تاریخ تجزیه
گاهشمار تجزیهٔ ایران
- تاريخ تجزيه
- نمایش از یکشنبه, 07 خرداد 1391 07:56
- بازدید: 7793
برگرفته از کتاب چکیده تاریخ تجزیه ایران (نوشتهٔ دکتر هوشنگ طالع)، صفحه 346-350
خورشیدی میلادی واقعه
1162 (دوم امرداد ماه)1783 (24 ژوئیه)قرارداد تحتالحمایگی میان روسیه و گرجستان
1174 (خرداد)1795 (ژوئن)آزادسازی تفلیس از سوی آقامحمدخان
1175 (اول فروردین)1796 (20 مارس)تاجگذاری آقامحمدخان در تهران
1176 (11 خرداد)1797 (31 مه)قتل آقامحمدخان در قلعهی شیشه
1177 (اول فروردین)1798 (20 مارس)تاجگذاری فتح علی شاه
1179 (6مهر)1800 (28 سپتامبر)الحاق گرجستان به روسیه
1182 (آذر)1803 (دسامبر)تجاوز ارتش روسیه به قفقاز
1183 (11 بهمن)1805 (31 ژانویه)کشته شدن ژنرال سیسییانف ـ فرمانده نیروهای روسیه در قفقاز
1186 (13اردیبهشت)1807 (4 مه)عهدنامهی فینکناشتاین میان ایران و فرانسه
1186 (15 تیر)1807 (7 ژوئیه)عهدنامهی تیلسیت میان فرانسه و روسیه
1187 (28 اسفند)1809 (19 مارس)امضای عهدنامهی مجمل ایران و انگلیس
1190 (فروردین)1811 (آوریل)اتحاد نظامی با عثمانی علیه روسیه
1190 (23 اسفند)1812 (14 مارس)قرارداد مودت ایران و انگلیس (مفصل)
1191 (7 خرداد)1812 (28 مه)شکست عثمانی از روس و عهدنامه بوخارست
1192 (2 آبان)1813 (24 اکتبر)تحمیل قرارداد گلستان
1205 (4 تیر)1826 (25 ژوئن)آغاز مرحله دوم جنگهای ایران و روس
1206 (1 آبان)1827 (24 اکتبر)دستیابی روسها به تبریز
1206 (اول اسفند)1828 (21 فوریه)تحمیل ننگنامهی ترکمانچای
1213 (اول آبان)1834 (23 اکتبر)درگذشت فتحعلی شاه و جلوس محمدشاه
1216 (شهریور)1837 (نوامبر)اعادهی وضع هرات
1216 (17 دی)1838 (7 ژانویه)قطع روابط سیاسی انگلستان با ایران
1217 (امرداد)1838 (اوت)تصرف خارک از سوی نیروهای دریایی انگلستان
1217 (شهریور)1838 (سپتامبر)عقبنشینی ارتش ایران از هرات
1220 (19 مهر)1841 (11 اکتبر)تجدید روابط با انگلستان
1227 (13 شهریور)1848 (4 سپتامبر)درگذشت محمدشاه قاجار
1227 (29 شهریور)1848 (20 سپتامبر)تاجگذاری ناصرالدین شاه
1235 (3 آبان)1856 (25 اکتبر)آزادسازی هرات و اعلان جنگ انگلستان به ایران متعاقب آن
1235 (23 آذر)1856 (14 دسامبر)حملهی نیروهای انگلیس به جزیره خارک و بندر بوشهر
1235 (10 اسفند)1857 (اول مارس)حملهی قوای انگلیس به خرمشهر و اهواز
1235 (13 اسفند)1857 (4 مارس)قرارداد پاریس (جدایی ایران و افغانستان)
1240 (10 خرداد)1861 (31 مه)قرارداد تحتالحمایگی میان بحرین و انگلستان
1244 (...)1865 (...)اشغال تاشکند وسیلهی ارتش روس
1250 (13 شهریور) 1871 (4 سپتامبر)تجزیهی مکران و بلوچستان
1259 (10 اسفند)1881 (28 فوریه)سقوط شهر مرور به دست نیروهای تزاری
1260 (23 آذر)1881 (14 دسامبر)تحمیل قرارداد آخال (تجزیهی مناطق خوارزم و فرارود)
1275 (12اردیبهشت)1896 (اول مه)قتل ناصرالدین شاه
1275 (19 خرداد)1896 (8 ژوئن)تاجگذاری مظفرالدین شاه
1285 (13 امرداد)1906 (5 اوت)امضای فرمان مشروطیت از سوی مظفرالدین شاه
1285 (17 دی)1907 (8 ژانویه)درگذشت مظفرالدین شاه
1285 (28 دی)1907 (19 ژانویه)تاجگذاری محمدعلی شاه
1286 (8 شهریور)1907 (31 اوت)تقسیم ایران به مناطق نفوذ میان انگلستان و روسیه
1287 (2 تیر)1908 (23 ژوئن)کودتای محمدعلی شاه (دوران استبداد صغیر)
1288 (25 تیر)1909 (16 ژوئیه)خلع محمدعلی شاه از سلطنت
