تاریخ معاصر
حقوق بشر و بمباران شیمیایی
- تاريخ معاصر
- نمایش از جمعه, 04 بهمن 1392 13:16
- بازدید: 4607
برگرفته از روزنامه اطلاعات، شماره 25791، چهارشنبه 2 بهمن 1392
فاروق خضری
حقوق بشر آن است که به انسان به خاطر صرف انسان بودنش، بدون توجه به دین، فرهنگ، زبان، نژاد، ملیت، مقام، خویشاوندی، تبار و قومیت تعلق میگیرد. هر فرد باید در رابطههای انسانی خود و رابطههای بنیادین زندگیاش حقوق انسانی را پاس دارد.
حقوق بشر پاسخی است به دردهایی که معنای مطلقی دارند و مقید به فرهنگ خاصی نیستند. بمباران حلبچه، بمباران شیمیایی سردشت، کرمانشاه و ایلام و... و کشتار انسانهای بی گناه نسل کشی بود. حقوق بشر پاسخ به این دردهاست. حقوق بشر حربهای برای تک رویهای استکباری و باجخواهی در دست دشمنان قرار گرفته است که با آن بر حکومتها فشار میآورند.
حقوق بشر، آزادی، مدرنیته و غیره شعارهای زیبایی هستند که از سوی چند کشور نه فقط مصادره شده است، بلکه این کشورها خود را صاحب حق و تکلیف در این زمینه فرض میکنند و راه را برای تحقیر ملتهای جهان سومی باز گذاشتهاند.
نکته قابل توجه این است که کشورهای غربی و ایالات متحده آمریکا بیشترین نقض حقوق بشر را در کارنامه خود ثبت کردهاند که نگاهی به رفتارهای آنان در مقابل ایران مانند تجهیز نظامی و اطلاعاتی نظام بعثی عراق برای بمباران شیمیایی شهرهای سردشت و کرمانشاه و ایلام و بسیاری موارد دیگر این مطلب را به اثبات میرساند. بمباران شیمیایی شهرهای حلبچه در کردستان عراق و سردشت در کردستان ایران نمونههای بارز از دهها اقدام جنایتکارانه علیه بشریت است.
در 7 تیر 1366، هواپیماهای بمبافکن عراق با بمبهای شیمیایی به چهار نقطه پرازدحام متراکم و جمعیتی شهر سردشت حمله کردند و مردم بی گناه آن شهر و اطراف را آماج گازهای کشنده شیمیایی قرار دادند. حادثه سردشت به عنوان یکی از فجیعترین و وحشتناکترین تهاجمات شیمیایی و بیشک غیرانسانیترین تاکتیک صدام بود که آمریکاییها به او دیکته کردند.
چون صدام از پیروزی در جبهههای جنگ ناامید شده بود با این خیال که با حملات شیمیایی میتواند خواستههای خود را بر ملت ایران تحمیل کند، با مشاوره آمریکاییها، طراحی و اجرای این نقشه شوم و وقیحانه را تنها راه برتری خود در میدان مبارزه دانست. بمباران شیمیایی شهر مرزی سردشت آثار و پیامدهای منفی زیادی به بار آورد. در حقیقت شهر سردشت نخستین شهر قربانی جنگ افزارهای شیمیایی در جهان بعد از بمباران هستهای هیروشیما است. به رغم ارتکاب این جنایت هولناک، مجامع جهانی هیچ اقدامی در جلوگیری از ادامه تجاوز به عمل نیاوردند، حتی آن رژیم خونخوار بعثی را هم ملامت نکردند و بیاعتنا از کنار این حادثه گذشتند.
هفتم تیر 1366 چهره پلید آمریکا برای همه دولتهایی که به بهانه جلوگیری از ساخت سلاحهای کشتار جمعی سالها است ایران اسلامی را در محاصره و تحریم قرار دادهاند پدیدار شد و اکنون باید پاسخگوی این جنایت ضدبشری باشند.
