یادمان
میراث فرهنگی کم‌کاری می‌کند/ ۲۰۰۰خانه تاریخی همدان تخریب شده
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- دوشنبه, 16 مهر 1397 20:23
- آخرین به روز رسانی در دوشنبه, 16 مهر 1397 20:23
- نمایش از دوشنبه, 16 مهر 1397 20:23
داستان «نورمهال» همدان در عین حال که مدتی است به حاشیه رفته، اما همچنان همدانی‌ها و فعالان مدنی این شهر، به فکر نجات ۱۰۰ درصدی این بنای تاریخی هستند؛ تا اگر نتوانستند دو هزار خانه تاریخی همدان را که در سال‌های دور تخریب شده‌اند، نجات دهند، این بار خیال‌شان بابت یک بنای تاریخی ارزشمند همدان راحت شود.
در میان این اتفاقات هر چند میراث فرهنگی و شهرداری از راه دور قول و قرارهایی برای حفظ این عمارت کردند، و مالک بنا هم ترجیح داد سکوت پیشه کند و هر گاه فرصت کرد راه خود را برود، اما اعضای شورای شهر همدان این بار با فعالان میراث فرهنگی همدان هم‌صدا شد و قول داد تا آخرین لحظه برای نجات نورمهال همدان تلاش کند، حتی اگر نیاز باشد جلو لودرها بخوابند.
به گزارش ایسنا، با حمایت کامران گردان، رییس شورای شهر همدان، رضوان سلماسی، رییس کمیسیون فرهنگی شورا و سایر اعضای شورای شهر همدان در این اتفاق برخی از دوستداران میراث فرهنگی در نشست مشترکی با این مسئولان شهری، بر خواست خود مبنی بر حفظ عمارت تاریخی نورمهال و بناهای مشابه در معرض تخریب، مصرانه تأکید کنند.
در این نشست که یکشنبه ۱۵مهر در شورای شهر همدان برگزار شد، کامران گردان با بیان اینکه شورای شهر به دنبال استفاده از نظرات سمن‌ها است، گفت: در سال‌های قبل، مدیریت شهری کارهای عمرانی را انجام می‌داد اما در حال حاضر با توجه به وضعیت فعلی شهرها و مطالبات مردمی، کار شهرداری‌ها نیز تغییر کرده و اجتماعی فرهنگی شده است.
رییس شورای شهر همدان ادامه داد: در این راستا لازم است که ما تعامل بیشتری با مردم داشته باشیم و بتوانیم از نقطه نظرات آنها استفاده کنیم. البته قصد اعضای شورای پنجم این است که در تمامی پروژه‌های عمرانی، بحث‌های فرهنگی، اجتماعی و زیست‌محیطی را مدنظر قرار دهند.
شاید می‌خواهند سرنوشت نورمهال را مشمول زمان کنند
حسین زندی، فعال فرهنگی و سردبیر هفته‌نامه‌های الوند و همدان‌نامه نیز گفت: پس از حضور رییس شورای شهر در محوطه نورمهال، برخی امضاکنندگان نامه‌ای که برای جلوگیری از تخریب این عمارت نوشته و توسط بیش از ۴۰۰ نفر امضا شد، پیشنهاد تشکر از اعضای شورای شهر همدان را برای تداوم پیگیری این جریان مطرح کردند.
او با بیان اینکه یکی از رسالت‌های فعالان فرهنگی، غیر دولتی بودن و مطالبه‌گری آنهاست و جلوگیری از تخریب نورمهال نیز در همین چهارچوب است، ادامه داد: بحث مطالبه‌گری در کشور ما، گوش شنوایی ندارند و اهالی فرهنگ و محیط زیست و اهالی رسانه چه در همدان و چه درسایر نقاط کشور به این منظور بسیار تلاش می‌کنند اما از طرف مسئولان و مدیران پاسخ مناسبی داده نمی‌شود، در نتیجه مطالبه به انتقاد تبدیل و تصور می‌شود که فعالان مدنی در مقابل مسئولان هستند، در حالی که هر جا مسئولی گوش شنوا داشته است، ما از او تشکر کرده‌ایم.
وی با اشاره به اینکه همراهی برخی مسئولان، سرمایه بزرگی است، افزود: در باره نورمهال نیز رضوان سلماسی عضو شورای شهر در این عمارت سخنرانی کرد و اکبر کاووسی امید برای پیگیری این مطالبه، نامه نوشت و حضور ریاست شورای همدان نیز مسیر این مطالبه‌گری را متحول کرد. شهردار همدان، ابرار خرم شهردار منطقه دو و علی مالمیر مدیر کل میراث فرهنگی نیز برخوردهای مثبتی داشته‌اند و همراهی کرده‌اند.
