گردشگری

ایران دورت بگردم - مسجد جامع بروجرد

مسجد جامع بروجرد واقع در قسمت شرقی شهر بروجرد، یکی از آثار قدیمی ایران است. این مسجد از دو شبستان غربی و شرقی، شبستان زمستانی، ایوان، دو درب ورودی، دو هشتی، وضوخانه، چاه آب، گنبد آجری، گلدسته های آجری، محراب و مقصوره تشکیل شده است.

نیکو گرشاسبی‌نیا

مسجد جامع بروجرد واقع در قسمت شرقی شهر بروجرد، یکی از آثار قدیمی ایران است. این مسجد از دو شبستان غربی و شرقی، شبستان زمستانی، ایوان، دو درب ورودی، دو هشتی، وضوخانه، چاه آب، گنبد آجری، گلدسته های آجری، محراب و مقصوره تشکیل شده است. دو درب شرقی و غربی بنا به صورت غیرمستقیم به صحن مسجد راه دارند.

این بنا تا زمان قاجار فاقد گلدسته بوده و گنبد بنا شباهت زیادی به چهار طاقی های زمان ساسانیان دارد. از این رو گفته می شود که احتمالاً این بنا در ابتدا آتشکده بوده است اما سعیدیان در کتاب خود به نقل از ایزد پناه می نویسد که نشانه ای جهت آتشکده بودن این بنا وجود ندارد.

شبستان های جنوبی و شمالی با ستونهای متعدد و درب چوبی مزین به نقوش برجسته و کنده کاریهای زیبا قسمت اعظم مسجد را تشکیل می دهد. سنگ نبشته ای نیز به طول 25 در 38 در بالای درب جنوبی شبستان نصب شده است که مربوط به دوران شاه عباس اول است. منبر 9 پله ای این مسجد نیز از ویژگیهای دیگر بنا است. این منبر به سال 1068 ه. ق از چوب ساخته شده است.

ظاهر اولیه بنا با آنچه امروز در شهر بروجرد وجود دارد تا حدود زیادی تفاوت داشته است. در طی قرنهای 6 تا 13 ق. تعمیراتی بر روی بنا صورت گرفته و برخی قسمتها به آن اضافه شده است. شبستانها در قرن 9 ق، ایوان در دوران صفوی و گلدسته ها در دوره قاجاریه به بنا الحاق شده اند.
در طی سالیان متمادی این بنا آسیب های زیادی دیده و بارها مرمت شده است. کتیبه های مختلف بر روی بنا نشانگر بازسازی بنا در دوران قاجار، سلجوقی و صفوی است. بنا آجرکای، کاشیکاری، گچ‌بری‌های قابل توجهی داشته که بسیاری از آنها از میان رفته و یا طی تعمیرات روی آنها پوشیده شده است. در کتاب تاریخ ایران آمده است که در جدار داخلی گنبد و در طی تعمیرات پس از زدودن لایه ی گچی که بعداً اضافه شده بود، آثار گچ بری های ارزنده ای پیدا شد.
این بنا به شماره ثبت 228 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

منابع:

تاریخ شهرهای ایران (عطاری کرمانی)
شناخت شهرهای ایران (عبدالحسین سعیدیان)

• < قبلی
• بعدی >