ایران‌بوم

انجمن‌ فرهنگی باشگاه شاهنامه‌پژوهان ایران با همكاری کانون نوای شاهنامه (کنش)، مهرگان شیراز و دوستداران تاریخ و فرهنگ ایرانی، آیین نکوداشت شادروان فرانک دوانلو (شاهنامه‌پژوه و پژوهشگر فرهنگِ ایران) را در روز پنج‌شنبه ۵ آذرماه 1394 از ساعت ۱۷ تا ۳۰: ۱۸ در خانه اندیشمندان علوم انسانی تالار فردوسی (خیابان ویلا، بوستان وَرشو) برگزار می‌کند.

گفتنی است در این مراسم؛ محمودی بختیاری، قدمعلی سُرامی، هما ارژنگی و احمد نوری (آریاچهر) به سخنرانی خواهند پرداخت. نقالی سیمین مهر، شاهنامه‌سُرایی کیخسرو دهقان از دیگر بخش‌های آئین نکوداشت شادروان فرانک دوانلو است.

فرانک دوانلو متولد ۲۵ اَردیبهشت ۱۳۵۰ در تهران بود که بر اثر سکتۀ مغزی در 10 آبان ماه 1394 در خانۀ خود در شهریار تهران درگذشت. گفتنی است شادروان دوانلو علاوه بر شاهنامه‌پژوهی؛ پژوهش‌هایی را نیز در زمینهٔ فرهنگِ ایران و جشن‌های ایرانی (جشن مهرگان، جشن تیرگان و اسفندگان و...) انجام داده بود.
از آثار منتشر شدهٔ این شاهنامه‌پژوه می‌توان به دفترهای پارسی‌نگاشته شاهنامه فردوسی، رویدادهای تاریخ‌دار شاهنامه فردوسی، فرهنگ نام‌های ایرانی بر بنیاد شاهنامه فردوسی، راهنمای نمودارشاهنامه فردوسی دوره پیشدادیان و کیانیان، گات‌های زرتشت (متن تطبیقی بر پایۀ هشت برگردان پارسی) و بانوان شاهنامه؛ ارنواز، شهرناز و فرانک (زیر چاپ) اشاره کرد.

زن در شاهنامه - فرانک دوانلو

کتاب‌شناسی شادروان فرانک دوانلو

پارسی نگاشته شاهنامه فردوسی، چاپ سوم 1387، پژوهش و نگارش

نویسنده: فرانک دوانلو
ناشر آهنگ قلم، بنیادفرانک با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان
چاپ اول: ۱۳۸۶ - چاپ دوم: پاییز ۱۳۸۶
مشهد - 792 صفحه

خواندن و دانستن داستان‌های شاهنامه بر هر ایرانی بایسته است در این راستا شاهنامه را به پارسی سره برگردان و با گفتاری درباره سرچشمه‌ها، چگونگی و سرایش و هم چنین سخن بزرگان بر شاهنامه و در بخش پایانی واژه‌های دشخوار و نام نامه کسان آورده شده است. این دفتر به مردمان سرفراز و سرزمین اهورایی پیشکش شده، باشد که سرگذشت پیشینیان و پیوستگی سرنوشت‌هایی که با پندِ آموزگار زمانه سرفرازی یافتند و یا آنان که سبب پیدایش کنش‌ها و منش‌های دون فرهنگ آریایی شدند، آشنا گردیم.

رویدادهای تاریخ‌دار شاهنامه فردوسی، چاپ دوم، نوید شیراز،1383، پژوهش و نگارش

نویسنده: فرانک دوانلو
ناشر: نوید شیراز
تعداد صفحات: 112 - قیمت: 8000

در شاهنامه فردوسی به تاریخِ برخی از رویدادها اشاره شده است. این تاریخ گاهی اشاره به ماه و روز و گاه تنها اشاره به یکی از آنهاست. در این کتاب رویدادهای تاریخ‌دارِ شاهنامه به آرایه داستان‌های شاهنامه، گزینش و بازشناخت شده‌اند تا دست‌مایه‌ای باشد برای پژوهش‌گرانی که به کنکاش در شاهنامه و داستان‌های ریشه در تاریخ داشتهٔ آن می‌پردازد.

