یادمان

میراث شیراز این‌بار با آتش‌سوزی‌ها گُر می‌گیرد

«متأسفانه نگاه سطحی و صرفا انتفاعی مدیران شهری و تلقی ناصواب آنها از بلندمرتبه سازی و سرمایه‌گذاری حیات پهنه ارزشمند و نمونه‌های مشابه، که به تازگی با آتش‌سوزی میراث طبیعی شهر خود را نشان می‌دهد، شهر شیراز را با تهدید جدی روبرو کرده است.»

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، بخشی از بافت تاریخی شیراز در خیابان تاریخی - فرهنگی کریم خان زند را فضاها و باغات سبز به عنوان میراث طبیعی و تاریخی پر کرده‌اند،‌ فضاهایی که به گونه‌ای شریان تنفسی شیراز محسوب می‌شوند، اما این شریان تنفسی چند ماهی است که به هر دلیلی با آتش‌های گاه و بیگاه دست و پنجه نرم می‌کند.

به دنبال این اتفاقات و برای جلوگیری از ادامه‌دار شدن آن‌ها، گروه مطالعات شهری "فاطر" در نامه‌ای به استاندار فارس درخواست توجه و پیگیری برای جلوگیری از ادامه‌ی این تهدیدها و آتش‌سوزی‌ها را کرده است.

در این نامه خطاب به سید محمد علی افشانی، استاندار فارس آمده است: «باغات شهر شیراز از دیرباز به عنوان یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد و ممتاز این شهر شناخته می‌شده و با داشتن ارزش‌های تاریخی و میراثی، دارای ارزش‌های اکولوژیکی ویژه‌ای برای شهر شیراز بوده است.

متأسفانه غلبه منطق سوداگری و اصل شدن نگاه انتفاعی در برنامه ریزی‌ها و سیاستگذاری‌ها منجر به تخریب بخش عظیمی از این ثروت‌های طبیعی شهر و کاهش شدید مساحت باغات در یک دوره ۳۰ ساله شده است و بخش‌های وسیعی از آن نیز با نقصان کیفیت مواجه شده که موجب تضییع حقوق شهروندان شده و خسارت‌های جبران ناپذیری به آورده است.

پنجم مهرماه باغ «فرزانه» برای دومین‌بار با مساحت بیش از ۲هکتار در خیابان تاریخی فرهنگی کریم خان زند شیراز در یک سال گذشته طعمه حریق شد، بنابراین نیاز است مسئولان امر در اسرع وقت علت حادثه را با دقت بررسی و با هرگونه قصور و تقصیر بدون هرگونه اغماض برخورد قاطع کنند. با توجه به اهمیت این منطقه‌ دارای ارزش‌های تاریخی،‌ طبیعی و محیط زیست و حساسیت جنابعالی بر این اتفاق، لازم است شرحی مختصر از آن‌چه در دو سال گذشته پیرامون این باغ رخ داده، بیان شود.

آتش‌سوزی در باغ فرزانه شیراز

در ادامه‌ این نامه و در شرح اتفاقات رخ داده خطاب به استاندار استان فارس آمده است: «متعاقب تصمیم شورای اسلامی شهر شیراز در 24 اسفند ۹۲ با قید دو فوریت و بدون بررسی‌های کارشناسی لازم، قرار شد در محل باغ فرزانه مجوز احداث ساختمانی ۲۵ طبقه و با سطح اشغال ۳۵ درصد در زمین سهم مالک و بدون قید سقف تراکمی به مالک زمین داده شود و شهرداری نیز مجاز شد در زمین سهم خود و با هر تعداد طبقه، به صلاحدید با سطح اشغال مشابه در سهم خود، ساخت و ساز کند. به این ترتیب در صورت تصویب این پیشنهاد در کمسیون ماده ۵، فاجعه احداث دو برج ۲۵ طبقه و با زیربنای حدود 185 هزار متر مربع و تراکم ساختمانی ۸۷۵ درصد، آن هم در کنار یکی از مهمترین محورهای تاریخی- فرهنگی و هویتی شهر شیراز رقم می‌خورد.

این در حالی بود که متأسفانه کمیسیون ماده ۵ استان فارس در مصوباتی در سال‌های ۸۲ و ۸۶ با پیشنهاد شهرداری شیراز اقدام به تغییر کاربری این قطعه باغ مشجر و سرسبز در هسته مرکزی شهر شیراز کرده بود و بار دیگر با کمال تعجب در سال ۹۳ مُهر تأیید بر مصوبه جدید شورا زد.