این روزنامه نگار همدانی با اشاره به جلوگیری از ساخت برج ایرانیان در سال‌های گذشته، گفت: در شورای پیشین نیز ابراهیم مولوی یک تنه جلوی ساخت این برج را گرفت و با مردم همراه شد.
زندی ادامه داد: اکنون خواست فعالان مدنی این است که در ابتدا منافع مردم و آیندگان در نظر گرفته شود زیرا این عمارت متعلق به آیندگان نیز هست و بحث بعدی منافع مالک است که باید تأمین شود. فعالان مدنی به عنوان وجدان‌های بیدار جامعه، راضی به آسیب وارد شدن به مالک نیستند بلکه می‌خواهند منافع مالک در نظر گرفته شده و زمین جایگزینی به او داده شود. ضمن اینکه اگر ساخت این برج‌ها در عمارت نورمهال انجام شده و در نتیجه این عمارت تخریب شود، اعتماد عموم مردم به دستگاه‌های اجرایی از جمله شهرداری و شورای شهر، استانداری و اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از بین خواهد رفت.
او همچنین در مورد مالک این زمین نیز اظهار کرد: کمیته امداد به عنوان یک نهاد خوشنام برای بسیاری از مردم بی‌بضاعت سرپناه ساخته و نیکنامی زیادی داشته است، اما اگر این برج‌ها را در محوطه تاریخی نورمهال بسازد و به واسطه آن به چنین اثر تاریخی لطمه وارد کند، مردم همدان اعتماد ۴۰ ساله خود به این نهاد را به خاطر این عملکرد منفی از دست خواهند داد.
زندی با اشاره به بحث قانونی بودن این ساخت و ساز گفت: موارد زیادی داشته‌ایم که شهرداری در ظاهر کاری قانونی انجام داده اما همین کار قانونی تبدیل به دملی چرکین شده است.مانند برج های بدون پارکینگی که در سطح شهر ساخته شدند و امروز باری به مشکلات شهر افزوده اند.
وی با بیان اینکه تشکل‌ها در همدان به دو دسته حاکمیتی و مستقل تقسیم می‌شوند، می‌گوید: ۴۰۰نفری که برای حفظ میراث فرهنگی و محیط زیست همدان فعالیت می‌کنند، جزو تشکل‌های مستقل هستند و تا به نتیجه رسیدن مطالبات تلاش خواهند کرد.
او با اشاره به اینکه بحث مدیریت یکپارچه در شهر ما ضعیف است گفت: این ضعف باعث شده که مسائلی مانند نورمهال که به وجود می‌آید را مانند توپ فوتبال به یکدیگر پاس می‌دهند، در واقع به نظر می‌رسد برخی مسئولان قصد دارند این اتفاق و پیگیری‌ها را مشمول زمان قراردهند و در نهایت بدون هیچ نتیجه‌ای با خسته شدن فاعلان مدنی، کارشان را ادامه دهند.
زندی اضافه کرد: کم‌کاری یک نهاد، نباید باعث شود که این منطقه را وجه المصالحه قرار داده و نابود کنیم. ما به عنوان فعالان مدنی، فرض کرده‌ایم نهادی به نام میراث‌فرهنگی وجود ندارد و تنها به وظیفه خود عمل می‌کنیم. دوستان رسانه‌ای در تهران بارها به من گفته‌اند که تنها استانی که فعالان فرهنگی آن مهاجرت کرده‌اند اما بازهم دغدغه شهر خود را داشته و پیگیر مسائل آن هستند، همدان است و این سرمایه اجتماعی برای ما ظرفیت بزرگی است که باید به درستی از آن استفاده کنیم.
معمولا داعش مظاهر تاریخی و تمدن‌های فرهنگی را از بین می‌برد
حسن گوهرپور، شاعر، روزنامه‌نگار و فعال فرهنگی همدانی نیز با بیان اینکه مردم در جایگاه بالاتر هستند، با انتقال تشکر شفاهی برخی از هنرمندان مانند آقایان قباد شیوا، امیر شهاب رضویان، قاسم زارع، کمال شهباز بگیان و علیرضا بهرامی، سردبیر بخش فرهنگی خبرگزاری ایسنا به اعضای شورای شهر همدان، گفت: آنچه در تمدن ایران از آن صحبت می‌شود، دو مصداق بارز دارد، یکی در حوزه هنرهای تجسمی و دیگری در حوزه ادبیات. در مصداق هنرهای تجسمی از دیوارنگارهها گرفته تا سفالینه‌های تپه هگمتانه تا نقاشی و در نهایت ساخت بنا یا همان معماری را می‌بینیم اما هر آنچه از بناهای تاریخی و غیر آن در ذهن شما می‌گذرد و در حوزه هنرهای تجسمی است ممکن است در روزگاری که آفریده شده، تا سال‌ها مورد توجه قرار نگرفته باشد اما هرگز تخریب نشده مگر به عداوت و دشمنی!
