ایران‌بوم

او گاهنگاری و شناسایی دوره‌های استقرار محوطه، شناسایی حدود و گسترش دوران هخامنشی در بخش شمال سیستان و‌شناسی حدود گسترش عصر مفرغ در بخش شمال سیستان را از اهداف این لایه نگاری بر شمرد.

علایی با اشاره به وجودیک هزارو ۶۶۳محوطه تاریخی در سیستان و بلوچستان اظهار داشت: تپه قلعه کولک از جمله محوطه‌های حائز اهمیت و بزرگ سیستان محسوب می‌شود که در ۲۲کیلومتری شمال زابل واقع شده است.

و یخاطر نشان ساخت که تپه قلعه کولک از معدود حصارهای دوران تاریخی است که در ساخت آن از آجر استفاده شده است.

این باستان‌شناس با بیان اینکه ۶۵اتاقک کنگره‌ای می‌توان برای این مجموعه متصور شد افزود: لایه نگاری‌های انجام شده در تپه قلعه کولک نشان می‌دهد این محوطه تاریخی تک دوره‌ای است.

علایی تصریح کرد: کاربا ایجاد یک ترانشه ۲در ۵ متردر شمال‌ترین قسمت محوطه آغاز شد و در عمق ۳۲۰سانتی متری به آثار معماری و فرهنگی رسیدیم.

به گفته سرپرست گروه کاوش در تپه قلعه کولک، با انجام لایه نگاری در این کارگاه ۴دوره فاز معماری و ۴دوره استقرار برای محوطه شناسایی شد که گروه را به هدف اصلی که‌‌ همان رسیدن به یک شاخص معماری علاوه بر لایه نگاری بود نزدیک می‌کرد.

وی افزود: فاز اول معماری شامل یک دیوار با خشت‌هایی شبیه خشت‌های دوره ساسانی می‌شود که به خشت‌های نامرغوب ساسانی معروفند.

در فاز دوم فضایی از یک اتاق، در فاز سوم یک سکو با دوره دوم استقرار در قلعه و درفاز چهارم نیز معماری پیچیده با سازه‌های غیر مشخص آشکار شد.

علایی اظهارداشت: نکته‌ای که در محوطه‌های تاریخی سیستان جلب توجه می‌کند این است که بر خلاف بیشتر محوطه‌های تاریخی که بر اثر جنگ و بیماری از بین رفته‌اند این محوطه‌ها بر اثر جابجایی ساکنین آن‌ها متروک شده‌اند از این رو آثار منقول زیادی در آن‌ها وجود ندارد.

وی با اشاره به این نکته که بیشتر یافته‌های فرهنگی در این محوطه در سفال خلاصه می‌شود افزود: سفال‌های اسلامی دوران قاجار، دوران میانی اسلامی وسفال‌های ساسانی یافته‌های گروه از این محوطه تاریخی را تشکیل می‌دهند.

علایی آثار بدست آمده از تپه قلعه کولک را بقایای یک ظرف فلزی، قسمتی از یک النگو و یک میخ کوچک اعلام کرد. این باستان‌شناس تصریح کرد: به غیر از کار حفاری در محوطه تپه قلعه کولک گروه به بررسی محیط محوطه نیز پرداخت و موفق شد ۱۱۲محوطه را شناسیایی کند که ۶محوطه آن تاریخی است.