فرهنگ نام‌های ایرانی، چاپ سوم،هیرمند، 1382، پژوهش و نگارش

نویسنده: فرانک دوانلو
ناشر: انتشارات هیرمند
چاپ: ۱۳۸۲ - ۹۳ صفحه

در بخش نخست، نام‌های ایرانی بر پایه شاهنامه فردوسی همراه چکامهٔ شاهد آورده شده است. و در بخش دو نام‌هایی ایرانی بدون دشخواری با ویژگی نام دختران و پسران آورده شده است. چاپ نخست این کتاب برای آشنایی ایرانیان با نام‌های آریایی بوده که آرمان خویش را برآورده است و اگر بنا باشد این کتاب دگر بار به چاپ سپرده شود. شایسته است که با نگرشی بر آرمان امروزی دگر نویسی شود.

راهنما و نمودار شاهنامه فردوسی ـ هم دوره‌ای کسان در دوره پیشدادیان و کیانیان، انتشارات آرتامیس،1388، پژوهش و نگارش

پژوهش: فرانک دوانلو
انتشارات آرتامیس - 96 صفحه
سال چاپ 1388 - 5500 تومان

نمودار شاهنامه فردوسی برای کنکاش در هر دوره (پادشاهی) و هم‌چنین نسبت نقش‌آفرینی کسان در دوره‌های پیشدادیان و کیانیان ترسیم شده است. کسان در شمارگان یک تا شصت و سه از آغازین بار تا فرجام نام‌آوری‌شان نشان داده شده‌اند. آرایه نام‌ها به ترتیب داستان‌های شاهنامه از آفرینش انسان تا پایان پیشدادیان وکیانیان (کیومرث تا پایان دارا) آورده شده است تا دانسته شود هر کس در چه دوره‌ای زاده و یا نامبر شده است، با چه کسانی هم دوره بوده، در چه دوره‌ای با آن که زنده بوده اما نقش‌‌آفرینی نداشته! و در چه زمانی از جهان رفته یا نامش از دفتر دیوان (کشوری) پاک شده یا جاودان گشته است. هم‌چنین نشانگر نسبت کسان در دوره‌ها به هم و پویایی آنان در داستان‌هاست. کادرهای عمودی، هم‌دوره‌ای کسان را نشان می‌دهند و کادرهای افقی بر این پایه نمی‌باشند ... این نمودار را به عنوان یک ابزار شاهنامه‌پژوهی به دوست‌داران شاهنامه، پیشکش می‌دارم. امید است برای سامان‌بخشی و از میان بردن کاستی‌ها از پیشنهاد پژوهشگران گرامی، بهره‌‌مند گردم.

بانوان شاهنامه 1 (ارنواز، شهرناز و فرانک)، در دست چاپ

با کمی ژرف نگری در ادبیات کهن به ویژه شاهنامه با بزرگ بانوانی روبرو خواهیم شد که داستان‌شان در پس رویدادها، بازگو شده است. اما برگزار کنندگان و راهنمایان بنیادی بوده‌اند. آنان در هر دوره، بی‌نیاز از تیغ شمشیر؛ استوار و پابرجا، دشواری‌های ویژه خویش را به شکیبایی پذیرا گشتند و راه آزادی و آزادگی را برای مردمان خود هموار ساختند. چنان که در پیروزی‌ها بهرهٔ سترگی داشته و سبب دگرگونیِ سرنوشت ناهنجار و تحمیل شده‌شان بوده‌اند. بدون آن که در این میان پی یافتن جایگاه یا پایگاهی برای خود باشند. این کتاب با برگردان به نوشتار فارسی سره و همچنین رمز گشایی به پیشگاه آزادگان و آزاداندیشان پیشکش می‌شود.