مدیرمسؤول فته‌نامه «الوند» افزود: پادشاهان و مدیران بزرگ، آنهایی بودند که به مظاهر تمدنی خود توجه کرده و ارزش گذاشتند. یکی از مباحثی که همواره درباره داعش مطرح می‌شود، غیر از قرائت نادرست از اسلام، از بین بردن مظاهر تاریخی و نمادهای تمدنی توسط آنها بوده است و این مسأله بیشتر آنها را در زمره وحوش قرار می‌دهد.
گوهرپور در ادامه اعضای شورای شهر همدان و ریاست این شورا را مورد خطاب قرار داده و گفت: اگر امروز شما اجازه ساخت یک برج را در کنار عمارتی تاریخی ندادید و ایستادگی کردید، تاریخ بر بزرگی و خرد شما قضاوت درست خواهد کرد. امروز نیز بر کردار شما صحه گذاشتند و برای تشکر به اینجا آمدند. ما امروز در کنار شما هستیم زیرا شما از این عمارت دفاع کردید و فردا ممکن است به دلیل حمایت نکردن شما از حفظ بنایی دیگر، در مقابل شما بایستیم.
در این جلسه دیگر اعضای شورای شهر نیز در صحبت‌هایی به بیان برخی تقاط ضعف و راهکارهایی که باید برای حفاظت از آثار تاریخی به آنها توجه کرد، پرداختند.
مانند اصفهانی‌ها باید روی آثار تاریخی تعصب داشته باشیم
رضا جمشیدیان، آهنگساز همدانی نیز در ادامه با اشاره به تعصب مردم اصفهان به آثار تاریخی خود و مقایسه آنان با مردم همدان، به بیان خاطره‌ای از استاد حسن کسایی پرداخته و گفت: استاد کسایی در یکی از خاطرات خود، از هنرمندی به نام علی‌اکبر خان نوروزی تعریف کرده و می‌گوید: «هر نوجوانی در اصفهان از همان دوران کودکی که چشم باز می‌کند، آثار تاریخی، گچ‌بری‌ها، مقرنس‌ها و ارسی‌ها را می‌بیند و ناخودآگاه از آنها الهام می‌گیرد.» در واقع میراث فرهنگی ما، نه تنها جنبه گردشگری دارد بلکه منبع الهامی برای هنرمندان شهر است.
جمشیدیان ادامه داد: آموزش و پرورش چقدر باید هزینه کند تا کودکان این شهر دارای نوستالژی و احساسات فرهنگی شده و از آنها تأثیر بگیرند و در نتیجه آفرینش به وجود بیاید؟ همه ما افسوس می‌خوریم که چه آثار تاریخی را در همدان از دست داده‌ایم و من هر روز وقتی از کوچه‌های قدیمی شهر عبور می‌کنم با دیدن سازه‌های بی‌اصل و نسبی که به جای عمارت‌های قدیمی ساخته شده‌اند، افسوس می‌خورم که کودکان و نوجوان چیزی برای الهام گرفتن ندارند. اثر تاریخی نورمهال، تنها یک سازه نیست بلکه منبع الهامی برای نسل آینده است.
فقط نورمهال در معرض تخریب نیست
علی‌اصغر طاهری، رییس خانه موسیقی همدان، نیز علت حضور خود را حمایت از عمارت نورمهال واقع در تپه‌ای با همین نام بیان کرده و گفت: تنها نورمهال نیست که در معرض آسیب است بلکه بناهای دیگری نیز هست که یا از بین رفته و یا در حال از بین رفتن هستند و شورای شهر باید مدافع آنها باشد.
طاهری با اشاره به موقعیت جغرافیایی همدان در گذشته، بیان کرد: ساخت برج‌های متعدد در همدان مسأله ساز بوده و هزینه گزافی را به شهرداری تحمیل خواهد کرد و از بین بردن فضای سبز همدان که نتیجه این ساخت و سازهاست، آسیبی جدی به این شهر وارد خواهد کرد.
