ایران‌بوم

این فرمان از سوی مظفرالدین شاه قاجار در روز 14 جمادی‌الثانی سال 1324 قمری، برابر با 13 امرداد ماه 1285 خورشیدی (5 اوت 1906 میلادی) صادر شد. مردم، درون مایه‌ی این فرمان را نارسا دانستند و نسخه‌های آن را که به در و دیوارها چسبانیده بودند، کنده و پاره کردند.

مظفرالدین شاه و هیات حاکمه، زیر فشار افکار عمومی، ناچار متمم فرمان را صادر کرد که با پذیرش مردم روبرو گردید و مردم سه روز جشن و چراغانی کردند.

دوم ـ نظام نامه‌ی انتخابات:

به دنبال صدور فرمان متمم، روز 26 امرداد ماه 1285 (8 اوت 1906 م)، جلسه‌ای با حضور سران آزادی‌خواهان، وزیران، درباریان و علما، به منظور تهیه‌ی نظام‌نامه‌ی انتخابات در عمارت مدرسه‌ی نظام در تهران،‌برپا گردید.

روز 17 شهریور ماه 1285 خورشیدی (8 سپتامبر 1906 م)، مظفرالدین شاه، نظام‌نامه‌ی انتخابات را امضا کرد.

سوم ـ قانون اساسی:

با امضای نظام‌نامه‌ی انتخابات، نخستین مجلس شورای ملی ایران (دارالشورای کبری) که انتخابات آن به گونه‌ی صنفی به عمل آمده بود، روز چهاردهم مهر ماه 1285 خورشیدی، مجلس شورای ملی با آیین ویژه‌ای گشایش یافت.

این مجلس،‌اقدام به تهیه‌ی قانون اساسی کرد و روز 8 دی ماه 1285 (30 دسامبر 1906)، مظفرالدین شاه و ولی‌عهد او محمدعلی میرزا، قانون مزبور را که در 51 اصل تنظیم شده بود، امضا کردند.

چهارم ـ متمم قانون اساسی:

نمایندگان اصرار داشتند که هرچه زودتر قانون اساسی تنظیم و به امضای مظفرالدین شاه رسانیده شود. از این‌رو، به دلیل شتاب بسیار، قانون مزبور دارای نقص‌های زیادی بود. از این‌رو، نمایندگان برای برطرف کردن موارد مزبور و روشن کردن حدود اختیارات و روابط سه قوه و نیز حقوق سلطنت، اقدام به تنظیم متمم قانون اساسی کردند.

پس از امضای قانون اساسی، مظفرالدین‌شاه درگذشت و محمدعلی میرزا که نظر خوبی با مشروطیت نداشت، با نشستن بر تخت پادشاهی راه مخالفت با مجلس شورای ملی را در پیش گرفت. چنان‌که حتا نمایندگان را به آیین تاج‌گذاری خود، دعوت نکرد.

اما سرانجام، محمدعلی‌ شاه در برابر ملت کوتاه آمد و روز 26 مهر 1296 خورشیدی (17 اکتبر 1907)، متمم قانون اساسی را که مشتمل بر یک‌صد و هفت اصل بود، امضا کرد.