زیست بوم
راور، زیستگاه یکدهم جمعیت یوز ایران با انواع تهدیدها دستوپنجه نرم میکند - خشکسالی، جاده و معدن 3 عامل اصلی مرگ یوزها
- زيست بوم
- نمایش از یکشنبه, 31 ارديبهشت 1391 06:27
- بازدید: 4765
برگرفته از همشهری آنلاین
دشت راور یکی از عرصههای حیات یوز ایرانی محسوب میشود این درحالی است که عوامل طبیعی و غیرطبیعی ازجمله 15سال خشکسالی پیدرپی زندگی این حیوان در کرمان را بهشدت تهدید میکند. هماکنون تخمین زده میشود 70 تا 100 قلاده یوزپلنگ در عرصههای طبیعی ایران وجود داشته باشد و دشت راور یکی از مهمترین این زیستگاههاست.
در این زیستگاه حیواناتی همچون گوره خر، گربه وحشی و یوزپلنگ آسیایی زندگی میکنند که در حال حاضر نسل تمامی این حیوانات در معرض خطر است. پیش از این، قرار بود با طرحهایی ازجمله ارتقای راور به منطقه حفاظت شده، حفاظت از محیطزیست یوزپلنگ در دشت راور در دستور کار قرار بگیرد اما این طرحها در حد وعده و شعار باقی ماند.
جادهای برای قتل یوز
به گزارش مهر، ارتقای زیستگاه یوز به منطقه حفاظت شده که عرصهای به وسعت یک میلیون و300هکتار را شامل میشود یکی از ضروریترین مباحث مطرح شده برای حفظ نسل این حیوان در استان کرمان بود اما با وجود صدها معدنی که در عرصه زندگی یوز ایرانی در حال فعالیت هستند این امر عملا همچنان مسکوت مانده است. همچنین ضروری است با اجرای طرحهای مطالعاتی و فرهنگسازی در بین بومیان منطقه در این زمینه فرهنگسازی شود. البته در این راستا اقداماتی ازجمله نظیر تشکیل کارگاه آموزشی انجام شد اما این حرکتها در نهایت مسکوت ماند.
در حال حاضر، عوامل متعددی زندگی یوز را تهدید میکند که جاده راور به یکی از مهمترین تهدیدهای زیستی این جانور تبدیل شده تا آنجا که تاکنون چند قلاده یوز در برخورد با خودروهای عبوری در این جاده تلف شدهاند. به گفته کارشناسان در کنار وجود معادن، شکار بیرویه طعمههای یوز توسط شکارچیان، مهمترین عامل غیرطبیعی تهدیدکننده جان این جانور، جاده راور است.
خشکسالی تهدیدی دیگر
محمد قربانی، فعال عرصه محیطزیست استان کرمان با ابراز تاسف از عدمانجام برنامههای جامع برای حفاظت از نسل این حیوان در استان کرمان گفت: برای حفظ یک اکوسیستم، سه فاکتور امنیت، غذا و آب از مهمترین عوامل پایداری محسوب میشود که در دشت راور بهگونهای تمام این فاکتورها تحتتاثیر قرار گرفته است.
وی افزود: وجود دهها معدن و فعالیتهای عمرانی و همچنین جاده اصلی کرمان راور و دهها جاده فرعی دیگر در منطقه عملا امنیت را برای یوز ایرانی از بین برده است و خبرهای مرگ این حیوان بهدلیل مسمومیت و یا برخورد با خودروها مهمترین دلیل این ادعا است.
وی ادامه داد: یوز حیوانی منزوی است و با کوچکترین ناامنی منطقه را ترک میکند و این درحالی است که در کنار این سه فاکتور مهم غیرطبیعی باید حضور شکارچیان غیرمجاز محلی و غیرمحلی را نیز درنظر گرفت.
قربانی افزود: از سوی دیگر از خطرناکترین عوامل تهدید حیات یوز در استان کرمان خشکسالیهای متوالی در منطقه است که موجب شده طعمه مورد نیاز یوز در منطقه بهشدت کاهش یابد. وی دشت راور را از کم بارانترین عرصههای طبیعی استان کرمان اعلام کرد و گفت: در مجموع عرصههای بیابانی و کم آب استان کرمان دشت راور جزو کمآبترینها قرار دارد و در نتیجه با خشک شدن آبشخورها و مراتع طبیعی طعمههای یوز از مناطق محل زندگی خود کوچ میکنند و نتیجه آن نیز پراکندگی بالای جمعیت یوز در مناطق کم آب و کمبود غذا خواهد شد.
راور زیستگاه یک دهم یوزها
قربانی گفت: عملا شاهد هستیم بهدلیل خشکسالی و کمبود غذا برای حیوانات در عرصههای طبیعی زاد و ولد در جمعیت حیات وحش کرمان کاهش یافته است و چندقلوزاییهای حیوانات تبدیل به تکزایی شده است.
وی ادامه داد: جمعیت شکننده یوز ایرانی در دشت راور که از مهمترین مراکز زندگی این حیوان در ایران محسوب میشود نگرانکننده است و اجرای طرحهای حمایتی از این حیوان و ایجاد منطقه محافظت شده بسیار حائز اهمیت است.
این فعال محیطزیست افزود: حتی چندی قبل پس ازحمله به چند شتر در دشت راور، دامداران منطقه اقدام به مسموم کردن طعمه و قرار دادن در محل زندگی این حیوان کردند درحالیکه یوز ایرانی بهدلیل جسته کوچکش توانایی حمله به شتر را ندارد و این نشان میدهد بومیان منطقه هیچ آگاهی درخصوص اهمیت حفظ نسل این حیوان ندارند و حتی از طعمههای این حیوان منحصربهفرد آگاهی لازم را ندارند که در این میان باید بر راهاندازی کارگاههای آموزشی برای افراد محلی تاکید کرد. قربانی اضافه کرد: تخمین زده میشود هماکنون در دشت راور 10قلاده یوز وجود داشته باشد که این تعداد با توجه به جمیعت 100قلادهای این حیوان در ایران بسیار با اهمیت است.