هنر
خالق خانه ابدی خیام کیست؟ - «هوشنگ سیحون» طراح آرامگاه خیام
- هنر
- نمایش از شنبه, 01 شهریور 1393 09:52
- بازدید: 5187
آرامگاه خیام تلفیقی از نجوم و هندسه و شعر و نماد شخصیت چندوجهی خیام است؛ بنایی که به خاطر معماری خاصش، هر سال بهار شکوفه‌های درختان باغ آن را گل‌افشان می‌کنند. «هوشنگ سیحون» با طراحی این بنا نام خود را در زمره هنرمندان صاحب سبک معماری ایران به ثبت رسانده است. یکم شهریور ماه سال‌روز تولد این معمار برجسته ایرانی است.
nike foamposite 2000 black women shoes heels - Blanco - 991 - DJ3180 - Nike Air Max 97 By You Zapatillas personalizables | SBD - 100 Release Date - nike free hyperfeel cheap women boots shoes sale Tech Grey CT8527 - lunar glides by nike cleats for sale on craigslist
به گزارش خبرنگار بخش هنرهای تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، آرامگاه عمر خیام یکی از معروف‌ترین بناهایی است که هوشنگ سیحون، معمار مشهور ایرانی، آن را طراحی کرده است. این بنا در روستای امامزاده محمد محروق نیشابور ساخته شده و از شاخص‌ترین طراحی‌های هوشنگ سیحون است؛ بنایی که در زمان خود به دلیل به کار بردن چند مفهوم مختلف در طراحی آن، تحولی در معماری ایران به شمار می‌رفت.
سال 1335 خورشیدی انجمن آثار ملی در نامه‌ای از هوشنگ سیحون که در آن زمان 36 سال داشت درخواست کرد طرحی درخور شخصیت خیام برای آرامگاه او ارائه کند. سیحون دو سال روی طرح بنای آرامگاه کار کرد و سرانجام آن را در سال 1337 به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فرستاد. وقتی طرح برای دانشکده فرستاده شد، رییس دانشکده آن را از لحاظ فنی، معماری و سبک طراحی شده، متناسب با شخصیت خیام دانست و تاییدش کرد.
محل ساخت آرامگاه را در گوشه شمالی باغ در نظر گرفتند. سال 1338 کار ساخت بنا آغاز شد و تکمیل آن سه سال به طول انجامید. سیحون که آرزوی خیام برای گل افشانی مزارش را که در چهار مقاله عروضی ذکر شده می‌دانست، مکانی از باغ را برای ساخت بنا در نظر می‌گیرد که اختلاف ارتفاع سه متری نسبت به درختان زردآلوی باغ داشت و همین اختلاف باعث می‌شود هر سال در فصل بهار شکوفه‌های زردآلو روی مزار را بپوشاند.
خیام با امامزاده محروق، از نوادگان امام سجاد (ع)، همجوار است. همین همجواری باعث شد سیحون برای طراحی بنا شیوه خاصی را در نظر بگیرد. خود او در این‌باره گفته است:«آرامگاه خیام در باغ امامزاده محروق نیشابور قرار داشت. اولین کاری که باید انجام می‌دادم این بود که بنا را به گونه‌ای طراحی کنم که آرامگاه خیام و امامزاده محروق تداخل پیدا نکنند؛ به همین منظور من برای باغ، محوری عرضی تعریف کردم تا آرامگاه را که در گوشه شمال شرقی باغ قرار داشت از امامزاده جدا کنم.
من مکانی در باغ را که اختلاف ارتفاع سه متری نسبت به درختان زردآلوی باغ داشت انتخاب کردم، چون این مکان سه متر پائین‌تر قرار دارد و فصل بهار شکوفه‌های زردآلو روی مزار می‌ریزد. خیام ریاضیدان، منجم و ادیب بود؛ سعی داشتم که این سه جنبه شخصیتی در مزارش تجلی پیدا کند.»
