از سوی دیگر فرهنگستان اکنون بیش‌تر واژه‌های علوم و فنون را معادل‌سازی می‌کند و چون این واژه‌ها تخصصی هستند، ممکن است برای مردم بیش‌تر عجیب به نظر برسد. این فرهنگ‌نویس با اشاره به شکافی که میان فرهنگستان و دیگر نهادهای دولتی وجود دارد، گفت: مخالفت مردم با این واژه‌ها با فرهنگ‌سازی از بین می‌رود. اما این خان خانی دستگاه‌های دولتی در کشور و این‌که کار همدیگر را قبول ندارند، از این فرهنگ‌سازی جلوگیری کرده است. اگر این واژه‌ها در رادیو و تلویزیون و مطبوعات و رسانه‌ها استفاده شده بود تا الآن جا افتاده بود. در زمان رضا شاه اول هم این مقاومت‌ها در برابر واژ‌ه‌ها وجود داشت، اما وقتی همه دستگاه‌های دولتی از ترس رضا شاه این واژه‌ها را استفاده می‌کردند، معادل‌ها جا افتاد. فرهنگستان هم تنها می‌تواند واژه‌سازی کند، اما آموزش و پرورش ما راه خودش را می‌رود و از این واژه‌ها در کتاب‌های درسی استفاده نمی‌کند. یا باید نهادهای دولتی با فرهنگستان همکاری کنند و یا فرهنگستان باید تعطیل شود. دنباله نوشتار

مخالفت با واژه‌‌های پارسی، اهانت به زبانِ مادری اکثریت مردم افغانستان است

حسن ذوالفقاری: «درازآویز زینتی» و «کش‌لقمه» مصوب فرهنگستان نیستند

گفت‌وگو با حسن انوشه - مردم یادشان رفته «سوبسید»، «یارانه» شد - هدایت هم مسخره می‌کرد

زبان فارسی و علوم انسانی در گفت و شنودی با دکتر میر جلال الدین کزازی - پارسی توانمند است

حسن انوری: تمسخر واژه‌های فرهنگستان از سر ناآگاهی است

واژه‌های مصوب فرهنگستان - برگک به‌جای چیپس، خمیراک به‌جای پاستا

یک شمعک کوهی بر مزار ایرج افشار

واژه‌هایی که میرجلال‌الدین کزازی استفاده می‌کند

رازهای ایران باستان در ‌کتیبه‌های گلی

گفت وگو با چند شاعر معاصر درباره نقش شعر در روان درمانی - شعر و دردهای امروز بشر

شبی با علامه دهخدا - ابراز امیدواری نسبت به تولید فیلمی از زندگی علی‌اکبر دهخدا

مراسم بزرگداشت استاد محمد معین پدر فرهنگ فارسی در گیلان برگزار شد

آیا اسعد تقی زاده هم روزگار خوش علی جامیشی را تجربه خواهد کرد؟

مراسم نکوداشت استاد حسین دهلوی

شمعی فروزان در هفتاد قله بر مزار ایرج افشار

چرا گوزن زرد حریف مگس میاز در کرخه نشد؟!

علاقه علامه طباطبایی به ایران باستان

حکومت صفویه بر اساس اندیشه های حماسی فردوسی شکل گرفت

گزند باد و دست تطاول

اثرات دما و رطوبت بر اشیاء و نقاشی‌های تاریخی

حضور بولدزر در بافت تاریخی یزد، تعرض به معنویت آن است

کاوش در محوطه‌های باستانی مسابقه «لاتاری» نیست

مشایی و بقایی را ول کنید، یکی ملک زاده رو بچسبه!

همایش بزرگ باشگاه شاهنامه پژوهان ایران و فرهنگسرای فردوس برگزار شد

تصویرسازی در سروده های کهن دینی و حماسی ایران

کالبدشکافی و آسیب‌شناسی مردم سالاری و مشارکت سیاسی در کشورهای عربی خاورمیانه

برای دماوند چه پیشنهادهایی داریم؟

نگاهی به دستاوردهای اجلاس سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو

فیلم زندگی نامه پروفسور حسابی

نگاهی به دو کتاب بحث‌انگیز استاد شفیعی کدکنی (با چراغ و آینه‌ - حالات و مقامات م. امید)

پرونده شنیداری نشست 37 گفتگو روی میز خاورمیانه

پرونده شنیداری نشست 35 و 36 گفتگو روی میز خاورمیانه

پرونده شنیداری نشست 33 و 34 گفتگو روی میز خاورمیانه

پرونده شنیداری نشست 31 و 32 گفتگو روی میز خاورمیانه

حمله بی‌امان گوجه و خیار به محوطه باستانی ارجان!

