تاریخ معاصر

بررسی نقش پدافند هوایی در عملیات کربلای 5 - بخش دوم و پایانی

برگرفته از روزنامه اطلاعات

سرتیپ دوم محمود حجامی ـ سروان رضا جهانفر

اشاره: «بررسی نقش پدافند هوایی در عملیات کربلای 5‏» عنوان مقالـه‌ای است که بخش نخست آن در شماره قبلی صفحه حماسه پایداری چاپ شده است، بخش دوم و پایانی آن را می‌خوانیم.

***

ابتکارهای پدافند هوایی ‏

اگر چه رعایت اصول پدافند غیر عامل به عنوان یک راهکار مناسب برای کاهش تلفات و افزایش بهره‌وری در همه نیروهای نظامی مد نظر است اما رعایت صحیح و توام با ابتکار این اصول نتایج درخشانی را در حوزه پدافند هوایی به جای خواهد گذاشت.

در استقرار تجهیزات پدافند هوایی در عملیات کربلای 5 این موارد مورد توجه قرار گرفت. به عنوان مثال از نخل‌های بریده شده‌ای برای ایجاد پوشش واستتار تجهیزات سایت‌ هاوک فاطمه یک بهره گرفته شده بود.

علاوه بر این مساله استفاده از یک ابتکار عمل جالب دیگر منجر به این شد که سایت‌ هاوک فاطمه یک تا مدت‌ها پس از آغاز عملیات(حدود دو هفته) از گزند حملات هوایی مصون بماند.

مطابق ابتکار عمل فوق ابتدا سایت‌هاوک فاطمه 2 اقدام به قفل راداری 7 بر روی هواپیمای عراقی می‌‌کرد. به فاصله کوتاهی پس از آن، سایت‌ هاوک فاطمه یک اقدام به قفل راداری بر روی همان هواپیما کرده و در همان لحظه سایت ‌هاوک فاطمه 2 اقدام به شکستن قفل راداری و ایجاد حالت استند بای 8 راداری می‌کرد.

موشک ضد راداری هواپیمای عراقی که به سمت سایت ‌هاوک فاطمه دو شلیک شده بود در میانه مسیر، هدف را گم می‌کرد. از سوی دیگر سایت‌ هاوک فاطمه یک اقدام به پرتاب موشک ‌هاوک به سمت هواپیمای عراقی می‌کرد.

این در حالی است که در طول 14 روز اول عملیات کربلای 5 هواپیماهای عراقی نتوانستند سایت ‌هاوک فاطمه یک را شناسایی کنند و هیچ حمله هوایی علیه این سایت ‌هاوک فاطمه یک رخ نداد. به این ترتیب سایت ‌هاوک فاطمه یک در همان مدت 14 روز، 56 پرتاب موشک9 را در کارنامه افتخارات خود به ثبت رساند. 10

جنگ شهرها ‏

پدافند هوایی مستحکم به کار گرفته شده در عملیات کربلای 5 در برابر هواپیماهای عراقی منجر به این شد که عراق با تشدید جنگ شهرها سعی در از بین بردن تمرکز نیروهای ایرانی به ویژه پدافند هوایی داشته باشد. ‏

در واقع «چهارمین مقطع جنگ شهرها از تاریخ 19 دی 1365 وبا شروع عملیات کربلای 5 توسط رزمندگان اسلام و به دنبال آن بمباران مناطق صرفا غیرنظامی ومسکونی شهرهای اصفهان، سوسنگرد و. . . توسط رژیم عراق آغاز شد11. در تحلیل چرایی انجام چنین عمل ددمنشانه و به دور از آداب نظامیگری، گفته می‌شود که «عراق اساسا از حمله به شهرها و مناطق غیرنظامی دو هدف را دنبال می‌کرد:جبران شکست نظامی در جبهه‌های نبرد وفشار روحی - روانی به مردم ایران وگسترش نارضایتی از ادامه جنگ در داخل کشور.

لذا هرنوع آغاز مجدد حملات هوایی عراق به شهرها یا تشدید وگسترش آن نشاندهنده وضع نظامی نامطلوب عراق در جبهه‌های نبرد و تلاش برای بهبود

آمار هواپیماها و بالگردهای سرنگون شده عراقی

ردیف تاریخ ساعت نوع هواگردساقط شده و تعداد

1 19/10/65 7:55 دو فروند از هواپیماهای عراقی

2 19/1/65 9:38 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه3

3 19/1/65 11:17 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه3

4 19/1/65 13:11 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه3

5 19/1/65 14:30 یک فروند سوخو22 عراقی توسط سایت موشکی فاطمه3

6 19/1/65 16:45 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه3

7 20/10/65 8:01 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه3

8 20/10/65 8:07 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه3

9 20/10/65 8:25 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه3

10 20/10/65 16:44 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

11 20/10/65 16:47 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

12 20/10/65 17:02 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

13 20/10/65 17:05 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

14 20/10/65 17:13 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

15 20/10/65 17:14 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

16 20/10/65 17:16 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

17 21/10/65 9:11 از 4 شلیک موشک سایت هاگ فاطمه1در زمان های فوق3فروند هواپیمای سوخو 22 و میگ23 ساقط شدند.

18 21/10/65 9:21

19 21/10/65 9:23

20 21/10/90 9:27

21 21/10/65 12:32 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

22 21/10/65 12:35 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

23 21/10/65 12:46 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

24 21/10/65 13:05 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

25 22/10/65 8:32 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

26 22/10/65 13:09 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی کوثر8

27 22/10/65 13:10 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی کوثر8

28 22/10/65 15:24 یک فروند هواپیمای عراقی در درگیری با پدافند یونیت 2 اهواز سرنگون شد.

29 22/10/65 17:05 یک فروند هواپیمای عراقی توسط سایت موشکی فاطمه1

• < قبلی
• بعدی >