زیست بوم
اصرار بر تکرار پروژه شکست خورده احیای نسل ببر
- زيست بوم
- نمایش از دوشنبه, 25 ارديبهشت 1391 05:39
- بازدید: 4679
برگرفته از روزنامه همشهری
اسدالله افلاکی
در حالی که پروژه احیای ببر مازندران به‌دلیل مرگ یکی از 2ببر وارداتی و ابتلای دیگری به بیماری مهلک مشمشه، با شکست مواجه شده است و کارشناسان همواره بر غیرعلمی بودن این طرح تاکید دارند، معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست از ورود 4 قلاده ببر سیبریایی دیگر طی یک ماه آینده خبر داده است.
بیژن فرهنگ دره شوری، چهره برجسته محیط‌زیست کشور در واکنش به ورود مجدد ببرهای سیبریایی به ایران، طرح احیای ببر مازندران را غیرعلمی دانست و گفت: در شرایطی که بسیاری از گونه‌های حیات وحش با خطر انقراض مواجهند طرح احیای ببر مازندران هیچ توجیه علمی و فنی ندارد.
دره شوری که نامش با ژئوپارک قشم
عجین شده در گفت‌وگو با همشهری افزود: زمانی که طرح احیای ببرمازندران رسانه‌ای شد آنچه در درجه اول مهم بود اسناد و منابعی بود که متولیان این طرح به آن استناد می‌کردند. از آنجایی که من به این منابع دسترسی نداشتم نظر دکتر کیابی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و بوم شناس متخصص حیات وحش را که به منابع و مراجع علمی مرتبط دسترسی دارد جویا شدم. کیابی در پاسخ گفت در منابعی که به آن استناد می‌شود چنین چیزی وجود ندارد. در واقع اینکه گفته می‌شود ببر سیبری همان ببر مازندران است مبنای علمی ندارد.
ببر سیبری ببر مازندران نیست
وی تصریح کرد: با وجود اینکه ببر سیبری با ببر مازندران تفاوت دارد و برخی از گونه‌های حیات وحش کشور با خطر انقراض مواجهند این همه اصرار به ورود این گونه حیات وحش به کشور چه توجیهی می‌تواند داشته باشد؟ چرا ما هزینه و وقت را صرف نجات گونه‌های خودمان نمی‌کنیم؟ چرا وضعیت نابسامان گونه‌های موجود در پارک ملی و مناطق حفاظت شده را سامان نمی‌دهیم؟
دره شوری افزود: درحال حاضر، همواره از نبود آموزش و کمبود نیروی حفاظت صحبت می‌شود؛ در گذشته 10میلیون هکتار منطقه حفاظت شده به‌گونه‌ای تحت حفاظت قرار داشت که برای نمونه منطقه خوش ییلاق با مناطق حفاظت شده جهانی رقابت می‌کرد. بختگان از نظر حفاظت واقعا شرایط یک پارک ملی را داشت.
امروز دائماً می‌گویند باید به محیط‌بانان آموزش بدهند و دانش عمومی را ارتقا دهند، اما اینکه چه کسی باید آموزش بدهد مشخص نیست. آموزش و تنویر افکار عمومی باید از طریق روزنامه‌ها و صداوسیما باشد. تا رسانه‌ها و رادیو و تلویزیون به‌طور جدی وارد عرصه آموزش محیط‌زیست نشوند در این زمینه توفیقی به‌دست نمی‌آید. وی در ادامه گفت: وقتی ما هنوز تکلیف زباله مان مشخص نیست و همه چیز را باهم دفن می‌کنیم بعد می‌گوییم دفن بهداشتی زباله؛ صحبت از آموزش چه جایگاهی دارد؟ الان زباله سراسر شمال را فراگرفته است. این سرزمین در حال تبدیل شدن به زباله‌دانی است. آن وقت در یک چنین شرایطی می‌خواهند با وارد کردن ببر سیبری، ببرمازندران را احیا کنند. واقعا می‌خواهند 4 ببر را در کدام زیستگاه رها کنند؟ این کارشناس برجسته محیط‌زیست خاطر نشان کرد: به فرض آنکه ببر سیبری آماده زندگی در زیستگاه بشود اگر سراسر شمال را طی کند یک گراز یا یک مرال یا یک گوزن پیدا نمی‌کند. کدام زیستگاه برای این حیوان مناسب است؟
دره شوری با تاکید براینکه ببرسیبری با ببر مازندران تفاوت دارد، گفت: به فرض محال که این دو یکی باشند آیا روش انتقال این است؟ در سال 56 قرار بود شیر ایرانی را از هند به ایران وارد کنیم اما پیش از ورود این حیوان، 191هزار هکتار از عرصه‌هایی که مناسب شیر بود با کمک بهترین کارشناسان خارجی و داخلی بررسی شد و تحت حفاظت قرار گرفت. پس از این مقدمات قرار شد شیرهای وارداتی قبل از رها شدن در زیستگاه اصلی، برای تکثیر مدتی داخل پارک ملی رها شوند؛ پارکی که به‌شدت حفاظت می‌شد. پس از این مراحل قرار بود 2 قلاده شیر در زیستگاه رها شوند تا عکس‌العمل وسازگاری آنها با زیستگاه و شرایط جدید بررسی شود بعد از آن تعدادی شیر متناسب با زیستگاه رها شوند. البته این پروژه به اتمام نرسید ولی این تجارب وجود دارد، اما الان بدون آنکه زیستگاهی آماده باشد اقدام به این کار شده است.
معاون طبیعی سازمان حفاظت محیط‌زیست که از ورود 4 قلاده ببر سیبریایی طی ماه آینده به کشور خبرداده، گفته است: یک گروه کارشناسی به روسیه اعزام شده تا موضوع ببر و زیستگاه آن را مورد بررسی کارشناسانه قرار دهد. به گفته وی، هفته گذشته با ورود لوک هانتر یکی از کارشناسان برجسته به کشور، موضوع نصب ردیاب ببرهای روسی و پلنگ‌های ایرانی بررسی شده است. همچنین مایک موزر، رئیس گروه گربه‌سانان اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت ظرف 10روز آینده وارد کشور می‌شود تا پس از بررسی شرایط ببرهای روسی موضوع انتقال پلنگ‌های ایرانی به روسیه را بررسی کند.
این گزارش می‌افزاید: 2 قلاده ببر سیبریایی که اردیبهشت ماه89 به‌منظور احیای ببرمازندران وارد کشور شده بودند به بیماری مشمشه مبتلا شدند که ببرنر سال گذشته تلف شد و ببر ماده هم در قرنطینه نگهداری می‌شود.