لاله‌زار هر روز بدتر از دیروز - نقاشی‌های خانه پیرنیا دزدیده و جایش کاهگل گرفته شد

آنچه بر میراث فرهنگی گذشت - ارگ کریمخان در اضطراب جهانی نشدن تا نامه‌هایی که قالیباف جواب نداد

نظری درباره‌ی عملکرد شهردار تهران در حوزۀ محیط زیست

ژنو 2 بدون حضور ایران ، بی نتیجه است

ایران رابا حجاز عوضی گرفته‌اید؟!

درخواست برای توقف فروش قرآن در حراجی‏های پاریس

میراث فرهنگی در آخر هفته؛ مرگ معمار ورزشگاه آزادی - جهانی شدن کاخ گلستان و جهانی نشدن میمند

گزارش تصویری از تجمع برای حفظ قدیمی ترین باغ گیاه شناسی

وکیل باغ گیاه شناسی نوشهر اعلام کرد: عکس‌العمل قضایی‌به تخریب باغ گیاه‌شناسی نوشهر

ثبت جهانی منظر فرهنگی میمند مشروط شد

ساعت 10 صبح چهارشنبه، باغ گیاه شناسی نوشهر تخریب می‌شود

گوزن زرد ایرانی منقرض می‌شود؟

مرگ 14 گوزن زرد ایرانی در پارک ملی کرخه

کاخ گلستان جهانی شد

75 میلیون هکتار از اراضی کشور در حال بیابانی شدن است

تنوع زیستی پارک ملی دنا 179 برابر کشور است - پنج‌گونه گیاهی دنا در خطر انقراض

پس از گذشت هفت سال؛ تنها 50 درصد برج جهان‌نما تخریب شده‌است - بی‌توجهی به خطر حذف نقش‌جهان از آثار جهانی

«ذخیره خوارزمشاهی» و « نقشه‌های تاریخی ایران در عصر قاجار» ثبت جهانی شد

از خیال باطل تا خروج ارگ بم از فهرست میراث در خطر

با عنوان «یک خلیج، یک تنگه، یک دریا»؛ نمایشگاه «خلیج فارس» در ونیز ایتالیا افتتاح شد

هنر در سرزمین اساطیری سیستان و بلوچستان

نگاهی به اهمیت حفظ هویت و حافظه تاریخی شهر‌ها - شهر ، خاطره است...

نکاتی پیرامون ضرورت حفاظت از لایة اُزون، سپر دفاعی کره زمین - همه دوستدار لایه ازون باشیم!

هشدار برای تخریب شهر تاریخی «سوزا» در قشم

تخریب روزانه 40هکتار از جنگل‌های شمال/واگذاری مدیریت جنگل‌ها به مردم ممکن نیست

ارگ کریمخان شانس جهانی شدن‌‌اش را از دست داد

میراث‌فرهنگی باز هم رکب خورد - غول‌ جهان‌نما این‌بار در حریم ارگ‌کریمخان

آتش‌ در کمین بیشا‌پور

درباره «کاخ گلستان» که میان میراث جهانی قرار گرفت - شانزدهمین اثر تاریخی ایران در حافظه جهانی

نیشابور، مقصدی برای درک ایران و فرهنگ ایرانی

ماسوله، فومن، قلعه رودخان

روند هویت سازی در افغانستان (بررسی کتاب «تاریخ افغانستان»)

درفش شهداد، قدیمی ترین پرچم جهان در ایران

تهران از روزگار محتسب‌ها تا امروز - چه کسی چنارهای خیابان ولیعصر را کاشت؟

اولین همایش منطقه‏ای معماری پایدار و شهرسازی در ایذه برگزار شد

نکوداشتی متفاوت در 100سالگی منوچهر ستوده

خاطرات نصرالله پورجوادی از مهندس بازرگان در نگاه نو

کتاب توسعه پایدار و مدیریت آب

راه‌های نفوذ فارسی در فرهنگ و زبان عرب جاهلی

گزارشی از شب «اوسیپ ماندلشتام»/ شهاب دهباشی ـ شنبه هفتم اردیبهشت ۱۳۸۵

برای دماوند چه پیشنهادهایی داریم؟

نهمین جشن روز ملی دماوند

باغ گیاه‌شناسی نوشهر، و پیروزی دوستداران آن

کارگاه کاشت و نگهداری گیاهان آپارتمانی

شب پرویز مرزبان

برکناری شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی امری داخلی یا نسخه ای خارجی؟

آشنايي با دفتر نخستِ داستان ايران بر بنياد گفتارهاي ايراني

سنگ نبشه خشايارشا بنام ديوان

ایران زمین، پایتخت شکوهمند جهان باستان

بیگ بنگ در شاهنامه

پیگیری بحران نشست زمین در تهران توسط فرهیختگان

5 تیر 1392 ؛ روز غرور انگیزی که هرگز از یاد نخواهیم برد!

