ایران‌بوم

در سال ۱۹۸۲، ایکوموس ۱۸ آوریل را به عنوان روز جهانی بناها و محوطه‌ها نامگذاری کرد. یونسکو در سال بعد، در بیست و دومین کنفرانس عمومی خود، این تصمیم را به تصویب رساند. از آن پس ۱۸ آوریل روز بزرگداشت و اشاعۀ میراث فرهنگی و فرصتی برای ارتقای آگاهی از تنوع و ارتباط آن با ما شد و اینکه میراث فرهنگی تا چه اندازه می تواند آسیب‌پذیر باشد و الزامات و منافع حفاظت از آن چیست. ایکوموس هر سال موضوعی را برای بزرگداشت و فعالیت‌های کمیته‌های ملی و کمیته‌های بین‌المللی علمی خود، و دیگر سازمان‌های علاقه‌مند به مشارکت تعیین می‌کند. برای سال ۲۰۱۹، موضوع مناظر روستایی انتخاب شده ـ که مرتبط با موضوع سمپوزیوم علمی میراث روستایی. این سمپوزیوم در ماه اکتبر سال جاری در شهر مراکش در کشور مغرب برگزار خواهد شد (صفحۀ ما را دربارۀ سمپوزیوم و فراخوان پیشنهادها ببینید).

امسال روز جهانی بناها و محوطه‌ها، برای کمیته‌های ملی و کمیته‌های بین‌المللی علمی فرصتی است برای ارتقای آگاهی در بارۀ موضوعیت مناظر روستایی، چالش‌هایی که دامن‌گیر حفاظت از آنهاست، فواید حاصل از کوشش‌هایی که در این زمینه صورت می‌گیرد، و کیفیت پیوند ذاتی مناظر روستایی با توسعه پایدار. این روز فرصت بی نظیری است برای ایجاد گفتگو و رابطه در جوامع انسانی و صحه نهادن بر نقش آنها در شکل‌گیری، وجود، تحول، و غنای این مناظر روستایی، و نیز قطعاً از حفاظت آنها.

چیستی مناظر روستایی

در «اصول ناظر بر مناظر روستایی به مثابه میراث» ایکوموس، که در مجمع عمومی ۲۰۱۷ تصویب شد، این مناظر روستایی چنین تعریف شده‌اند: «مناطق خاکی و آبی ناشی از تعامل انسان ـ‌ طبیعت برای تولید غذا و دیگر منابع تجدیدپذیر طبیعی، که از طریق کشاورزی، دامداری و چوپانی، ماهیگیری و آبزی‌پروری، جنگلداری، جمع‌آوری گیاهان وحشی، شکار، و استحصال منابع دیگری همچمون نمک، شکل گرفته‌اند. مناظر روستایی منابعی چندوجهی‌اند. در عین حال، همۀ مناطق روستایی واجد معانی فرهنگی‌اند که مردم و جوامع به آنها اعطا کرده‌اند: همۀ مناطق روستایی منظر به شمار می‌روند.» مناظر روستایی حاوی ذخیرۀ در حال رشدی از میراث مادی و معنوی است که دائماً در حال سازگاری یافتن با وضعیت محیطی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است. مناظر روستایی عمومی‌ترین گونۀ منظر فرهنگی باقی‌اند.

مناظر روستایی، قرن‌ها و حتی هزاره‌ها، حافظ تعادل میان فعالیت‌های انسان و محیط وی بوده‌اند. کنش‌های هر روزۀ بی‌شمار، در برخی موارد به تحولی ملایم انجامیده، و در موارد دیگر به دگرگونی‌های شگرفی برآمده از تغییر روش‌های تولید، پیشرفت فناوری یا تغییرات اقتصادی و سیاسی. میراثِ حاصلْ آشکارا نشان‌دهندۀ شواهدی از دوره‌های گوناگون و شامل منظومۀ غنی و پیچیده‌ای از میراث مادی و معنوی و زنده است که در آن پیوسته تغییر، دگرگونی، و تحول برقرار است، و تا زمانی که منظر روستایی زنده باشد، برقرار خواهد ماند.

نقش جوامع در حفاظت از مناظر روستایی

در حالی که که ضریب رشد جمعیت شهری در سال ۲۰۱۷ به رقم جهانی ۵۴/۸۲ درصد رسیده است، جمعیت روستایی نیز ـ با وجود کاهش درصدی سهم خود در این آمار ـ به رشد خود ادامه می دهد. این وضعیت اثراتی دو سویه در مناطق روستایی دارد، و در حالی که مناطقی از سکنه خالی می‌شود، برخی دیگر با مشکل ازدحام جمعیت روبه‌رو شده‌اند. همچنین تاثیر زیست‌محیطی محدوده‌های شهری بر پهنه‌های روستایی، و تغییراتی که این تأثیرات ایجاب می‌کند، و نیز عواقب آنها برای محیط و جوامع را نباید نادیده گرفت.

شکننده بودن و مفید بودنِ مناظر روستایی از خصیصه‌های اصلی معرف آن است. در حالی که هر تغییری در شرایط ضامن منظر زنده و نامی ممکن است به دگرگونی‌های اساسی منجر شود، یا حتی به وانهادگی کامل و نابود آن بینجامد، حفاظت از فایدۀ منظر روستایی است که به میراث ملموس و ناملموس آن قابلیت بقا می‌بخشد.

مناظر روستایی را به خوبی می‌توان قلمرو اصلی حفاظت عملی دانست که در آن جوامع و مشارکت از بیشترین موضوعیت برخوردارند. حفاظت مناظر روستایی بر نسبت میان میراث و جامعه تأکید می‌کند، و نیز بر بر فایده‌های آشکار و مستقیمی که حفاظت از میراث هم برای جوامعی دارد که آن را ایجاد کرده، تغییر داده، و صاحبش هستند، و هم بر جوامعی که تأثیرات زیست‌محیطی‌شان در این مناظر باقی می‌ماند ـ یعنی سودمندی برای همۀ ما. این است که حفاظت از مناظر روستایی را مهم، و بیش از آن، جذاب می‌سازد.

