دوشنبه, 03ام دی

شما اینجا هستید: رویه نخست تاریخ تاریخ كهن و باستان جنگ جهانی اول در سه هزار و نهصد سال پیش

تاریخ كهن و باستان

جنگ جهانی اول در سه هزار و نهصد سال پیش

برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 68، رویه 20 تا 21

محمد رسولی

در تاریخ پر فراز و نشیب ایران،  با روی دادهای مهم گوناگونی برخورد می کنیم.یکی از این وقایع بروز اولین جنگ جهانی در سه هزار و نهصد سال قبل می باشد.
البته آنچه امروزه از  نام جنگ جهانی اول به عموم اذهان تبادر می‌کند،جنگ بزرگی است که در سال 1914 میلادی در اروپا به وجود آمد.
ولی باید دانست که کمابیش در چهار هزار سال پیش جنگ فراگیر و گسترده‌ای بر روی کره زمین انجام گرفت که یک طرف آن کشور ما ایران و طرف دیگر تقریبا همه قدرت های جهانی زمان بودند. آن جنگ در آغاز پادشاهی کیخسرو بود.
در آن زمان همه‌ی کشورها وقدرت های بزرگ و کوچک که در راس آنان توران (این عمو زادگان خودمان) حضور داشت یک اتحاد و پیمان شوم در مقابل ایران به وجود آوردند.

    جهانی بر این گونه کرد انجمن                     به آورد از آن رزم خویشتن

در آن اتحاد گسترده نام کشور های توران ،هند، چین و ... دیده می شد.

     کشانی و شگنی و سقلاب وهند           چغانی و رومی و وهری و سند

ولی در سوی دیگر نبرد ایران هم چون همیشه تاریخ تنها و بر حق و با تکیه بر تاب و توان خود بود.
دشمن چندین  برابر ایرانیان بود.بنا به اسنادی حتا تا سیصد برابر هم استنباط می‌شود.
شاید بشود نام  این جنگ را  "هماون" گذاشت.به دلیل اینکه این جنگ در نزدیکی کوهی به همین نام روی داد و نیز این کوه هماون مدتی نیز محل استقرار و موضع سپاه ایران بوده است.کوه هماون در شمال شرقی ایران است.

چگونگی آغاز جنگ :
در پی کشته شدن سیاوش در توران، ایرانیان برای تنبیه و مجازات مرتکبین، اقدام به گسیل نیرو می نمایند. افراسیاب نیز سپاه خود را به فرماندهی پیران ویسه به مقابله با ارتش اعزامی می فرستد.
دو سپاه در منطقه‌ی  هماون درگیر شدند و به دلیل فزونی تعداد نیروهای تورانی ، ایرانیان به کوه هماون رفته و در آنجا موضع می‌گیرند.سپاه توران موفق می شود که ایرانیان را به محاصره در آورد.خبر این ناکامی اولیه به کی خسرو پادشاه ایران می رسد.
پادشاه ایران متوجه وخامت اوضاع می شود. او می داند در صورتی که تورانیان بتوانند بر سپاه ایران چیره شوند چه خطر بزرگی استقلال و تمامیت ارضی ایران را تهدید می کند.بنابراین با فراخوان رییس و اعضای شورای اداره کننده ی کشور وارد شور می شوند :

وز آن پس که آمد به خسرو خبر                   که پیران شد از رزم  پیروز گر
 بفـرمـود تا رسـتم پیــلتـن                  خرامـد به درگـاه، با انجمن

تصمیم شورا این می شود که ایران همه‌ی نیرو کشور را به کار گیرد و با همه‌ی توان وارد جنگ شود. فرماندهی کل عملیات به رستم دستان سپرده می شود. آنان به رستم می گویند :

        برو با دل شاد و رای درست                     نشاید گرفتن چنین کار سست

رستم نیز در نخستین گام ، یک سپاه به فرماندهی فریبرز و با ماموریت الحاق(پیوستن) به نیروهای زیر فرمان توس  به  کوه هماون گسیل می‌دارد :

              فریبرز را گفت : برکش پگاه                     سپاه اندر آور به پیش سپاه

افراسیاب با آگاهی از اقدامات تازه ایرانیان برای رسیدن به هدف خود که نابودی ایران است ، ضمن اینکه همه نیرو و توان و امکانات توران را بکار می‌گیرد دست نیاز را به سوی همه‌ی کشورها  و  حکومت‌ها و شبه دولت ها دراز می‌کند و با خیلی ها پیمان یگانگی و شرکت در دست آوردهای جنگ با ایران می بندد و آن کشورها نیز به امید پیروزی بر ایران وارد جنگ می‌شوند. به زودی پای همه به معرکه ی این نخستین جنگ جهانی کشیده شد و نیروهای فراوانی از هر سو به منطقه عملیاتی روی آوردند.
چنان نیرو از سراسر جهان در مقابل ایران گرد آمد که رستم وقتی به منطقه می رسد و بر یک بلندی می رود تا اوضاع را مشاهده کند، از آن همه سرباز جنگی و جنگ افزار سخت دچار شگفتی می شود:

      بشـد پهلـوان تا سر تـیغ کوه               به دیدار خاقـان و تـوران گروه
      سپه دید چندان که دریای روم                از ایشان نمودی چو یک مهره موم
      بر آن کوه‌سر، ماند رستم شگفت            به برگشتن، اندیشـه اندر گرفت

رستم سران و فرماندهان ایران را گرد می آورد و به آنان می گوید که زیادی نیروی دشمن دلیل قطعی پیروزی آنان نمی تواند باشد. با شرافت ایرانی و پایمردی تمام بجنگید.اگر ما زنده باشیم و دشمن به خاک ایران گزند برساند ما مرده ایم و اگر کشته شویم ولی از ایران دفاع کرده باشیم زنده ایم:

 همه سـر به سر تن به کشتـن دهیم           از آن به که کشور به دشمن دهیم
فراوان سپه دیده ام ،  پیـش از این           ندیدم که لشکر بود بیـش از این
ز چینی و شگنـی و از هنـــدوی         ز سقـلاب و هـری  و از پهـلوی
از انـبوه ایـشان مـدارید بـاک             زدریا به ابر اندر آریـد خـاک

به هر روی مرحله ی نهایی جنگ آغاز می شود و چهل روز به درازا می کشد وبا پایداری و پایمردی سرسختانه ایرانیان و فرماندهی خوب و درایت و رهبری کی خسرو  و پشتیبانی ملت و یگانگی و یک دلی ایران پیروز جنگ می شود.این نبرد بزرگ در واقع نخستین جنگ جهانی بود.
آن‌چه سپس‌، در سده ی بیستم میلادی به عنوان جنگ بزرگ روی داد و به جنگ جهانی اول معروف شد سه هزار و نهصد سال پس از نبرد جهانی هماون می باشد. ازقضای روزگار هردو جنگ نیز به دلیل (یا بهانهٔ) کشته شدن یک شاهزاده شروع شده است.می دانیم که جنگ جهانی سال 1914 میلادی در پی قتل آرشیدوک فردیناند ولیعهد اتریش شروع شد .
دیدیم که نبرد هماون که جنگ اول جهانی است نیز پس از کشته شدن سیاوش فرزند پادشاه ایران آغازگشت . نبردجهانی هماون مدت هفت ماه به طول انجامید.

دیدگاه‌ها   

0 #1 Guest 1390-09-05 11:14
درود . بله آن به آورد هست كه اشتباه در ماشين نويسي شده است. سپاس. پاينده ايران
نقل قول کردن

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

در همین زمینه