ایران‌بوم

مجله مهر- عطیه همتی: بعد از اعدام آیت الله «شیخ نمر باقر النمر» به دست نیروهای آل سعود بغض چندساله ایرانیان نسبت به جنایات آل سعود بالاخره ترکید تا روابط این دو کشور با چالش جدی تری روبرو شود. پیش قدم شدن سعودی ها در قطع روابط تجاری و بین المللی با ایران به بهانه اتفاقات اخیر، واکنش هم پیمانان منطقه ای اش از جمله بحرین، امارات و برخی کشورهای آفریقایی از جمله جیبوتی را به همراه داشت تا آنها نیز خدمتشان به آل سعود را اثبات کنند. قطع روابط تجاری ایران و عربستان و همچنین کاهش روابط ایران و امارات و همچنین واکنش های اردوغان رئیس جمهور ترکیه نسبت به وقایع اخیر باعث شد تا میان ایرانیان کارزاری (کمپینی) برای تحریم سفر به ترکیه و امارات راه بیفتد. اما قطع روابط تجاری توسط رژیم آل سعود بهانه ای شد تا به آخرین فهرست مبادلات تجاری بین ایران و عربستان نگاهی بیندازیم تا ببینیم این اقلام مبادلاتش شامل چه چیزهایی بوده و حجم این مبادلات تا چه میزان بوده است.

براساس آمار گمرک ایران، میزان واردات ایران از عربستان در سال های اخیر همواره رو به کاهش بوده است و صادرات ایران به این کشور افزایش داشته است. در هفت ماهه اول سال ۹۴ صادرات ایران به عربستان حدود ۱۱۳ میلیون دلار و واردات از این کشور تنها ۳۳ میلیون دلار بوده است.

واردات ایران از عربستان

یک نگاه کلی به اقلام مبادلاتی بین ایران و عربستان به خوبی نشان می دهد که اقلام وارداتی از این کشور بیشتر شامل کالاهای صنعتی و غیر ضروری است و می توان با مشابهات داخلی آنها را جایگزین کرد. اما این اقلام شامل چه کالاهایی هستند:

پارچه، روغن ذرت (تصفیه شده یا نشده)، ماشین آلات پاشیدن مواد آبگون یا پودری برای کشاورزی و باغبانی، کاغذ و مقوا، ورق های آلومینیومی، سنگ سنباده، رنگ اکریلیک، در آسان بازشوی آلومینومی برای قوطی، قوطی بدون درز آلومینومی برای نوشیدنی، چسپ و سایر چسپاننده های آماده، مکمل های دارویی، سایر وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر ۱۵۰۰ سی سی تا ۲۵۰۰ سی سی است. که بیشترین حجم این اقلام به در آسان بازشوی آلومینیومی برای قوطی های نوشیدنی با ۱۰ میلیون دلار اختصاص دارد. بیشتر این مبادلات هم از بندر شهید رجایی بوده است.

صادرات ایران به عربستان

اما اقلام صادراتی ایران به عربستان هیچ شباهتی به اقلام وارداتی از این کشور ندارد و بیشتر شامل مواد خوراکی به خصوص محصولات کشاورزی می شود. این اقلام شامل چه کالاهایی هستند؟

زنجبیل و سایر سبزیجات به خصوص اسفناج، تخم زیره، کاشی و سرامیک، کشمش، انگور بی دانه، دانه های آفتابگردان، اجزا و قطعات موتور و اتوبوس، سایر وسایل خوراک پزی، ماست، عسل طبیعی، شیر، لپه، سیمان سفید، زیور آلات بدلی، شیرآلات بهداشتی، سنگ مرمر، فرش، مربا، ژله، مارمالاد، قند و شکر، گلاب، آلو خشک، آب پرتقال، ادویه جات، آدامس، پسته، سفالینه، مجسمه های تزیینی و قیر است.

اما تجارت سعودی ها به صادر کردن چندین قلم کالای غیرضروری خلاصه نمی شود. سعودی ها علاوه صادرات چمدانی که در قالب سوغاتی های حاجیان به کشور ما دارند، با احداث شرکت های تجاری و خرید سهام شرکت های داخلی توانسته اند سود زیادی را از بازار ایران به جیب بزنند. سودی که قطع روابط تجاری هیچ تاثیری روی آن ندارد.

