ایران‌بوم

زرتشت برای خداوند شش صفت را برمی شمارد :
- بهمن(اندیشه نیک)
- اردیبهشت (برترین پاکی و راستی )
- شهریور (برترین فرمانروایی بر جهان )
- سپندارمذ ( فروتنی و تقدس و عشق )
- خرداد ( کمال و رسایی )
- امرداد ( جاودانگی و بی مرگی )
می توان دید یکی از صفتهای خداوند که نام برده شده است سپندارمذ است که به زبان اوستایی سپنت آرمئیتی خوانده می شود که نماینده فروتنی ،عشق ، تقدس و مهرورزی می باشد و بدین روی زمین که نماینده ی مهر و عشق و افزایش جهان و فروتنی است ،سپندارمذ می خوانند . زنان نیز بدان روی که افزاینده ی جهان و نماینده ی مهر و فروتنی هستند سپندارمذ خوانده می شوند، روز پنجم هرماه موسوم به سپندارمذ است.

" اسفندارمذ ، فرشته ی موکل بر زمین است و نیز بر زن های رستگار و عفیف و و شوهر دوست و خیر خواه ... و در زمان گذشته این ماه بویژه این روز عید زنان بوده است و در این عید مردان به زنان بخشش می نمودند و هنوز این رسم در اصفهان و دیگر شهر های پهله باقی مانده است ."
باید دانست این جشن همراه با آداب و رسوم وتشریفات ویژه ای برگزار می شد . نخستین جشنی که در این روز برگزار می شد جشن مزدگیران یا مژدگیران بوده است . در این روز زنان بر تخت شاهی می نشستند و فرمان می راندند ، همه ی کارها بر دست مردان و پسران انجام می گرفت همچنین مردان به جهت گرامی داشت زنان به آنان هدیه داده و بخشش می کردند.
البته ستایش زن ویژه این روز نبوده وهر شبانگاه در نماز شب زنان و دختران ستایش می شده اند
"کدبانوی خانه را که اشو (پاک و راست ) و سردار اشویی می باشد می ستاییم . زن پارسایی را می ستاییم که بسیار نیک اندیش ، نیک گفتار ،نیک کردار ، به خوبی تعلیم یافته و فرمانبردار شوهر خود و اشو باشد ."
برگزاری این جشن دلپذیر که از دوران گذشته ویژه ایرانیان بوده و تا امروز راه خود را ادامه داده است همچنین اهمیت به نقش زن که هر روزه در فرهنگ ایرانی بدان توجه می شود نشانه بزرگداشت زن است شاید بتوان گفت بالاترین بزرگداشت برای زن در جهان همانا در بند 107 از کرده ی 23 فروردین یشت آمده است که ("اشی " یا پاکی و راستی ِ خدایی را به دختری همانند می کند) این بزرگداشت تنها ویژه فرهنگ ایران است

سرچشمه :
- حقوق زنان در ایران باستان ، فریدون جنیدی ،بلخ ،1384چاپ نخست ،تهران
- ترجمه آثارالباقیه ابوریحان بیرونی به قلم اکبر دانا سرشت ،تهران ، 1352
- زناشویی در ایران باستان ، هیربد جمشید کاووس کاتراک ، موبد رستم شهرزادی ، انجمن زرتشتیان تهران ،1342
- گاثاها یا سروده های مینوی زرتشت ، موبد فیروز آذر گشسب