زیست بوم
بیابانزایی به دنبال افزایش تعداد چاه‌های مجاز و غیرمجاز در کشور - چاه‌ها سفره‌های آب زیرزمینی را خشک می‌کنند
- زيست بوم
- نمایش از چهارشنبه, 31 خرداد 1391 15:19
- بازدید: 4398
بسیاری از کارشناسان چاه های دارای مجوز و غیر مجاز برداشت آب از منابع زیرزمینی را متهم ردیف اول بیابان زایی در ایران می دانند. میزان آبی که از این چاه ها برداشت می شود موجب خالی شدن سفره های آب زیرزمینی و نشست خاک در دشت های کشور شده است. با این حال تاکنون متولیان امور هیچ آمار درست و دقیقی از تعداد کل چاه ها و میزان آبی که از آنها برداشت می شود ارایه نکرده اند.
shock drop air force 1 full uv reactive | Footwear NIKE - nike air zoom super bad ii white gold 41mm - Sneakers - DialadogwashShops - W Air Max 2090 CT190 700 Barely Volt/Black/Atomic Pink - Low shoes , Women's shoes
خبرگزاری میراث فرهنگی – گروه محیط زیست: چاه‌های غیرمجاز و بر داشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی در بسیاری از دشت های حاصلخیز کشور موجب شده است کارشناسان رتبه نخست عاملیت در بیابانزایی را به آنها بدهند. البته در کنار این دام مازاد بر ظرفیت در مراتع و عملیات استخراج و اکتشاف معدن در اراضی ملی و طبیعی از دیگر عوامل مهم تشدید بیابانزایی در کشور محسوب می‌شوند.
تا کنون هیچ آمار دقیقی از تعداد چاه های غیرمجاز و مجاز در کشور از سوی متولیان امور در وزارت نیرو اعلام نشده است، به همین دلیل نیز آمارهایی که تا کنون در این باره ارایه شده به شدت در تناقض و تضاد است. برخی کارشناسان از 430 هزار حلقه چاه غیرمجاز فعال در کشور خبر می دهند و مسئولان تعداد آنها را کمتر از این اعلام می کنند.
علاوه بر این غیر قابل محاسبه بودن میزان برداشت از چاه های مجاز هم به دلیل عدم کنترل حجم آبی که در این بخش استخراج و مصرف می شود موجب شده است در رابطه با چاه های مجاز نیز نظر درست و کارشناسی شده ای در میان نباشد. با این همه آنگونه که از آخرین آمارهای اعلام شده از سوی شرکت مدیریت منابع آب ایران وابسته به وزارت نیرو اعلام شده است برداشت آب از طریق چاه های غیرمجاز 3.4 میلیارد مترمکعب در سال است.
علاوه بر این در آمارهای این شرکت آماده است حجم کل برداشت آب از طریق چاه های غیرمجاز 3.4 میلیارد مترمکعب و کل برداشت چاه‌ها 5 میلیارد مترمکعباست. با این حال بر اساس مصوبه مجلس مبنی بر ارایه مجوز به همه چاه های حفر شده تا پیش از سال 1385 قرار است با اجرای طرح ساماندهی، تکلیف 103هزار حلقه چاه شناسایی شده که مشمول این قانون می شوند مشخص می شود.
در همین رابطه اقدامات صورت گرفته در زمینه تعیین تکلیف چاه های غیرمجاز در کشور از ابتدای سال 90 از طریق تصویب قانون در مجلس و برنامه ریزی برای صدور مجوز چاه ها از سوی دفاتر پیشخوان دولت آغاز شد. گفته می شود از این تعداد 55 هزار حلقه چاه در مناطق آزاد برای حفر چاه است و مابقی در مناطق ممنوعه حفر شده اند.
همچنین بر اساس آخرین آمارهای اعلام شده از سوی شرکت مدیریت منابع آب ایران میزان اضافه برداشت های ناشی از حفر چاه های غیرمجاز 3 میلیارد و 400 میلیون مترمکعب است و 1 میلیارد و 600 میلیون مترمکعب برداشت نیز از طریق چاه های مجاز صورت می گیرد. بر این اساس گفته می شود مجموع کل برداشت آب از منابع زیر زمینی و از طریق چاه ها 5 میلیارد مترمکعب است.
با وجود این اما محمد درویش کارشناس محیط زیست به CHN می گوید: " بر اساس اطلاعات من تعداد کل چاه های حفر شده در ایران بیشتر از 400 هزار حلقه است که از این تعداد بیش از 130 هزار حلقه چاه غیر مجاز است، علاوه بر این از میزان برداشت آب چاه های دارای مجوز هم اطلاعات دقیقی در دست نیست. چرا که هیچ نظارتی بر آنها انجام نمی شود"
این کارشناس می افزاید: " بر اساس قانون باید بر روی این چاه ها کنتورهای حجمی نصب شود تا میزان برداشت آب بر اساس مجوز ارایه شده باشد اما طرح نصب کنتور بر روس چاه ها در کشور حدود دو سال است آغاز شده و هنوز پیشرفت چشمگیری در این باره صورت نگرفته است."
در کنار این حسن جواهری کارشناس کشاورزی در رابطه با وضعیت کشت زمین در ایران و مطابقت آن با اصول کشاورزی مدرن و پیشرفته در جهان به CHN می گوید: " تا زمانی که شیوه و وسایل و ماشین های کشاورزی در ایران به همین شکل سنتی و عقب مانده باشد هیچ امیدی برای بهبود وضعیت کشاورزی و بهینه سازی مصرف آب در کشور نیست، باید روش‌های نوین کشاورزی جایگزین روش‌های سنتی و قدیمی شوند."
این کارشناس می افزاید: " کشاورزی سنتی و بی برنامه نفس منابع آب کشور را گرفته است و در حال نابودی این منابع است، به اعتقاد من دولت باید با اتخاذ تصمیم های تشویق امیز و در عین حال به شدت سختگیرانه کشاورزان را وادار به رفتن به سمت روش های نوین آبیاری و کشاورزی کند، چرا که هدر رفت آب در بخش کشاورزی ما بیشتر از 80 درصد است و این یعنی فاجعه مطلق."
جواهری در ادامه به تبعات هدر رفتن منابع آب و تاثیر ان بر زیست بوم کشور می گوید: " در برخی از کشورهای جهان با حداقل منابع آب بیشترین بهره وری از کشاورزی صورت می گیرد، اما در کشور ما حتی در نقاطی که میزان بارش ها و منابع آبی در حد مطلوبی قرار دارد هیچ استفاده مناسبی از آن نمی شود، تنها دلیل این کار نیز کشاورزی سنتی و بی برنامه در کشور است."
