دکتر محمد مصدق
یادواره‌ی ِ زادروز ِ فرخنده‌ی ِ «دکتر محمّد مصدّق»(سال1388)
- دكتر محمد مصدق
- نمایش از دوشنبه, 25 مرداد 1389 08:56
- بازدید: 4000
برگرفته از تارنگار ایران شناخت
خورشیدی
یادداشت ِ ویراستار
سه‌شنبه ۱۶خرداد ماه ۱۳۸۸
یک‌صد و بیست و هفت سال پیش از این، در چُنین روزی در گذر ِ وزیر دفتر، محلّه ی ِ سنگلج تهران، در خانواده‌ی ِ میرزا هدایت وزیردفتر از مستوفیان و میرزایان عصر قاجار، کودکی چشم به جهان گشود که نام محمّد بر او نهادند و در بزرگی، با عنوان و نام و نام خانوادگی‌ی ِ دکتر محمّد مصدّق، شهرت یافت و در کارهای اجتماعی و سیاسی‌ی ِ روزگار خود مردی نام آور، نقش‌ورز و تأثیرگذارشد.
او افزون بر ایران، آوازه‌ای جهان‌شمول پیداکرد و به سبب ِ رهبری‌ی ِ جنبش ِ ملّی‌کردن ِ صنعت ِ نفت ِ ایران و پنجه درافکندن با بزرگ‌ترین قدرت ِ استعماری جهان در زمان خویش، به حقّ، نماد ِ دادخواهی و مبارزه‌ی ِ ملّی‌ی ِ ایرانیان و فراتر از آن، همه ی ِ ملّت های ِ غارت شده ی ِ خاورزمین، شناخته‌شد.
در شش دهه‌ی ِ پشت ِ سر، ده‌ها گفتار و کتاب ِ پژوهشی به زبان ِ فارسی و دیگر زبان‌های ِ جهان در باره‌ی ِ مصدّق و کارنامه‌ی ِ سرشار ِ سیاسی و ملّی‌ی ِ او نشریافته و هنوز هم این درون‌مایه از دستور ِ کار ِ پژوهندگان، کنارگذاشته‌نشده‌است. به جرأت می‌توان گفت که او تنها دولت‌مرد ِ ایرانی‌ی ِ معاصرست که پرونده‌اش به بایگانی‌ی ِ راکد ِ تاریخ فرستاده‌نشده‌است و بخشی از گفتمان ِ زنده و پویای ِ سیاسی‌ی ِ ایرانیان و جُزایرانیان به شمار می‌آید.
در میهن ِ او – به رغم ِ کژتابی‌ها و ستیزه های پیشین و پسین با نام و خاطره و آموزه‌ی ِ ملّی و ایران دوستانه- اش– هستی و حضور ِ وی در اندیشه و گفتار و کردار ِ جوانانی که تنها وصف ِ او را از پدران و یا پدربزرگ- هاشان، شنیده‌اند، سخت چشم‌گیرست و در گیرودار ِ مبارزه‌ی ِ آزادی‌خواهانه و دادجویانه‌ی ِ دشوار ِ امروزین‌شان، نام ِ نامی‌ی ِ او و کارنامه‌ی ِ زرّینش را مشعل ِ فروغ‌بخش ِ راه ِ خود می‌شناسند.
از سوی دیگر، برگ‌های بزرگ‌ترین دانش‌نامه‌ها و پژوهش‌نامه‌های ِ جهان‌شمول با نام و یاد و بررسی‌ی ِ کارنامه ی درخشان ِ این ایرانی‌ی ِ مبارز و نستوه زیوریافته‌است. افرون بر آن، در سال‌های اخیر، با شگفتی زدگی، شاهد ِ اعتراف ِ آشکار ِ جانشینان ِ پشتیبانان ِ آمریکایی و انگلیسی‌ی ِ شاه در اجرای کودتای سیاه برضدّ ِ دولت ِ ملّی و روی آور به مردم‌سالاری‌ی ِ مصدّق و حتّا پوزش‌خواهی برای ارتکاب ِ آن جنایت ِ بزرگ ِ تاریخی از سوی ِ سلف‌های‌شان، بوده‌ایم. از آن جمله است سخنان مادلین آلبرایت، وزیر ِ امور خارجه‌ی ییشین ِ آمریکا در کابینه‌ی کلینتون، گفته‌های ِ جک استراو، وزیر ِ امور خارجه‌ی ییشین ِ انگلستان و به تازگی گفتار ِ اوباما در همین زمینه در قاهره.
فرصت و مناسبت ِ سال‌گرد ِ زادروز ِ فرخنده‌ی ِ آن بزرگ‌مرد را غنیمت می‌شماریم تا بار ِ دیگر آموزه‌ی ِایران دوستانه‌ی ِ او را رهنمون خود بشناسیم و به درستی دریابیم که چگونه می توان یک ایرانی‌ی ِ راستین بود و برای آزادی و سربلندی‌ی ِ میهن پیکارکرد و همچون او، از ناهمواری و دشواری‌ی ِ راه نهراسید. بار دیگر با خاطره‌ی ِ شکوه‌منداین ایرانی‌ی ِ آزاده و افتخارآفرین پیمان ببندیم که فرزندان ِ سزاوار ِ او باشیم.
بیتی از سعدی را ، پایان بخش ِ این یادواره‌ی ِ کوتاه در ابن روز ِ بزرگ می‌کنم:
"گویند: مگو سعدی چندین سخن از عشقش / می‌گویم و بعد از من، گویند به دوران‌ها