نورمهال به یک مساله ملی تبدیل شده
رضوان سلماسی، رییس کمیسیون فرهنگی شورای شهر همدان نیز با اشاره به مطالبه‌گری مردم گفت: این مطالبه‌گری باعث پویا شدن شهر شده و با ادامه آن ما شاهد شهری سرشار از انرژی خواهیم بود. اما مسأله مهم این است که ما به موقع و به جا پاسخ مطالبات مردم را ندادیم و در نتیجه این مطالبات تبدیل به انتقاد شده است.
رییس کمیسیون فرهنگی شورای شهر همدان ادامه داد: مردم از دید یک زندگی شهروندی به مسائل نگاه می‌کنند و بی‌توجهی ما در این زمینه می‌تواند مشکل‌ساز شود. در رابطه با خانه نورمهال نیز اگر این خانه و خانه‌های تاریخی دیگر، به عنوان سرمایه‌های اجتماعی و تاریخی هستند و قرار است در آینده در توسعه همدان به گردشگری توجه شود، باید به حفظ این بناهای تاریخی توجه کنیم.
سلماسی با اشاره به اینکه عمارت نورمهال، از سطح استانی فراتر رفته و تبدیل به مسأله‌ای ملی شده است بیان کرد: لازم است سایر متولیان شهر نیز وارد عمل شده و از جنبه‌های مختلف اعمال قدرت کنند تا بتوانیم به همراه هم ضمن حفظ حق
و حقوق مالک، این بنای تاریخی ارزشمند را نیز حفظ کنیم. رضوان سلماسی در پایان تأکید کرد: هر گونه ساخت و ساز در اطراف نورمهال، در حریم آن خانه است و با چند متر جابه جا شدن، اصل این موضوع که همان آسیب به نورمهال است،
تغییر نخواهد کرد.
میراث فرهنگی همدان کم‌کاری می‌کند/بیش از ۲۰۰۰ خانه تاریخی همدان تخریب شده
حسین قراباغی، رییس کمیسیون اقتصاد، سرمایه‌گذاری و گردشگری شورا شورای شهر همدان با انتقاد از کم‌کاری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: آماری که در سال ۹۲ گرفتیم نشان می‌داد که بیش از دو هزار خانه
تاریخی دارای ارزش از بین رفته و این نگران‌کننده است. متولیان شهر و دستگاه‌های مربوطه مانند میراث فرهنگی، نتوانسته‌اند بودجه لازم را گرفته و این بناها را در جهت حفظ آنها خریداری کنند.
اگر لازم باشد جلوی لودر می‌خوابند
علی فتحی، یکی دیگر از اعضای شورای شهر با الگو قرار دادن نصرالله امینی‌ها گفت: در سال ۵۸ که آقای خلخالی می‌خواست تخت جمشید را تخریب کند، استاندار وقت فارس، نصرالله امینی جلوی این تخریب را گرفت و گفت که «اگر لازم
باشد در مسیر لودرها می‌خوابم!» مشکلی که آن زمان نیز وجود داشت، تعدد مدیریت‌ها بود که مرحوم امینی آن را درک کرده بود.
فتحی ادامه داد: متولی میراث فرهنگی این شهر، اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است که کم‌ترین بودجه را دارد و این موضوع به این تخریب‌ها دامن می‌زند.
اکبر کاووسی امید، یکی دیگر از اعضای شورا نیز با اشاره به اینکه تفکر اسلامی به دنبال حفظ گنجینه‌های فکری و فرهنگی و اجتماعی ما است بیان کرد: ما باید یک جریان‌سازی انجام داده و پروژه نورمهال را به عنوان مکانی که بهترین آب و
هوا را دارد به گردشگران معرفی کنیم تا به مرکزی تبدیل شود که گردشگر به آن مراجعه کرده و برای همدان درآمدزایی کند.
شما مسائلی را می‌گوئید که ما نمی‌توانیم بیان کنیم
حمید بادامی نجات، نایب رییس شورای شهر همدان نیز با اشاره به اینکه شورای پنجم جزو شوراهایی است که بیشترین ارتباط را با تشکل‌های غیر دولتی داشته است، گفت: صدایی که از این فعالان مدنی برای بحث نورمهال بلند شد، مختص
همدان نبود و در کل کشور شنیده شد به طوری که برای خبرنگاران کشوری نیز اهمیت پیدا کرد.
بادامی نجات خطاب به اهالی رسانه و اعضای تشکل‌های مدنی بیان مکرد: صدای شما بلندتر از صدای ما است و شما قادر به عنوان کردن مسائلی هستید که ما نمی‌توانیم. پس به این مطالبه‌گری ادامه دهید
