نگاه روز
نافرمانی دولتی
- نگاه روز
- نمایش از دوشنبه, 01 مهر 1392 15:29
- بازدید: 5705
برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 77، شهریور و مهر 1392، صفحه 12
وقتی از نافرمانی مدنی سخن به میان میآید، همگان میدانند که سخن بر سر چیست. نافرمانی مدنی، واکنش جامعهای است که دچار حکومت استبدادی است. مردم برای رهایی از چنگ حکومت استبدادی و برای اینکه سرزمین دچار خرابی و نابودی نگردد، به جای دستبردن به جنگافزار برای سرنگونی نهاد حکومت، به نافرمانی مدنی دست مییازند، تا حکومت را به راه آورند. مردم میکوشند بدون تحمیل هزینههای گزاف بر سرزمین خود، حکومت را در راستای آرمان خود قرار دهند. در فراگشت نافرمانی مدنی، مردم در پی براندازی نیستند؛ بلکه در راستای اصلاح نظام حاکم، زدودن فساد از دستگاه دولت، کم کردن نابرابریهای اقتصادی و برافکندن اختلافهای اجتماعی میباشند. اما تصمیم یکجانبه و نابخردانۀ رییسجمهور آمریکا مبنی بر یورش نظامی بر سوریه حتا بیرون از چارچوب مقررات شورای امنیت، با پدیدهای روبهرو هستیم که میتوان از آن با عنوان « نافرمانی دولتی» نام برد.
این بدان معناست که همچنان که در یک نقطۀ معین و زمان معین کاسۀ صبر اجتماع از لجامگسیختگی و خودکامگی نظام حاکم لبریز میگردد و برای نشان دادن ناخشنودی خود از روش دستگاه و در راستای اصلاح آن، دست به نافرمانی مدنی میزنند در این میان همپیمانان آمریکا (یا به گفتۀ بهتر چاکران در ردههای گوناگون) از خودکامگی آمریکا به تنگ آمدند و آشکارا از پشتیبانی باراک اوباما رییسجمهور این کشور در یورش نظامی به سوریه، خودداری کردند.
نزدیکترین متحد (چاکر) آمریکا یعنی حکومت بریتانیا به دلیل رای منفی مجلس عوام این کشور به خواستۀ نخستوزیر مبنی بر همراهی و همبازی در جنگ علیه سوریه، از شرکت در عملیات جنگی بازماند. اتحادیه آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز به دلیل مخالف اکثریت اعضا برای حملۀ نظامی به سوریه، از همراهی آمریکا خودداری کرد. در این میان حکومت آلمان نیز اعلام کرد که در نبرد، آمریکا را همراهی نخواهد کرد. کانادا نیز که همیشه در کنار آمریکا در جنایتهای این کشور شریک بود، خود را کنار کشید.
تنها در اروپای غربی، رییسجمهور فرانسه برخلاف خواست اکثریت مردم این سرزمین، اعلام کرد که در جنگ علیه سوریه در کنار آمریکا خواهد بود. البته از یاد نبریم که اگر آمریکاییها آقای «استراسکان» رییس وقت صندوق بینالمللی پول را که انتظار میرفت در انتخابات پیشرو در فرانسه به عنوان نامزد حزب سوسیالیست به ریاست جمهوری این کشور برسد با دستاویز دروغین تجاوز به مستخدمۀ سیاه پوست هتل، با دستبند جلوی دوربینهای آمادهی خبرنگاران قرار نمیدادند، آقای هلند (اولاند) هرگز به این مقام نمیرسید. در نتیجه او با این اعلام « وام» خود را به آمریکا میپردازد، گرچه از نظر بسیاری از دیدهبانان مسایل سیاسی فرانسه، برای او در حکم خودکشی است. همچنین اتحادیهی عرب که در یورش به عراق (در هر دو جنگ) و نیز یورش نظامی به افغانستان در کنار آمریکا بود، از همراهی این کشور خودداری کرده است.
تنها دو حکومت دستنشاندهی ترک و تازی یعنی ترکیه و عربستان سعودی حمایت خود را از آمریکا در این جنگ اعلام کردهاند. در این میان حکومت استرالیا را نیز باید به آن دو کشور افزود.
چنانکه گفته شد، در جنگ خلیجفارس یا لشکرکشی آمریکا به عراق پس از اشغال کویت از سوی این کشور، بسیاری از کشورهای جهان همراه و همگام آمریکا بودند. در حملۀ دوم به عراق با مخالفت سخت فرانسه، آلمان و روسیه روبهرو گردید و این بار «نافرمانی دولتی» به طور کامل به بار نشسته است و کمابیش آمریکا در این صحنه تنها مانده است. این مساله روند بسیار خوبی است و شاید پایانی برخودکامگیهای حکومتگران آمریکا باشد.