گات‌های زرتشت، چاپ دوم،نوید شیراز، 1386، پژوهش و گردآوری

پژوهش و گردآوری: فرانک دوانلو
نشر: نوید شیراز
سال انتشار: 1386

یکی از مهم‌ترین منابع پژوهش‌گرانِ ادیان و فرهنگ ایران باستان، اوستا به ویژه متن گاثاهای زرتشت وًخشور بزرگ ایرانی است. اوستا کهن‌ترین میراث نوشتاری، بازگو کنندهٔ فرهنگ و رسوم ایرانیان و گاثاها سرودهای برآمده از دل پاک و مینوی اشو زرتشت است. از آن جایی که تا کنون به شوند (دلیل) دیرینگی و دشواریِ زبان گاثاها هیچ برگردانی (ترجمه) با چم (معنی) اوستایی برابری و رسایی ندارد و هیچ مترجمی برگردان خود را به درستی گاثاها ندانسته است. بایسته دیده شد تا همهٔ برگردان‌های ورسنگ (معتبر) به زبان فارسی را از متن اوستایی گاثاها بند به بند در کنار یکدیگر نهاده شود. در این برابری از هشت برگردان سود برده شده است:
آذرگشسب، فیروز، گات‌ها یا سرودهای آسمانی زرتشت ، بی‌ناشر، 1360.
پورداود، ابراهیم، گات‌ها سرودهای پیغمبر ایران سپیتمان زرتشت، ویرایش و چاپ دوم، انجمن زرتشتیان ایرانی- بمبئی، 1952.
دوستخواه، جلیل، اوستا کهن‌ترین سرودها و متن‌های ایرانی، انتشارات مروارید، چاپ دوم، 1374.
رضی، هاشم، اوستا، انتشارات بهجت، چاپ دوم، 1380.
شوشتری (مهرین)، عباس، گاتا سرودهای زرتشت، بی‌ناشر، 1354.
شهزادی، رستم، برگردان گات‌ها، انتشارات فردوس، 1377.
وحیدی، حسین، گات‌ها سرودهای مینوی زرتشت، نشر آفتاب، چاپ دوم، 1366.
جعفری، علی‌اکبر، ستوت‌یسن.

رمان آن روزها رفتند، چاپ اول،ناشر مولف، 1378، نگارش.

نویسنده: فرانک دوانلو
ناشر: فرانک دوانلو - تهران
چاپ اول 1378 - 384 صفحه

آن روزها رفتند
آن روزها مثل نباتاتی که در خورشید می‌پوسند
از تابش خورشید، پوسیدند
و گم شدند آن کوچه‌های گیج از عطر اقاقی‌ها
در ازدحام پر هیاهوی خیابان‌های بی‌برگشت
داستان بازگو کننده زندگی و خواستهٔ انسانی از روزگار است (حق) پژوهشی در ژرفای خواستن و به بار نشستن انسانی، اندیشه در بودن و کنکاش در آرزوهای مردمانی که برای بهتر بودن، به برتری باور داشتند اما باروری باورهای‌مان چگونه ممکن می‌آید؟

گفتنی است چاپ‌ دگر چشم به راه پروانه چاپ می‌باشد!

بازشناخت کارهای نگارشی فرانک دوانلو:

فرهنگ‌نامهٔ عکس ایران (ده عنوان)، چاپ دوم، 1372، فهرست‌نویسی، نگارش
نقشه‌ باستانی ایران، چاپ سوم، 1376، فهرست‌نویسی
نگاره‌های پیش از تاریخ، 1376، فهرست‌نویسی و گزینش
منشور کورش هخامنشی، چاپ چهارم، 1376، امور اجرایی
نبشته‌های فارسی باستان، 1377، امور اجرایی
رصدخانه خورشیدی نقش‌رستم، 1378، امور اجرایی
رصدخانه نیمروز، 1378، امور اجرایی
تخت جمشید، بنای میهنی ایرانیان و انجم همپرسگی ملی، چاپ دوم، 1379، امور اجرایی
افسانه‌های مردم فارسی زبان، 1380، تنظیم و امور اجرایی
کتیبه‌های هخامنشی، چاپ سوم، 1380، امور اجرایی
مجموعه مقاله‌های پژوهش‌های ایرانی (شماره 1)، 1380، امور اجرایی، نگارش
سرودهایی از اوستا، چاپ دوم، 1380، امور اجرایی
نظام گاهشماری در چارتاقی‌های ایران، 1380، ویراستار
نقش رستم و پاسارگاد، آرامگاه کورش هخامنشی، 1380، امور اجرایی
مجموعه‌ مقاله‌های پژوهش‌های ایرانی (شماره 2)، ویراستار
اوستای کهن و فرضیاتی پیرامون نجوم‌شناسی بخش‌های کهن اوستا، 1382، ویراستار
بناهای تقویمی و نجومی ایران، 1383، ویراستار
غوغای باد، امور اجرایی، 1388 ، اموراجرایی
فرمان کورش هخامنشی، 1389، ویراستار
گفتاری چند پیرامون شاهنامه و آیین‌های ملی (چاپ شده در روزنامه و مجلات گوناگون)