نامآوران ایرانی
اشعار حافظ بیت الغزل معرفت است/ راز تفأل به دیوان حافظ
- بزرگان
- نمایش از جمعه, 15 مهر 1390 00:23
- بازدید: 5667
برگرفته از خبرگزاری مهر
به مناسبت بزرگداشت حافظ/
استاد گروه فلسفه دانشگاه شیراز با اشاره به اینکه اشعار حافظ بیت الغزل معرفت است، گفت: ماندگاری اشعار حافظ به همان دلایل ماندگاری قرآن است زیرا اشعار حافظ قرآن به زبان فارسی است .
حجت الاسلام دکتر قاسم کاکایی به مناسبت روز بزرگداشت حافظ در مورد معنویت و معرفت در اشعار وی به خبرنگار مهر گفت: حافظ همانطور که خودش گفته اشعارش همه بیت الغزل معرفت است. معرفت با علم فرق میکند، علم آن چیزی است که کسب میکنیم ولی معرفت آن علمی است که در دل و جان ما نفوذ کرده است.
وی افزود: حافظ کسی است که از خودبینی رسته و به قرب نوافل رسیده است یعنی دیگر خودش را نمیبیند و فانی در خداست و طبق حدیث چشم و گوش و زبان و دست خدا شده و به همین خاطر به او لسان الغیب میگویند. یعنی آنچیزی که استاد ازل گفته بر زبان حافظ جاری میشود.
استاد گروه فلسفه دانشگاه شیراز در ادامه تصریح کرد: حافظ برای اینکه از دل سخن میگوید و سخنش سخن خداست و خدا با فطرت همه انسانها همراه است برای همین شعر او دلنشین و دلنشان شده که همگان آن را میپسندند و میپذیرند. به همین علت است که شاعر فطری ما و شاعر ملی ما است. یعنی او که با فطرت ما سخن گفته ما هم که زبانمان فارسی است و هرکس دیگر که بتواند با مفاهیم حافظ آشنا بشود شاعر آنها هم هست و شاعر ملی ما است.
این محقق و پژوهشگر فلسفه و عرفان اسلامی یادآور شد: در جایگاه حافظ همین قدر بس است که تنها دیوانی که در ادبیات فارسی به او تفأل میزنند و میخواهند که خدا با آنها از زبان لسان الغیب سخن بگوید همین دیوان کوچک حافظ که همه به آن علاقمند هستند.
کاکایی در مورد ظهور و بروز اخلاق در اشعار حافظ نیز گفت: حافظ بزرگترین مشکل اخلاقی زمانه خود را ریا و سالوسی و چاپلوسی میبیند و بزرگترین فضیلت اخلاقی را خلوص و بی ریایی. لذا در تعلیمات او با آن قلم زیبا و سحر آمیزش به ریاکاری و لباس دین برتن کردن و دین فروشی و دم زدن از زهد و دنیاگریزی میتازد و تقوا و زهد ریایی را به نقد میکشد و به اینها حمله میبرد .
این استاد دانشگاه ادامه داد: درمانی که حافظ ارائه میدهد مسئله عشق است که البته عشق به خدا است و از خودی خود و حب دنیا که سرچشمه همه بدیهاست بپرهیزید که با اخلاق زمانه ما شباهت زیادی دارد.
کاکایی دلیل ماندگاری و تازگی اشعار حافظ را مطابقت آن با فطرت انسانی و همینطور مضامین قرآنی اشعار حافظ عنوان کرد و گفت: ماندگاری اشعار حافظ به همان دلایل ماندگاری قرآن است زیرا اشعار حافظ قرآن به زبان فارسی است و به زیبایی و هنرمندی هرچه تمام توانسته است مفاهیم معنوی قرآن را در اشعارش بگنجاند این رمز پایایی و ماندگاری و جاودانی حافظ است. دیگر اینکه انسان در فطرت خودش عاشق خداست و به خدا عشق میورزد حالا چه خود آگاه چه نا خود آگاه، حافظ هم که سخن عشق گفته و سخن عشق چون با فطرت آدمی سازگار است ماندگار میشود.