خبرهای ناگوار از خانه اتحادیه...

گروه ادبی انجمن افراز دور تازه‌ای از فعالیت‌های خود را آغاز کرد

یادداشت روز : کلید

ملت ایران، عبارت است از زنجیره‌ی ناگسستنی نسل‌های گذشته و آینده

روزنامک

انتشار كتاب «شش نظريه‌اى كه جهان را تغيير داد»

«هزار و یک شب» کتابی که اروپایی‌ها سرِ خود آن را به عرب‌ها بخشیدند!

ادبیات مکتبخانه‌ای ایران

بزرگترین گنبد آجری تهران درمعرض تخریب!

باید پاسخگوی کم کاری سازمان حفاظت از محیط زیست باشد +بشنوید

خانه دایی‌جان ناپلئون فروخته شد

دادن فراخوان برای کاوش در جیرفت یعنی به مزایده گذاشتن محوطه

شکار پلنگ ایرانی در جنگلهای مازندران

رودخانه دلمبر مبدل به دره زباله شده است

تابلوی موزه کرمان به سرقت رفت/ ضبط تصاویر سرقت تابلوی گنجینه توسط دوربینهای امنیتی بانک

نماد تاريخي يزد گامي ديگر به سوي فروپاشي/ مناره اميرچخماق كج شد

خانه های تاریخی اصفهان زیر خط قرمز

خاطره‌های فرهاد فخر‌الدینی و همسرش رونمایی می‌شود

اقتداری در مراسم گرامیداشت یک‌صدمین سال تولد استاد منوچهر ستوده: پیوستگی، اصالت و قدمت فرهنگ ایرانی وجه مشترک آثار ستوده است

پس از سالها انتظار داستان ایران به چاپخانه سپرده شد - فریدون جنیدی و دشمنان ایران

گردهمایی نهادهای مدنی در حوزۀ میراث فرهنگی و محیط زیست در استان یزد

دیدار بازیگر برگزیده سال و آقای بازیگر در سالروز تولدش - ناگفته‌های عزت‌الله انتظامی و توصیه‌اش به حمید فرخ‌نژاد

برگزاری هشتمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی

همایش آرامستانهای لهستانیان در ایران

با حضور جمعی از فرهنگیان شهر هرات افغانستان - کتاب سه‌زبانه «اندیشه‌های فلسفی شاهنامه فردوسی» رونمایی شد

احمد دزه‌ای رییس دانشگاه صلاح الدین اربیل عنوان کرد: دانشگاه صلاح الدین اربیل به استاد زبان فارسی نیاز دارد

یک پژوهشگر: روحانی به مساله اقوام ملی نگاه کند

نابودی 10 هزار اثر تاریخی در سوریه

تلاش دانشجویان برای جلوگیری از تبدیل بافت تاریخی یزد به پارکینگ

نابودی تدریجی درخت 4000 ساله / تیشه به ریشه "سرو ابرکوه" می زنند

بررسی وضعیت رسوبی دریاچه مهارلو طی 50سال/ رسوبات اثری از دریاچه نمی گذارند

یخچال ابرکوه به رسیدگی به‌موقع نیاز دارد

تنها 50 درصد برج جهان‌نما تخریب شده‌است/ بی‌توجهی به خطر حذف نقش‌جهان از آثار جهانی

اکبر گلپایگانی:هیچ‌کس چون جلیل شهناز در نوازندگی تار خلاقیت نداشت

ارتقای نقش گردشگری در حفاظت از منابع آب

کفشی که در تلویزیون دو برابر فروخته می‌شود

فرهنگ و هولوکاست فرهنگی

پريشان در آتش سوخت/ دو كيلومتراز تالاب طعمه حريق شد

آثار تاریخی جهانی شدند اما حفاظت نه!

تخریب مرجان های هندورابی در پی ساخت رینگ آسفالت در اطراف جزیره

ماشین‌ها جای خانه‌های تاریخی یزد پارک می‌کنند؟

مسوولان به تعدیل برج جهان‌نما تن دهند

پس از فعالان میراث فرهنگی و دانشجویان - مسئولان ارشد و سابق یزد جلوگیری از تخریب بافت تاریخی را خواستار شدند

نخل تاریخی یزد بازیچه اداره برق شد

جواهرسازی شغل رایج مردم در شهر سوخته - ایرانیان‌باستان چه‌جواهری‌ را‌ بیشتر می‌پسندیدند؟