چگونگی مشارکت کمیته‌های ایکوموس

از کمیته‌های ایکوموس می‌خواهیم تا در ۱۸ آوریل، با هدف ارتقای آگاهی از ارزش‌ها و حفاظت مناظر روستایی، فعالیت‌هایی مرتبط با این موضوع ترتیب دهند. این فعالیت‌ها می‌تواند شامل کنفراس، سخنرانی، جلسۀ ارائۀ پوستر، مصاحبه، نشر خبر، میزگرد، بازدید از دارایی‌های میراثی، بازدید میراث فرهنگی، کمپین در رسانه‌های اجتماعی، و غیره باشد. از کمیته‌های ایکوموس می‌خواهیم که از جوامع برای مشارکت فعال در این بزرگداشت‌ها دعوت کنند.

اشتراک‌گذاری در رسانه‌های اجتماعی

18 آوریل یکی از بهترین راه‌های اشاعۀ افکار برای حمایت از میراث فرهنگی و برقراری ارتباط در بارۀ فعالیت‌های این روز است. این روز انگیزه‌ای بزرگ برای همۀ اعضا و دوستان ایکوموس فراهم می‌کند تا آگاهی و مشارکت خود را ارتقا دهند.

از کمیته‌ها و سازمان‌دهندگان برنامه‌های ویژۀ 18 آوریل می‌خواهیم تا اطلاعات مربوط به فعالیت‌های خود را در رسانه‌های اجتماعی (توییتر، فیسبوک، اینستاگرام و لینکداین) منتشر کنند و با هشتگ‌های زیر همراه سازند:

#18April
#ICOMOS
#rurallandscapes
#IcomosIDMS2019
#۱۸آوریل
#ایکوموس
#مناظرروستایی

می توانید هشتگ‌ها را به زبان محلی خود ترجمه کنید.

این کار به دبیرخانۀ بین‌المللی اجازه می‌دهد که اخبار شما را شناسایی کند و بخشی را در حساب کاربری رسمی ایکوموس در رسانه‌های اجتماعی قرار دهد.

می‌توانید تصاویر و اطلاعات رویدادهای مرتبط با موضوع مناظر روستایی کشورتان، میراث و اعمال مرتبط با آن، اسلایدشوهای یا ویدئوهای کوتاه (زیر ۳۰ ثانیه) و یا حتی رویدادهای زنده را به اشتراک بگذارید. حتما در کنار تصاویر خود، توصیف، نقل قول، اطلاعات دقیق، و نیز هشتگ‌های مربوط را همراه کنید.

تصاویر خود از مناظر روستایی و فرهنگ و رفتار مرتبط با آن ها را در بانک تصاویر ایکوموس بارگذاری کنید ( اگر تا کنون چنین اقدامی نکرده اید برای این کار حساب کاربری بسازید). در تمام موارد یادشده قبلاً اطمینان حاصل کنید که تمام حقوق مالکیت تصاویر از آن خودتان است.

لطفاً ما را از رویدادهای خود باخبر کنید

لطفاً دبیرخانۀ بین‌المللی ایکوموس را از برنامه‌های 18 آوریل خود تا تاریخ ۱۷ مارس مطلع سازید تا بتوانیم آنها را در وبگاه ایکوموس منتشر کنیم و فعالیت‌های شما را به اطلاع اعضای خانوادۀ ایکوموس در سرتاسر جهان برسانیم. حتی اگر تا زمان مقرر اقدام نکردید، اطلاعات را ارسال کنید.

لطفاً این اطلاعات را به این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید با ساختار زیر ارسال کنید (لطفاً جملات کوتاه باشند تا امکان ارائۀ مختصر آنها ممکن شود) و در عنوان ایمیل خود «18 April event- your Committee» را ذکر کنید.

عنوان رویداد های شما
چه کسی؟ سازمان دهنده
چه موضوعی؟ ارائه کوتاهی از رویدادها
چه زمانی؟
چه مکانی؟ شهر، نشانی
اطلاعات تماس رسمی
پایگاه اینترنتی
ضمایم: پوستر یا بروشور
مشارکت در رویداد سالانۀ کمک‌های داوطلبانه

امسال در ۱۸ آوریل، زمانی که میراث خود و کار داوطلبانۀ بیش از ده هزار عضو ایکوموس جهانی برای حفاظت از آن را جشن می‌گیریم، از شما دعوت می‌کنیم در انجام مأموریت مهم ایکوموس به ما یاری رسانید. هر هدیه‌ای، کوچک یا بزرگ، مهم است. ایکوموس پر از فکرها و افرادی است که مایل‌اند زمان و دانش خود را در اختیار بگذارند و در اغلب موارد تنها مبلغ اندکی کمک مالی می‌تواند باعث تسریع در انجام فعالیت‌هایی شود که برای همه سودمند است.

برای دسترس به صفحۀ ارسال کمک های جمعی اینجا کلیک کنید.

ایکوموس جهانی امیدوار است که طی سال جاری حداقل ۲۵ هزار یورو از اعضا و دوستان جمع‌آوری کند. اعضا و دوستانی که امیدوارند با کمکشان ایکوموس بتواند تاثیری فزاینده بر حفاظت از میراث فرهنگی داشته باشد.

اگر درخواست ما را در شبکه های اجتمایی به اشتراک بگذارید از شما تشکر می‌کنیم!

منبع: تارنمای ایکوموس ایران