روغن صافولا

وال استریت ژورنال در بهمن ۱۳۹۲ گزارش داد که یک شرکت بزرگ سعودی به نام شرکت سعودی هلدینگ غذایی صافولا ۸۰ درصد سهام شرکت صافولا بهشهر را خریداری کرده است. دو کارخانه موادغذایی زیر مجموعه این شرکت بیش از ۵۰ درصد بازار روغن خوراکی ایران را در اختیار دارند. نام های تجاری این محصولات «لادن، لادن طلایی، بهار، نسترن» است. ریاست این هدلینگ براساس مستندات ارائه شده ریاست سلیمان بن عبدالقادر المهیدب از چهره های سرشناس و با نفوذ در دولت سعودی است.

نوشیدنی رانی

نوشیدنی « رانی» به یکباره از زمان وارد شدن توانست بازار خوبی را در ایران برای خود پیدا کند و در سبد خوراکی های بسیاری از مردم جا خوش کند. استقبال از این نوشیدنی به جایی رسید که در سال ۲۰۰۹ صاحب عربستانی این شرکت اقدام به احداث کارخانه در ایران کرد. «عادل العوجان» صاحب بزرگترین کارخانه تولید نوشیدنی های غیرالکلی در خاورمیانه است و صنایع تجاری این کشور که بیش از ۱۰۰ سال پیش تاسیس شده است توانسته با در دست داشت بازار خاورمیانه و صادرات به کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی درآمد هنگفتی به دست بیاورد. درآمدی که صاحب کارخانه اش را تبدیل به چهلمین ثروتمند عرب کرده است. به گزارش روزنامه وطن امروز در فروردین ۹۲ نیمی از سهام این شرکت در عرصه های گوناگون متعلق به شرکت کوکاکولاست. شرکتی که هرساله ۱۷ درصد از سودش را به طور رسمی به سرمایه گذاری در دولت رژیم صهیونیستی اختصاص می دهد. این شرکت در حالی در کشور ما فعالیت می کند که همه مواد اولیه اش را از خارج از ایران وارد می کند و فقط در اینجا با آب مخلوط می کند. اقدامی که در کشور ۴ فصلی چون ایران با این همه تنوع میوه جای تامل دارد.

رستوران های زنجیره ای البیک

رستوران زنجیره ای البیک حالا چندسالی است که در بسیاری از خیابان های پایتخت و دیگر شهرهای بزرگ بی سروصدا جا خوش کرده است. بی آنکه کسی حواسش به این موضوع باشد. این رستوران زنجیره ای به مدیریت «رامی شکور ابوغزاله» ابتدا در آمریکا ثبت شد و بعد شعبه هایی در مکه و مدینه باز کرد. این رستوران که رابطه تنگاتنگی با کوکاکولا دارد و حتی باهم برنامه های مشترکی را اجرا کرده اند در فاصله کوتاهی از تاسیس شعبه های مکه و مدینه در شهرهای بزرگ ایران به خصوص تهران، قم و مشهد نیز آغاز به کار کرد تا یک شرکت تجاری سعودی دیگر بازار جدید و قدرتمند دیگری را بین ایرانیان راه اندازی کند.

تحریم سفرهای توریستی به حامیان داعش

بعد از حواشی پیش آمده بین روابط ایران و سعودی و انتشار برخی اخبار درباره برخورد بد با مسافران و اتباع ایرانی در کشورهایی مانند ترکیه، عربستان و امارات سبب شد تا کاربران شبکه های اجتماعی اقدام به راه اندازی کارزار (کمپین) «تحریم سفر به کشورهای حامی داعش» کنند. پیش از این پوتین رئیس جمهور روسیه بعد از مورد هدف قرار گرفتن جنگنده روسی در مرز ترکیه از مردم کشورش خواست به ترکیه سفر نکنند.

موسی غنی نژاد اقتصاددان برجسته در این باره می گوید: «قرار نیست که ایران روابط دیپلماتیک خود را با این کشورها قطع کند یا ما از دولت انتظار رفتارهای قهری داشته باشیم. بهترین راهکار در چنین شرایطی این است که شهروندان ایرانی به‌طور مدنی از سفر به این کشورها امتناع کنند. این بهترین پیام برای این کشورهاست که نشان می‌دهد بدون هیچ ممنوعیت و محدودیت قانونی از سوی دولت، مردم به چنین برخوردهای بدی واکنش نشان می‌دهند و به کشورهایی مانند امارات یا ترکیه یا عربستان سفر نمی‌کنند.»