دوشنبه, 03ام دی

شما اینجا هستید: رویه نخست یادگارهای فرهنگی و طبیعی میراث معنوی گنجی که در گنجه‌ها خاک می‌خورد - نسخ خطی سیرجان در معرض نابودی

گنجی که در گنجه‌ها خاک می‌خورد - نسخ خطی سیرجان در معرض نابودی

خبرگزاری مهر: کتابها و اسناد خطی گنجینه فرهنگی محسوب می شود اما تعداد قابل توجهی از آنها در گنجه های خانه های قدیمی فراموش شده اند که می توان به 10 هزار نسخه خطی اشاره کرد که در سیرجان در حال تخریب هستند.

shock drop air force 1 full uv reactive | SBD - 100 Release Date - nike free hyperfeel cheap women boots shoes sale Tech Grey CT8527 - lunar glides by nike cleats for sale on craigslist

کتب خطی و به خصوص نسخ خطی که توسط کاتبان و دانشمندان نگاشته می شد و در نهایت برای کسب دانش در دست طالبان قرار می گرفت بسیار است و البته این گنجینه غنی گویی فراموش شده اند.

هم اکنون کمتر خانه قدیمی و یا خانواده ای اصیل است که در پستوها و گنجه های خاک گرفته اش کتابی کهنه و فرسوده یافت نشود که روزگاری با دست نگاشته شده است و دست به دست چرخیده است تا در نهایت در گوشه ای تاریک و یا صندوقچه ای به حال خود رها شده است و شاید در بهترین حالت کسی که ارزشش را می داند در کتابخانه شخصی خود از آن نگهداری می کند اما دیگران را از داشته های کتاب محروم کرده است.

نسخ و کتابهای تاریخی آینه ای از خرده فرهنگها

در بسیاری از کتابخانه های قدیمی نیز شاهد وجود چنین آثار گرانبهایی هستیم که نتیجه اندیشه های گذشتگان است که متاسفانه به درستی به نسل کنونی منتقل نشده اند و گویی هیچ برنامه ای نیز در راستای ساماندهی این گنجینه ها نیز وجود ندارد.

اگر به امام زاده ها و مساجد روستاهای دور افتاده سری بزنیم بعضا کلکسیونی از اینگونه کتابهای خطی یافت می شود که رفته رفته فرسوده شده و در شرایط بسیار نامطلوب در حال نگهداری هستند.

در این میان برخی افراد خوش ذوق اقدام به جمع آوری این نسخ خطی می کنند تا بتوانند سامانی دهند بر این گنجینه گذشتگان.

داستان 10 هزار نسخه خطی سیرجان/ نگهداری آثار تاریخی در شرایط نامناسب

محسن اسدی نمونه ای از این افراد است البته اسدی هم این روزها از بی توجهی به آثار خطی و نسخ گرانبها نالان است.

وی که طی سالهای متمادی در شهرستان سیرجان در استان کرمان و به خصوص در یک روستا به نام مکی آباد اقدام به جمع آوری این نسخ کرده است هم اکنون مانده است که با این حجم عظیم مکتوبات خطی که برخی از آنها منحصر به فرد است چه کند؟

اسدی این روزها برای تعیین تکلیف این گنجینه ملی به رسانه ها پناه آورده است تا که شاید صدای اسنادی تاریخی و مکتوبات خطی بی نظیر سیرجان را به گوش دیگران نیز برساند.

هم اکنون این محقق 10 هزار نسخه خطی از تنها طی 25 سال در مناطقی محدود از استان کرمان را گردآوری کرده است که برخی از آنان بر روی پوست حیوانات نگاشته شده اند. اما سوال اینجاست مسئولان ذی ربط برای ساماندهی این اسناد چه کرده اند.

چه کسی مسئول ساماندهی است

در این میان محمد مهدی افضلی مسئول رسانه های میراث فرهنگی استان کرمان اعتقاد دارد که میراث فرهنگی در زمینه ساماندهی این اسناد دخالتی ندارد زیرا اصولا سازمان ثبت و سازمان اسناد کتابخانه ملی جنوب شرق کشور باید در خصوص این آثار تاریخی اقدام کند.

وی در ادامه نسبت به وجود این اسناد ابراز بی اطلاعی کرد و در خصوص اینکه بخشی از این آثار در موزه سیرجان نگهداری می شود گفت: میراث فرهنگی در راستای صیانت از آثار تاریخی آمادگی همکاری برای جلوگیری از تخریب آنها را با دستگاههای مرتبط دارد.

اما داستان اسدی نیز از نسخه های خطی اش شنیدینی است وی چند سال قبل به توصیه آیت الله مرعشی نجفی در دیداری که در کتابخانه ایشان انجام شد علاقمند به جمع آوری آثار و اسناد مکتوب تاریخی شد.

وی هدف از این اقدام را ساماندهی و جلوگیری از تخریب این آثار و ایجاد زمینه ای برای تحقیق نسل جوان بر روی آثار گذشتگان عنوان کرد.

اما حالا پس از گذشت 25 سال از آن زمان اسدی بیش از 10 هزار نسخه خطی در اختیار دارد.

نسخ خطی که اسدی را برای ساماندهی با مشکل مواجه کرده است زیرا کسی تاکنون برای سامان اسناد تاریخی با اسدی هم نفس نشده است.

وی همه این آثار را دارای ارزش تحقیقاتی می داند و تاکید دارد برای مستند سازی این آثار باید استاد اسکن و آرشیو و دسته بندی شوند که در این خصوص بارها اعلام نیاز کرده اما صدایش به جایی نرسیده است.
 
اسدی حتی از تائید ارزشمند بودن این اسناد توسط کارشناسان اسناد ملی ایران خبر می دهد و نگران است که نکند که این اسناد تاریخی سیرجان در معرض نابودی قرار گیرند.
 
اسناد تاریخی بر پوست آهو

وی می افزاید: به دلیل کمبود امکانات این آثار در شرایط نا مطلوبی نگهداری می شوند و بیم آن می رود که در دراز مدت دچار خدشه شوند.
 
وی قدمت این آثار را از 100 تا 400 سال می داند و می گوید: این آثار شامل وقف نامه، عقد نامه، اسناد عادی و انواع مختلف مکتوبات تاریخی است که به وسیله خطوط ثلث، نستعلیق،شکسته و کوفی نگارش شده اند.
 
نکته قابل توجه اینکه برخی از این مکتوبات بر روی پوست جانوران از جمله آهو نقش بسته اند و احتمالا نگارنده ها اینگونه می خواسته اند از نابودی این اسناد در طول گذر ایام جلوگیری کنند.
 
اسدی می گوید که با هزینه شخصی خودش سعی کرده برخی از این اسناد را به گونه نگهداری کند و تعدادی را نیز برای نگهداری به موزه سیرجان منتقل کرده است.
...........................
گزارش: اسما محمودی

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

در همین زمینه