ایران‌بوم

تهران- 15 اردیبهشت 1384- میراث خبر
گروه استان‌ها: تیم باستان‌شناسان ایرانی و فرانسوی با کاوش‌های نجات بخشی در یکی از گورستان‌های کلان سنگی در دریاچه سد سیوند در تنگه بلاغی بقایای اسکلت یک مرد بزرگ سال و یک ظرف سفالی را کشف کردند.
تنگه 18 کیلومتری بلاغی در فاصله 4 کیلومتری از محوطه ثبت جهانی پاسارگاد در استان فارس جای گرفته و بخشی از چشم‌انداز باستانی پاسارگاد است. این تنگه به اعتقاد برخی کارشناسان محل عبور راه شاهی مهم‌ترین راه باستانی کشور بوده است. این تنگه آثاری از دوران غارنشینی و سکونت‌هایی از دوران پیش از میلاد تا دوران اسلامی را در خود جای داده است.
«محمد‌تقی‌ عطایی» سرپرست ایرانی هیات مشترک ایران و فرانسه، گفت: «با ادامه عملیات نجات بخشی در تنگه بلاغی کاوش در یکی از گورستان‌های کلان سنگی را آغاز کردیم و با حفاری در سه گور توانستیم بقایای یک اسکلت و یک ظرف سفالی را کشف کنیم.»
وی با اشاره به این‌که با توجه به سفال کشف شده این اسکلت احتمالا متعلق به دوران ساسانی است، گفت: «با توجه به این‌که در دوران ساسانی فرهنگ اصلی مذهبی جامع زرتشتی بوده و در این فرهنگ تدفین مردگان رایج نبوده است شناسایی این نوع قبور و کاوش‌های بیشتر در آنها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.»
بقایای اسکلت کشف شده که به صورت چمباتمه دفن شده بود نخستین بقایای اسکلت یک انسان است که به صورت کامل از منطقه بلاغی کشف و نجات بخشی می‌شود.
به اعتقاد کارشناسان کاوش‌های باستان‌شناسی در قبور و بررسی یافته‌های آن می‌تواند اطلاعاتی را از نوع مذهب و اعتقادات، نحوه سکونت و اوضاع اجتماعی مردمان گذشته در اختیار قرار دهد.
باستان‌شناسان ایرانی و فرانسوی تا‌کنون در بررسی‌های این گورستان یک هکتاری توانسته‌اند حداقل 40 تا 60 قبر را شناسایی کنند.
هم اکنون روی بقایای اسکلت به دست آمده بررسی‌هایی توسط انسان شناسان فرانسوی در حال انجام است.
به گفته عطایی بررسی‌های انسان شناسی روی این اسکلت و اسکلت‌های احتمالی آینده می‌تواند اطلاعاتی را در مورد علت مرگ، وجود بیماری‌های احتمالی و خصوصیات فیزیکی ساکنان این منطقه در اختیار قرار دهد.
کارشناسان و مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور قصد دارند با کمک گروه‌های خارجی طی ماه‌های باقی‌مانده در تنگه کاوش‌های نجات‌بخشی را انجام دهند. هم اکنون 3 تیم مشترک از ایران، لهستان، آلمان و فرانسه در تنگه در حال کاوش هستند. پیش از این تیمی مشترک از ایران و ایتالیا کاوش‌هایی را در تنگه انجام دادند که به شناسایی دهکده هخامنشی منجر شد.
تیم مشترک ایران و فرانسه متشکل از 14 باستان‌شناس است. گروه فرانسوی از موسسه CNRS و به سرپرستی رمی بوشارلا است.
چند ماه پیش هم گروهی از کارشناسان بنیاد پژوهشی پارسه و پاسارگاد و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اقدامات کارشناسی برای تهیه طرح نجات‌بخشی محوطه‌های باستانی موجود در تنگه آغاز و بیش از 129 محوطه را شناسایی کردند.
در همین حال «بابک کیال»، سرپرست مجموعه باستانی پاسارگاد در مورد محوطه‌های باستانی شناسایی شده، گفت: «در این بررسی‌های باستانی آثاری شامل تپه‌های پیش از میلاد، کوره‌های ذوب فلز، غار و سکونتگاه‌های پیش از میلاد، دو قبرستان دسته جمعی مربوط به دوران اشکانی و آثار دیگر به دست آمده است.»
طی چند سال گذشته در کشورهای باستانی جهان برخی از سدها در کنار رودخانه‌ها و محوطه‌های باستانی به منظور توسعه اقتصادی و عمرانی و تامین آب ساخته شده‌اند، اما این سدها موجب به خطر افتادن بسیاری از محوطه‌های باستانی جهان شده است.
کارشناسان جهان با توجه به اهمیت طرح‌های عمرانی و اقتصادی، نجات‌بخشی محوطه‌های تاریخی را آغاز کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به سد «اسوان» در مصر اشاره کرد. کشور مصر برای ادامه روند توسعه اقتصادی و عمرانی کشور خود، کمیته‌ای جهانی را به رهبری یونسکو تشکیل داد و طی چند سال عملیات گسترده معابد نوبی را از خطر غرق شدن نجات داد.
پاسارگاد پنجمین محوطه جهانی ایران است که طی آخرین جلسه یونسکو تیر ماه سال 1383 که در چین برگزار شد به علت دارا بودن شاخص‌های فراوان در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید.
ساخت سد سیوند از سال 1371 در تنگه بلاغی و روی رودخانه پلوار، بدون توجه به وجود آثار تاریخی و باستانی آغاز شد.