در مبحث حقوقی قضیه سردشت، مسئولان باید به نقض فاحش پروتکل 1925 (منع کاربرد سلاحهای شیمیایی) و کنوانسیون چهارم ژنو1949 (در مورد حمایت از غیرنظامیان در زمان جنگ) و عرفهای مسلم جنگی (قراردادهای لاهه 1970) و قواعد آمرهای حقوق بینالمللی استناد و دفاع کنند.عملکرد دولت وقت عراق نشان داده است که این کشور در ظاهر به عنوان یکی از تابعان حقوق بینالملل، هیچگاه موازین حقوق بشری و حقوق جنگ را رعایت نکرده و از هر وسیله نظامی که در اختیار داشته اعم از مواد شیمیایی، جنگافزارهای نامتعارف، توسل به حملات کورکورانه و بدون تبعیض به مناطق و غیرنظامی، ـ برای برتری خود در جنگ استفاده کرده است. در واقع کشورهایی که امروز داعیه طرفداری از حقوق بشر در اقصی نقاط جهان را دارند، از پیشقراولان فروش کارخانجات و مواد اولیه شیمیایی به عراق هستند.
از همه دردناکتر آن که حادثه بمباران شیمیایی سردشت از سوی رسانههای غربی و آنانی که مدعی اعاده حقوق بشر و دموکراسی هستند، دچار مرگ خبری شد و مسکوت ماند و فقط پس از گذشت چند روز از این حادثه چند مقاله در این باره به چاپ رسید.
«نیویورکتایمز» آمریکا چند روز بعد نوشت: این عمل از هر جهت و به هر مفهوم، یک جنایت جنگی است که با انکارهای سست و رسمی عراق و عذر و بهانههای غیررسمی در مورد استفاده از یک سلاح ناجوانمردانه در آمیخته است. جمهوری اسلامی ایران در پی استفاده وسیع رژیم بعث عراق از سلاحهای شیمیایی بارها این موارد را به سازمان ملل متحد گزارش کرد و دبیرکل سازمان ملل متحد هم با یک هیات کارشناسی پس از شش روز حضور در ایران، استفاده از سلاحهای شیمیایی را تایید کرد که نتیجه آن محکومیت به کارگیری سلاحهای شیمیایی از سوی این سازمان بینالمللی بود؛ ولی در این گزارش، هیچ نامی از کشور عراق به میان آورده نشد.
چندی بعد با اعزام مجروحان شیمیایی سردشت به کشورهای مختلف برای درمان، پس از مشاهده آثار و علائم شدت جراحات وارده بر مجروحان جنگی، نشستهای متعددی در مجامع بینالمللی برگزار شد و کنفرانس خلع سلاح مستقر در ژنو پیشنویس طرح کنوانسیون منع استفاده از سلاحهای شیمیایی را تهیه و به سازمان ملل تقدیم کرد و در سال 1993 پس از دو دهه مذاکره پیرامون این موضوع، سرانجام این معاهده در پاریس به امضا رسید و از سال 1997 به اجرا درآمد. تاریخ سیاه استفاده از جنگافزارهای شیمیایی چنان در ذهن و ضمیر انسانها باقی مانده است که هیچگاه لکه ننگ آن از دامان استفاده کنندگان آنها پاک نخواهد شد.
باید بپذیریم که این فاجعه در گوشهای از این خاک پهناور روی داده؛ در سرزمینی که مردمان آن هرگز سودای جنگ با هیچ کشوری را نداشتند و به ناگاه و بدون درگیر بودن در هیچ جنگی، مورد حمله با سلاح شیمیایی از نوع خردل که بسیار کشنده و مخرب است، قرار گرفتند.جهان از تولید و وجود سلاحهای کشتار جمعی وحشت دارد، اما تاریخ ثابت کرده است کشورهای دیکتاتور و مستبد هراسی برای استفاده از این سلاحها علیه ملتها ندارند و بمباران شیمیایی سردشت و حلبچه چهرۀ مدعیان دروغین حقوق بشر را فاش کرد.