دائره‌المعارف نوروز ضروری است
- ميراث معنوي
- نمایش از سه شنبه, 25 اسفند 1388 12:23
- بازدید: 5637
خبرگزاری میراث فرهنگی- گروه فرهنگ و هنر- احمد وكیلیان،مردم شناس و پژوهشگر فرهنگ عامه، نوروز را یكی از بزرگ ترین جشن های آغاز سال نو در میان همه ملت های جهان و ماندگارترین جشن باستانی می داند و می گوید:در اوستا، شاهنامه فردوسی و «آثار الباقیه» ابوریحان بیرونی، قدیمی ترین كتاب هایی هستند كه به نوروز پرداخته اند؛ حتی در جلد 14«بحارالانوار» اثر علامه مجلسی هم به روایات اسلامی درباره نوروز توجه شده است.
وی به آثار متاخر درباره نوروز اشاره می كند:«آداب و رسوم نوروزی در شهرهای خراسان،اصفهان،كاشان» از بهرام فره وشی و«گاه شماری جشن های ایران باستان» هاشم رضی از آثاری هستند كه درباره نوروز نوشته شده؛ چند سال پیش هم ، پژوهشكده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی،«كتاب شناسی نوروز» را به كوشش نادر كریمیان سردشتی و علیرضا عسگری چاوردی منتشر كرد و همه اینها ما را بر این می دارد كه به گردآوری دائره المعارفی درباره نوروز همت كنیم.
وكیلیان،نوروز را روز صلح می داند و می گوید:سازمان ملل هم جشن نوروز را یكی از كهن ترین جشن های جهان و روز صلح بوده است.در سند سازمان ملل هم آمده كه بیش از 10 كشور در برپایی این جشن،سهیم هستند و آن را پاس می دارند و همه اینها دلیل و مدركی بر دوام نوروز و ضرورت وجود یك دائره المعارف درباره آن است.
نوروز،جشن نوزایی طبیعت است
علی بلوكباشی،مردم شناس و نویسنده كتاب«نوروز،جشن نوزایی آفرینش» می گوید: نوروز به بیان ابوریحان بیرونی، روز نوزایی و آفرینش است و روزی است كه همه چیز تر و تازه می شود.او به چهار آیین نوروزی در چهار مرحله اشاره می كند و می افزاید:نخستین بخش از این مراسم به پیش از نوروز برمی گردد و از تغییر طبیعت سخن می گوید.نوروزخوانی و آتش افروز و حاجی نوروز از جمله آیین هایی هستند كه پیش از نوروز به اجرا در می آیند.
دومین مرحله،آیین نوشدگی سال است و پس از آن مراسمی است كه طی 12 روز عید اجرا می شود چراكه سال،12 ماه را دربرمی گیرد و آخرین مرحله به سیزدهمین روز نوروز اختصاص دارد.روزی كه مردم به دل طبیعت می روند.
به باور بلوكباشی،نوروز را از دو منظر تاریخی و اسطوره ای می توان مورد بررسی قرار داد.بخش اسطوره ای نوروز به دوره پیشدادی برمی گردد و جمشید،چهارمین پادشاه پیشدادی را بنیان گذار نوروز می داند.ابن بلخی نیز به افسانه برتخت نشستن جمشید اشاره می كند و آن را نوروز می داند.
او نوشدن طبیعت را راز ماندگاری نوروز می داند و می گوید:در آستانه سال نو،ساكنان هرخانه ای به گردگیری و شست و شو می پردازند چراكه فكر می كنند ارواح خبیث و زیانكار،در كثافت و سیاهی لانه می كنند.
