کتاب
بر خوان آرزو - (گفتارهایی در زمینهٔ نظریه‌های ادبی و زبان‌شناختی سراج‌الدین علی‌خان آرزو)
- كتاب
- نمایش از جمعه, 26 آبان 1391 11:08
- بازدید: 5561
برگرفته از تارنمای فرهنگستان زبان و ادب فارسی
مجموعهٔ حاضر دربرگیرندهٔ چهارده مقاله در باب نظریه‌های ادبی و زبان‌شناختی سراج‌الدّین علی‌خان آرزو (1099-1169ق)، ملقب به استعداد خان است. وی در اغلب زمینه‌های ادبی اعم از نقد ادبی، زبان‌شناسی، فرهنگ‌نویسی، شرح‌نویسی و جز این‌ها تألیفاتی دارد که بر خی از آن‌ها عبارتند از: فرهنگ سراج اللغه و دفتر دوم آن با عنوان چراغ هدایت یا سراج الاصطلاح، نوادر الالفاظ یا تصحیح غرایب اللغات یا تحقیق در لغات هندی، زواید الفواید در نوادر مصادر و مشتقات آن‌ها در زبان فارسی، تنبیه الغافلین در نقد اشعار حزین لاهیجی و همچنین احقاق الحق باز هم در نقد اشعار حزین لاهیجی، داد سخن، سراج منیر در زمینهٔ نقد ادبی، سراج وهاج در نقد و تفسیر شرح منظوم چهار منتقد و ادیب بر بیتی از حافظ، نقد بر دیوان حاکم لاهوری، مثمر در باب مسائل زبان‌شناختی، عطیهٔ کبری در علم بیان، موهبت عظمی در فن معانی، خیابان گلستان در شرح گلستان سعدی، شکوفه‌زار در شرح نیمهٔ اول اسکندرنامهٔ نظامی، شرح قصاید عرفی، شرح گل کشتی میرنجات، تذکرهٔ مجمع النفایس، دیوان اشعار و رسایل و مکاتیب بسیار دیگر.
به گفتهٔ مؤلف در مقدمهٔ کتاب، مقالات این مجموعه در طی شش سال اخیر در مجله‌هایی چون آینهٔ میراث، کتاب ماه ادبیات، گزارش میراث، مجموعهٔ مزدک‌نامه و میراث بهارستان چاپ شده‌اند و دو مقاله نیز برای نخستین بار در کتاب حاضر منتشر می‌شوند. عناوین مقالات مندرج در این مجموعه عبارت است از: احوال و آثار آرزو؛ زبان، مسائل زبانی و مسائل تاریخی زبان فارسی از نگاه آرزو؛ سنّت تحقیقات واج‌شناسی در تاریخ زبان و ادبیات فارسی؛ خان آرزو و زبان‌شناسی تطبیقی و تاریخی؛ دیدگاه‌های آواشناختی سراج‌الدین علی‌خان آرزو بر اساس رسالهٔ مثمر؛ دیدگاه‌های زبان‌شناختی «مثمر» خان‌آرزو؛ بازبینی یک سنّت؛ مقولهٔ ساخت و صورت در نزد منتقدان شبه‌قاره؛ تصحیح و تنقیح متن به سبک و سیاق سراج‌الدین علی‌خان آرزو؛ نظریهٔ دریافت از سراج‌الدین علی‌خان آرزوی اکبرآبادی تا هانس روبریاس آلمانی؛ زوایدالفواید؛ عطیهٔ کبری و موهبت عظمی؛ نامهٔ حزین به آرزو (متضمن شرح 24 بیت از اشعار خاقانی شروانی)؛ مدخل آرزو در دانشنامهٔ جهان اسلام.
کتاب بر خوان آرزو (گفتارهایی در زمینهٔ نظریه‌های ادبی و زبان‌شناختی سراج‌الدین علی‌خان آرزو)، نوشتهٔ آقای مهدی رحیم‌پور، پژوهشگر گروه دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی در شبه‌قارهٔ فرهنگستان است که انتشارات مجمع ذخائر اسلامی آن را در 290 صفحه و با شمارگان 1000 نسخه، به بهای 140000 ریال منتشر کرده است.
