زیست بوم
نقش رسانه‌ها در صیانت از عرصه‌های طبیعی
- زيست بوم
- نمایش از شنبه, 21 فروردين 1389 08:15
- بازدید: 2398
برگرفته از همشهری آنلاین
سازمان جنگل‌ها و مراتع همواره با مشکلات متعددی مواجه بوده است.
برخی این مشکلات را ناشی از آن می‌دانند که این سازمان در جایگاه واقعی خود قرار ندارد. برخی بر این نکته پای می‌فشارند که قرار گرفتن این سازمان به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های وزارت جهاد کشاورزی، آسیب‌های فراوانی را به این سازمان وارد کرده است؛ چرا که سازمان جنگل‌ها و مراتع، رویکردی حفاظتی و صیانتی دارد. اما ماهیت وزارت جهاد کشاورزی تولید است. در این میان مهندس ناصر مقدسی، معاون مناطق خشک و نیمه‌خشک سازمان جنگل‌ها و مراتع معتقد است که با ارتقای فرهنگ عمومی می‌توان بخش عمده‌ای از این مشکلات را برطرف کرد.
وی با اشاره به اینکه در سند چشم‌انداز20 ساله کشور، در رأس تمام سیاست‌های کلان، موضوع ترویج فرهنگ منابع طبیعی و ارتقای آموزش همگانی به‌ویژه در سطح مدیران و سایر آحاد قرار دارد یکی از مشکلات عمده‌ای که مسئولان سازمان جنگل‌ها در حفاظت و صیانت از عرصه‌های ملی و طبیعی با آن مواجه‌اند مشخص نبودن شاخص‌های ارتقای فرهنگ عمومی و نداشتن مبنای اطلاعاتی است، تأکید می‌کند: در این زمینه با خلأ منابع اطلاعاتی متقن علمی مواجه هستیم، براین اساس ضروری است اصحاب رسانه و صاحب‌نظران عرصه ارتباطات به کمک منابع طبیعی بشتابند و نارسایی‌های موجود در این زمینه را جبران کنند.مقدسی یادآور می‌شود: 4/11میلیون هکتار از مناطق خشک و نیمه‌خشک به 4رویشگاه جنگلی اختصاص دارد که عبارتند از: ارسباران، زاگرس(که از ارومیه تا فارس امتداد دارد)، رویشگاه ایرانی - تورانی و خلیج‌فارس – عمانی (گستره این رویشگاه، هرمزگان، بوشهر و سیستان‌وبلوچستان را در بر می‌گیرد).
در این رویشگاه‌ها یک میلیون هکتار جنگل دست کاشت ایجاد شده، این درحالی است که جنگل‌های طبیعی مناطق خشک و نیمه‌خشک اکوسیستم‌های بسیار شکننده‌ای هستند که در اثر توالی زمانی بسیار طولانی ایجاد شده‌اند. هرگونه تغییری در این اکوسیستم‌ها جبران‌ناپذیر است زیرا این رویشگاه‌ها توان بازسازی ندارند.
براین اساس باید به‌شدت از آنها حفاظت شود. این حفاظت در صورتی امکان‌پذیر است که رسانه‌ها آگاهی عمومی را بالا ببرند. اگر شهروند یزدی بداند که جنگل زاگرس منبع و تأمین‌کننده آبی است که از طریق تونل کوهرنگ به یزد می‌رود و در صورتی که این جنگل تخریب شود مستقیما روی میزان آب شرب شهرشان تأثیر می‌گذارد در این صورت وقتی درختان بلوط این منطقه قطع می‌شود او هم نگران می‌شود. معاون مناطق خشک و نیمه‌خشک سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، درباره مراتع نیز تصریح می‌کند: 85میلیون هکتار از عرصه‌های مناطق خشک و نیمه خشک به مراتع اختصاص دارد که از این میزان 7میلیون هکتار مرتع خوب، 24میلیون هکتار متوسط و 54میلیون هکتار با وضعیت ضعیف وجود دارد.
در بخش مراتع عمده مشکل، نظام بهره‌برداری است. تا پیش از ملی شدن، مراتع یک حالت سنتی – روستایی داشت. قلمرو بهره برداری مشخص بود. در حال حاضر ما به‌دنبال ایجاد یک ساختار هستیم. تلاش می‌کنیم اعتماد از دست‌رفته ناشی از ملی شدن مراتع را بازگردانیم. در قلمرو عشایر رویکرد سازمان آن است که مراتع به عشایر واگذار شود. در حال حاضر 900 هزار بهره‌بردار وجود دارد. این درحالی است که مراتع، توان و ظرفیت اکولوژیکی محدودی دارند.