1290 (27 خرداد)1911 (18 ژوئن)بازگشت محمدعلی شاه به کشور
1290 (13 شهریور)1911 (5 سپتامبر)شکست محمدعلی شاه و فرار وی از کشور
1290 (7 آذر)1911 (29 نوامبر)اولتیمالتوم روسیه دربارهی اخراج شوستر
1293 (20 تیر)1914 (12 ژوئیه)تاجگذاری احمدشاه
1293 (11 امرداد)1914 (3 اوت)آغاز جنگ جهانی نخست
1293 (دی)1914 (دسامبر)تجاوز عثمانی به آذربایجان
1293 (بهمن)1915 (ژانویه)تصرف تبریز به دست روسها
1294 (آذر)1915 (دسامبر)تشکیل حکومت مهاجران در کرمانشاه
1294 (دی)1916 (ژانویه)تأسیس پلیس جنوب
1295 (امرداد)1916 (اوت)تصرف قزوین و همدان وسیله عثمانی
1295 (آذر)1916 (دسامبر)تصرف فارس توسط انگلستان
1295 (بهمن)1917 (فوریه)تصرف همدان و کرمانشاه وسیله روسیه
1295 (24 اسفند)1917 (15 مارس)استعفای نیکلای دوم امپراتور روسیه و سقوط حکومت تزاری
1296 (16 آبان)1917 (7 نوامبر)کودتای لنین معروف به انقلاب اکتبر
1296 (12 اسفند)1918 (3 مارس)قرارداد برستلیت اوفسک میان آلمان و شوروی
1297 (4 خرداد)1918 (26 مه)اعلام استقلال گرجستان
1297 (6 خرداد)1918 (28 مه)اعلام استقلال ارمنستان
1297 (6 خرداد)1918 (28 مه)اعلام استقلال آذربایجان (اران)
1297 (19 آبان)1918 (11 نوامبر)شکست آلمان و پایان جنگ جهانی نخست
1297 (دی)1919 (ژانویه)شکایت و گسیل هیأت نمایندگی ایران به انجمن صلح ورسای
1298 (9 اردیبهشت)1919 (30 آوریل)تقاضای اهالی نخجوان در الحاق به ایران
1298 (17 امرداد)1919 (9 اوت)قرارداد وثوقالدوله ـ کاکس
1298 (9 آبان)1919 (1 نوامبر)تقاضای جمهوری آذربایجان دربارهی ایجاد فدراسیون با ایران
1299(28 اردیبهشت)1920 (18 مه)تجاوز ارتش سرخ به گیلان
1299 (خرداد)1920 (ژوئن)شکایت ایران از شوروی به جامعهی ملل
1299 (امرداد)1920 (اوت)گسیل هیأت نمایندگی ایران به مسکو
1299 (سوم اسفند)1921 (22 فوریه)کودتای سوم اسفند
1299 (هفتم اسفند)1921 (26 فوریه)امضای عهدنامهی مودت ایران و شوروی قرارداد سرحدی با ترکیه ـ بر پایه این قرارداد بخشی از اراضی مجاور
1310 (دی)1932 (ژانویه)کوه آرارات به ترکها واگذار گردید و در برابر قطعه زمینی در کردستان به ایران داده شد.
1316 (17 تیر)1937 (8 ژوئیه)امضای پیمان سعدآباد میان ایران، ترکیه، عراق و افغانستان
1318 (11 شهریور)1939 (3 سپتامبر)آغاز جنگ دوم جهانی
1320 (1 تیر)1941 (22 ژوئن)حملهی آلمان به شوروی
1320 (3 شهریور)1941 (25 اوت)حملهی شوروی و بریتانیا به ایران
1320 (25 شهریور)1941 (16 سپتامبر)استعفای رضاشاه
1320 (26 شهریور)1941 (17 سپتامبر)ورود نیروهای روس و انگلیس به تهران
1320 (9 بهمن)1942 (29 ژانویه)امضای قرارداد سه جانبه ایران، شوروی و انگلستان
1324 (18اردیبهشت)1945 (8 مه)شکست آلمان و پایان جنگ دوم جهانی
1324 (24 شهریور)1945 (15 سپتامبر)شکست ژاپن و آغاز شورش فرقه دموکرات در آذربایجان
1324 (21 آذر)1945 (12 دسامبر)اشغال تبریز و اعلام حکومت فرقه دموکرات
1324 (29 اسفند)1946 (19ژانویه)طرح شکایت ایران از شوروی در شورای امنیت سازمان ملل متحد
1325 (15 فروردین)1946 (4 آوریل)امضای موافقتنامه قوام ـ سادچکف
1325 (5 خرداد)1946 (26 مه)تخلیه کامل ایران از نیروهای ارتش سرخ
1324 (21 آذر)1946 (12 دسامبر)سقوط حکومت فرقهی دموکرات
1349 (8 فروردین)1970 (28 مارس)اقدام غیرقانونی دولت هویدا در راستای جدایی بحرین