این اقدام کمیسیون ماده ۵ و تصمیمات سلیقه‌ای و بی‌ضابطه مسئولان وقت استان بیشترین انتقادات را به شکل بی‌سابقه‌ای از سوی طیف وسیعی از اقشار مختلف، از متخصصان و اساتید دانشگاه، اعضای نظام مهندسی تا علما و دانشجویان، از تشکل‌های دوستدار میراث فرهنگی و محیط زیست تا اصناف و تشکل‌های انقلابی و مذهبی و حتی شخصیت‌های ملی و محلی را به دنبال داشت.

گروه مطالعات شهری فاطر نیز به دنبال اهمیت و حساسیت موضوع، در ششم فروردین 93 در نامه‌ای انتقادات منطقی و نظر کارشناسی خود را به اطلاع استاندار محترم فارس و در یازدهم همان ماه و سال در بیانیه‌ای اختصاصی به تحلیل موضوع پرداخته و مواضع خود را به اطلاع همه‌ی مردم شیراز رساند.

هرچند با بالا گرفتن حجم انتقادات به این مصوبه، برخی از اعضای محترم شورای شهر و شهردار محترم در مقام پاسخگویی برآمده و به ارائه توضیحاتی در خصوص این مصوبه سراسر ابهام پرداختند. اما اظهارات متناقض و فاقد استناد و بعضا اظهار نظر‌های متضاد با بدیهی‌ترین اصول دانش شهرسازی، به ابهامات افزود و مسأله‌ای که می‌توانست در فضایی مثبت و تعاملی به فرصت ترمیم ارتباط شورا و شهرداری با مردم تبدیل شود با برخوردهای تند و عصبی مسئولان به چالشی چند ماهه تبدیل شد، تا جایی که کمیسیون سرمایه‌گذاری شورا در ادامه‌ی مشی غیرسازنده خود و با هدف ایجاد رعب و حاکم کردن جو امنیتی، شهردار را مکلف به پیگیری موضوع از طریق شورای تأمین کرد و شهرداری با سراسیمگی نسبت به تعدادی از دانشجویان و اعضای گروه مطالعات شهری فاطر اقدام قضایی کرد، که البته به دلیل عدم وجود ادله‌ی کافی ناکام ماند.

این در حالی بود که اساتید بخش شهرسازی دانشگاه شیراز، گروه مطالعات شهری فاطر و کارشناسان خبره نظام مهندسی، بارها مدافعان این مصوبه و اعضای شورای شهر را به مناظره کارشناسی برای روشن شدن موضوع دعوت کرده بودند که هر بار به بهانه‌ای از پذیرش آن سر باز زدند.

آتش‌سوزی در باغ فرزانه شیراز

خوشبختانه علی‌رغم مصوبات سال‌های گذشته و اصرار غیر اصولی مسؤولان شهری، این باغ 21 هزار متری در هسته مرکزی شهر شیراز با ورود به موقع و مسئولیت شناسانه شورایعالی شهرسازی و لغو مصوبه کمیسیون ماده ۵ به نفع شهر حفظ شد.

اهمیت این باغ از این روست که این پهنه به عنوان تنها فضای سبز و بازی است که بنا به ملاحظات مختلف ترافیکی، هویتی، زیست محیطی و از منظر پدافند غیرعامل نیازمند صیانت و حفاظت است، متأسفانه نگاه سطحی و صرفا انتفاعی مدیران شهری و تلقی ناصواب آنها از بلندمرتبه سازی و سرمایه‌گذاری حیات این پهنه ارزشمند و نمونه‌های مشابه را در شهر شیراز با تهدید جدی روبرو کرده است.»

به گزارش ایسنا، ‌در ادامه‌ی این نامه تاکید شده است که «ماه‌های گذشته نسبت به تغییر کاربری و ساخت و ساز غیر اصولی در چندین باغ از جمله پهنه ۲۵۰۰متری باغ نبش کوچه ۴۵ خیابان کریم خان زند، قطعاتی در خیابان انقلاب اسلامی و وصال شیرازی با اصرار شهرداری شیراز اقداماتی صورت گرفته و متأسفانه به نظر می رسد این روند تا نابودی کامل فضاهای سبز هسته مرکزی شهر که به عنوان بخشی از میراث طبیعی و فضای گردشگری نیز می‌توان درنظر گرفت،‌ ادامه داشته باشد.

با توجه به تأکید جنابعالی بر صیانت بدون اغماض از پهنه‌های سبز و باغات شهر، انتظار می‌رود کمیته‌ای در اسرع وقت برای جلوگیری از ادامه این روند تشکیل و با حساسیت موضوع را دنبال و با خاطیان برخورد قاطع کند.

گروه مطالعات شهری فاطر آمادگی دارد نسبت به تشکیل این کمیته و دعوت از اساتید دانشگاه و مسئولان زیربط اقدام و وظیفه خود را نسبت به مردم شریف شیراز ادا کند.»

• < قبلی
• بعدی >