دره وحشت در استان کهگیلویه وبویراحمد کشف شد+تصاویر

تصاویری که شما را به سفر در گذشته می برد

تالاب های ثبت شده ایران در کنوانسیون رامسر به 30 تالاب می رسد

کشف سند جدید تعلق جزایر سه‌گانه به ایران

تجاوزی دوباره به حریم میدان نقش جهان! +عکس

خطر ورود کوير به فارس با تخريب بهرام گور- سپر حفاظتي فارس آسيب نبيند

مناطق جنگلی شهر سی سخت

نخستین سد جنگلی ایران در برابر ریزگردها، رو به نابودی می‌رود

نخل تاریخی یزد بازیچه اداره برق شد

جواهرسازی شهر سوخته شکوه صنعت ایران باستان - / تمدنی که بر تارک ایران زمین می درخشد

زيباترين جاذبه طبيعي كردستان در برزخ بي تفاوتي

میراث جهانی پاسارگاد مسقف می‌شود

رسانه‌های مجازی در دفاع از عرصه‌ی خلیج فارس نقش به‌سزایی دارند

محمدرضا شجریان در مراسم تشییع استاد جلیل شهناز - تا آخر کنار شهناز بمانید + عکس

رونق گردشگری عراق به یمن پایتخت امپراتوران ایران باستان بودن؛ میراث ایرانی این بار درخدمت رونق گردشگری عراق

به دنبال تخریب خانه‏ها در بافت تاریخی یزد؛ تجمع دوستداران میراث فرهنگی جلوی سازمان میراث فرهنگی و فرمانداری

سردشت نفس نمی کشد/26 سال پیوند دیرینه با خردل، زخم و تاول!

پريشان در آتش سوخت/ دو كيلومتراز تالاب طعمه حريق شد

تنها کاروانسرای سنگی ایران، یک گام تا مرگ!

وعده مسئولان بی‌ نتیجه بود، بافت تاریخی یزد تخریب می‌شود+ عکس

تخریب بزرگترین بافت خشتی جهان

هر ریگ بیابان، یک ریال می‌ارزد!

اشک شوق از چشمان مردم اصفهان و زاینده‌رود سرازیر شد

استان‌های شمالی فتیله صنایع‌دستی را پایین کشیده‌اند

جاده‌‌های شهداد زیر آب رفت!

خشم سرخپوستان آمریکا ازحراج ماسک‎های باستانی در حراجی‎های پاریس

31 کشته و 600 زخمی آخرین آمار زلزله بوشهر

مدیر کل حفاظت محیط زیست لرستان:سه تالاب لرستان در معرض خطر قرار دارند

آسیب‌شناسی‌های «خودمانی»

درباره‌ی زالو

آسیب‌شناسی زبان پارسی – بخش دوم

واو و یای مجهول و معلوم

محمد پسر زکریای رازی و الکل

درباره‌ی کوکو و کاک و کیک

درباره‌ی خارپشت و جوجه تیغی

شناسایی هزاران محوطه باستانی مدفون مانده از فضا

ابیانه بار دیگر نوروزی پردرد را پشت سر گذاشت

گنبد علویان قابلیت ثبت در فهرست آثار جهان اسلام را دارد

زباله ريزي گردشگران، گريبانگيرطبيعت ايران

یک اشتباه تاریخی

حال طبيعت ايران در نوروز 1392

چگونه از سرطان پیشگیری کنیم؟

کشف گورستانی از عصر آهن در شهرستان طارم

یک فرش نفیس صفوی چکش حراج می‌خورد

یک معمار و مرمتگر آثار تاریخی درگذشت

منظر فرهنگی - تاریخی الموت یک سال دیگر جهانی می‌شود

ماسوله با آتش‌سوزی سال جدید را آغاز کرد

خصوصی سازی ناگهانی، ایجاد فساد در سرنوشت میراث فرهنگی است

برخی می خواهند پس از پایان کارشان به میراث فرهنگی چنگ بزنند

بدیع‌الزمان فروزانفر شخصیتی برجسته و فاخر در طول تاریخ

تخریب عمدی یک بنای تاریخی پس از حذف آن از فهرست میراث ملی

خانه – باغ بدیع تکه تکه می‌شود

آسیاب به نوبت؛ اول ارگ کریمخانی‌ دوم بافت تاریخی شیراز

شوی ماشین‌لباسشویی در محوطه باغ ‌‌ـ ‌موزه‌ چهلستون! +عکس

پل تاريخي بابُل ناي ايستادنش نيست

ارگ کریمخان شانس جهانی شدن‌‌اش را از دست داد

ناظری: فرهاد فخرالدینی 50 سال موسیقی ارجمند ایران را به دوش کشیده است

آثار تاریخی جهانی شده ایران حفاظت نشدند

منشور کوروش در موزه متروپولیتن به نمایش گذاشته شد
منشور کوروش که کهن‌ترین بیانیه حقوق بشرِ شناخته شده جهان است و قدمتی 2600 ساله دارد بیستم ژوئن 2013 در موزه هنر متروپولیتن نیویورک به نمایش در آمد. دنباله نوشتار