دیده‌بان خلیج فارس
جزر و مد باستان شناسی، مطالعات خلیج فارس را در ابهام فرو برد
- ديده بان خليج فارس
- نمایش از دوشنبه, 11 ارديبهشت 1391 15:13
- بازدید: 6050
کرانه‌های خلیج فارس هنوز هم برای بسیاری از باستان‌شناسان مبهم است. برخی چون علی‌اکبر سرفراز مطالعات باستان‌شناسی را در این خطه کافی نمی‌داند و قدمت سکونت انسان را تا دوره ایلامی تخمین می‌زند و کسانی چون نوروزی کاوش‌ها را مستمر عنوان کرده و یافته‌های کرانه و پس کرانه‌های خلیج‌فارس را متعلق به دوره هزاره سوم پیش از میلاد می‌داند.
nike-air-force-1-shadow-lucky-charms-dj5197-100-date-sortie | Streetwear & Hip Hop Klamotten Online Shop , DefShop
خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ خلیج فارس نیاز به حقانیت ندارد. چراکه قدمت و تاریخ کرانه‌هایش پشتوانه و سندی است برای مدعیان. با این‌حال هنوز هم به‌گفته برخی از باستان‌شناسان این حوزه، در حاشیه‌های خلیج فارس ناشناخته‌هایی از تاریخ پنهان شدهاست که نیاز به بررسی و مطالعات باستان‌شناسی دارد. با این وجود کشفیاتی که طی کاوش‌های مقطعی بدست آمده حاکی از تپه‌ها و محوطه‌هایی است که تاریخ سند خلیج‌فارس را به هزاره سوم پیش از میلاد تخمین می‌زند.
هرچند علی‌اکبر سرفراز باستان‌شناسان کهنه‌کار ایرانی، حاشیه و جزایر خلیج فارس را برای انسان ماقبل تاریخ، مکانی مناسب عنوان نمی‌کند و معتقد است، انسان هوشمند آفریده شده و هیچگاه ساحل و جزایر را به غار ترجیح ندادهاست، به‌همین دلیل است که قدمت کشفیات باستان‌شناسی از دوره ساسانی و ایلامی‌جلوتر نمی‌رود.
با این حال باستان‌شناسان خطه جنوب طی بررسی‌ها و کاوش‌هایی که از سال 84 تاکنون انجام داده‌اند از تپه‌ها و محوطه‌هایی سخن به میان می‌آورند که متعلق به هزاره سوم پیش از میلاد است.
نوروزی: «باستان شناس و معاون میراث‌فرهنگی استان هرمزگان در اینباره به CHN می‌گوید: «مطالعاتی که در استان هرمزگان به‌دنبال کاوش در محوطه‌‌های سواحل میناب، پارسیان، ورسک و بندرگاه‌ها به‌دست آمده به یافته‌هایی اشاره می‌کند که مربوط به دوره پیش و بعد از اسلام است.»
به‌گفته نوروزی، 10 فصل کاوش در محوطه نخل ابراهیمی میناب انجام شده که اهمیت دوره اشکانی و استفاده از بندرگاه را به‌لحاظ موقعیت جغرافیایی و نقش و کنترل آن بر تنگه هرمز و خلیج فارس، تاکید می‌کند. همچنین کاوش‌های پس کرانه‌های رودان هم بیانگر اطلاعات هزاره سوم پیش از میلاد بوده این درحالی است که ادامه کاوش‌ها در سواحل میناب منجر به کشف بندرگاهی شده که تاریخ آن به دوره سلجوقی تا صفویه می‌رسد.
گور دخمه در سیراف
پیشروی تناقض‌های باستان‌شناسان از حاشیه خلیج فارس تا جزایر
با اینکه نوروزی تاکید دارد که کاوش‌ها در حاشیه خلیج‌فارس ادامه دارد و به جزایر هم خواهد رسید سرفراز به خبرنگار CHN می‌گوید: «بررسی‌های تنگاب تا عسلویه نشان از سفال‌های دوره ساسانی تا ایلامی داشت. حتی در آنجا بنا و ساخت و ساز دیده نمی‌شود. این‌درحالی است که بررسی‌های آقایان یاسی و بختیاری در جزیره ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک که در سال 1350 صورت گرفت تنها به یافته‌های دوره ساسانی منجر شد. هرچند که کندوکاو بیشتر احتمال یافتن آثار دوره ایلامی هم قطعی می‌کرد چراکه در دوره ایلامی است که انسان پس از پیدا کردن آب باعث فعال شدن جزایر می‌شود.»
سرافراز می‌گوید: «ما نمی‌توانیم ادعا کنیم که انسان قبل از تاریخ در جزایر و یا حاشیه‌های خلیج فارس زندگی می‌کرده چراکه انسان هوشمند خلق شده و با داشتن پناهگاهی چون غار هیچگاه جزیره را برای زندگی و ارتزاق انتخاب نمی‌کند.»
در این میان نورزوی برخلاف نظر علی اکبر سرفراز باز هم تاکید می‌کند قدیمترین کاوش‌ها به هزاره سوم پیش از میلاد یعنی 5 هزار سال پیش برمی‌گردد. آثار کشف شده از شهرهای بندری و بندرگاه‌ها دلیلی موجه است و در رابطه با نظر دکتر سرفراز باید گفت که تاریخ‌گذاری وی شاید محدوده شهر بوشهر را در برمی‌گیرد.
این درحالی است که به اعتقاد سرفراز قدیمیترین آثاری که در حاشیه خلیج فارس، بوشهر و سایر جزایر بهدستآمده از دوره ایلامی‌ها جلوتر نمی‌رود و در این مکان‌ها روزگار ماقبل از تاریخ وجود نداشته است.
بررسی و شناسایی که درسال 1384 توسط خسرو زاده در قشم انجام شد منجر به کشف آثاری از عصر برنز شد. هر چند که معاون میراث‌فرهنگی هرمزگان نه‌تنها به آثار دوره اشکانی، ساسانی بلکه به آثار هزاره دوم هم اشاره می‌کند و استمرار کاوش و پژوهش‌ها را جدی می‌داند.
در این میان سرفراز ادامه می‌دهد، تاکنون مطالعات کاملی در حوزه خلیج فارس وجود نداشته است. فردی چون گریشمن و اکثر باستان‌شناسایی که در پارس جنوبی فعالیت کرده‌اند هیچ اشارهای به آثار دوره هخامنشی نکرده‌اند. به‌طوری‌که در حاشیه خلیج فارس سه کاخ هخامنشی وجود دارد این درحالی‌است که گریشمن حتی زمانی‌که از جزیره خارک صحبت می‌کند قدیمیترین آثار موجود در این جزیره را متعلق به یونانیان می‌داند! ضروری است بررسی‌های باستان‌شناسی در خطه خلیج فارس شکل جدی‌تری پیدا کند تا جای هیچگونه شک و شبهه‌ای باقی نماند.
