یادمان
نشان دانشگاه تهران: نشانی برگرفته از هنر ایرانی
- يادمان
- زیر مجموعه: ديدهبان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- دوشنبه, 26 آبان 1393 08:11
- آخرین به روز رسانی در دوشنبه, 26 آبان 1393 08:11
- نمایش از دوشنبه, 26 آبان 1393 08:11
- بازدید: 4134
برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 64، سال نهم، آذر و دی 1389، رویه 44
موسسه باستان پژوهی پلدختر
نشان دانشگاه تهران که توسط دکتر محسن مقدم، استاد فقید دانشکده هنرهای زیبا طراحی شده است، برداشت وتقلیدی است از نقشی که به صورت گچ بری شده در محوطههای دوران ساسانی، نقش برجستهها و نقوش مهرهای این دوره دیده شده است و دراین مورد بهویژه برداشتی است از گچبری پیدا شده در شهر ساسانی تیسفون.
نشان دانشگاه تهران از نقش گچ بری شده مکشوفه از تیسفون گرفته شده است که نمونه منشاء آن در کاخ ساسانی مشکوفه از دامغان در دست است. هم در این مورد و هم در موارد مشابه آن در مهرهای ساسانی، نشانها عموماً در میان دو بال تزئینی (که میتواند بال عقاب باشد ) قرار داده شدهاند که کاربرد آن را در دیگر نقشهای این دوره و شکل تاجهای ساسانی مخصوصاً در اواخر این دوره شاهد هستیم. در شاهنامه فردوسی نیز این گونه تاجها با عنوان تاجهای «دوپر» یاد شده است.
به گفتهی دکتر مظفر بختیار، استاد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، در نشان دانشگاه در زمان ریاست جهانشاه صالح تغییراتی داده شد؛ نشان اصلی، مانند آرم بیشتر دانشگاههای غربی، داخل قابی به شکل سپر رومیقرار گرفت و عنوان «دانشگاه تهران» به خط لاتین و نیز شعار« میاسای ز آموختن یک زمان» برآن اضافه شد. شکل جدید، افزون بر اینکه هیچگونه تناسبی با نقشهای اصیل ایرانی نداشت، اهداف و فعالیتهای گسترده دانشگاه را در شعار «آموختن» منحصر کرده یود که بار رسالت مهم تربیتی، پرورشی و انسانساز دانشگاه مغایرت داشت؛ در حدود سال ۱۳۵۰ نیز در شکل اصلی نشان دانشگاه تغییراتی گرافیکی اعمال شد و مدتی هم با آن شکل به کار رفت، ولی به منظور حفظ اصالت نشان قدیم، دوباره همان نشان به کار برده شده که هنوز هم پا بر جاست.