بنای آرامگاه خیام به صورت مشبک ساخته شده است. ارتفاع مقبره 22 متر است. ضلع‌های بنا به صورت اشکال هندسی طراحی شده که نمایانگر شخصیت علمی خیام است. این ضلع‌ها در نهایت و در قسمت بالایی مقبره با به هم پیوستن ستاره‌ای را می‌سازند که یادآور منجم بودن خیام است.
در این بنای زیبا، ستاره‌هایی ساخته شده‌اند که هرچه به بالای بنا می‌رسند، رفته رفته کوچکتر می‌شوند. وقتی زیر آرامگاه خیام قرار بگیرید می‌توانید از میان پرهای ستاره انتهایی بنا، آسمان زیبای نیشابور را ببینید. رنگ فیروزه‌ای بنا را هم نماد شهر نیشابور و همچنین ستاره‌شناسی می‌دانند.
در این بنا از عدد 10 به عنوان نماد ریاضی استفاده شده است. تلاقی تیغه‌ها در دور تا دور بنا شکل‌های هندسی و ریاضی ساخته است. دایره ی کف به 10 قسمت تقسیم شده، به طوری که یادبود بر ۱۰ پایه مستقر باشد. عدد ۱۰ اولین عدد دو رقمی ریاضی و پایه ی اصلی بسیاری از اعداد است. حتی حوضچه‌ها و آب‌نماها و چراغ‌های اطراف بنا هم به صورت اشکال هندسی ساخته شده‌اند.
برای نشان دادن شخصیت ادبی خیام هم از کاشی‌های معرق در بدنه مقبره استفاده شده که روی آن‌ها برخی از اشعار خیام با خط مرتضی عبدالرسولی، خوشنویس معاصر، نوشته شده است. جلال‌الدین همایی به درخواست انجمن ملی آثار، 20 رباعی از اشعار خیام را برای تزیین مقبره او انتخاب کرد. این رباعیات به صورت شکسته در اطراف بنای آرامگاه و در لوزی‌های مقبره نوشته شده است. به کار بردن خط شکسته در معماری تا زمان ساخت این بنا مرسوم نبود. خوشنویسی رباعی‌ها به این شکل، به اشعار حالتی انتزاعی بخشیده است. این رباعی‌ها در سال 1339 روز بنا کار شد.
این آرامگاه در سال 1354 توسط وزارت فرهنگ و هنر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
هوشنگ سیحون، معمار و نقاش ایرانی در یکم شهریور ماه 1299 در تهران متولد شد.خانواده‌ی او اهل هنر موسیقی بودند و پدربزرگش، میرزا عبدالله فراهانی از پیشگامان موسیقی سنتی بود. سیحون پس از پایان تحصیلاتش در رشته‌ی معماری دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به دعوت رییس اداره‌ی باستان‌شناسی برای ادامه‌ی تحصیل به فرانسه سفر می‌کند و سه سال در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس تحصیل می‌کند و موفق به دریافت مدرک دکترا می‌شود.
او پس از بازگشت به ایران یک دوره به ریاست دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران منصوب شد که از فعالیت‌های او تاسیس سه رشته‌ی شهرسازی، تئاتر و موسیقی بود. او در 23 سالگی، نخستین اثر معماری خود را که بنای یادبودی برای آرامگاه ابوعلی‌سینا بود، طراحی کرد.
همچنین از آثار معروف این معمار ایرانی می‌توان به آرامگاه کمال‌الملک، نادرشاه افشار، کلنل محمدتقی پسیان، بنای موزه‌ی توس و ساختمان بانک سپه در میدان توپخانه‌ی تهران اشاره کرد.
طرح‌های او در کتابی به نام «نگاهی به ایران در پاریس» در سال 1973 و مجموعه دستاورد زندگی حرفه‌ای او (معماری - نقاشی) در کتابی به نام «هوشنگ سیحون در کانادا» در سال 1999 به چاپ رسیده است. این معمار ایرانی روز پنجم خرداد 93 در خارج از کشور درگذشت.
