ایران‌بوم

خواندنی بارها در این زمینه هشدار داده و کوشیده است تا نظر دولت را به این مسالهٔ حیاتی، جلب کند؛ اما شوربختانه سازمانهای مسئول گامی برای جلوگیری از تاراج حقابه‌های کشورمان بر نداشته‌اند.

در اثر سدسازی‌های زیاد در ترکیه و سوریه، از آب‌دهی رودخانه‌های دجله و فرات کاسته شده است. خشکسالی‌های اخیر، بر ابعاد این مساله افزوده است. با توجه به سدسازی‌های بی‌رویه بر روی رودخانه‌های دجله و فرات، آب رودخانهٔ دجله به گونه‌ای کاهش یافته است که کشاورزان کرانهٔ این رودخانه با مشکل کم‌آبی روبرو شده‌اند.

از سوی دیگر، بیشترین آب رودخانهٔ دجله، از رودخانه‌هایی که از ایران به عراق می‌روند، تامین می‌گردد.

با توجه به کاسته شدن از میزان آبدهی دو رودخانه دجله و فرات، تنها به برکت کارون است که اروندرود هنوز توانسته است، ارزش کشتیرانی خود را نگه دارد.

از این‌رو، با توجه به اهمیت حیاتی اروندرود برای ایران، ایران به گونهٔ عملی، در آب دجله و فرات سهیم است. از این رو، باید وزارت خارجهٔ جمهوری اسلامی در این مورد، با دولتهای ترکیه وسوریه، وارد گفت وگوهای جدی شود. به ویژه باید به ترکیه گوشزد شود که کاسته شدن از میزان آبدهی رودخانهٔ فرات می‌تواند به منافع ایران در اروندرود زیان کلی وارد کند.

کاسته شدن از آب اروندرود کشتیرانی در این رودخانهٔ مرزی را با خطر جدی روبرو خواهد کرد. در نتیجه، بندرهای بصره و خرمشهر، دچار زیان بزرگ می‌شوند.

دولت عراق، به دلیل اشغال این کشور از سوی آمریکا و روابط ارباب و رعیتی آمریکا با حکومت ترکیه، در موقعیتی نیست که بتواند از منافع خود دربارهٔ میزان آب دجله و فرات دفاع کند. از این رو، دولت ایران می‌باید در این زمینه، به تنهایی اقدام کند.

دولت ایران می‌بایست در زمینهٔ انتقال گاز ایران از خاک ترکیه، این کشور را زیر فشار قرار دهد و با ضربه‌پذیر بودن ترکیه در زمینهٔ نیاز به سوخت، می‌بایست ضمانت‌های لازم دربارهٔ میزان آبی که می‌باید از دو رودخانهٔ دجله و فرات به اروندرود برسد، به دست آورد.

البته در این زمینه، باید همین تضمین‌ها را از دولت سوریه هم گرفت و دولت عراق نیز باید این موارد را مورد توجه قرار دهد.

ایران می‌تواند، گاز خود را از راه عراق ـ سوریه به کرانهٔ دریای مدیترانه برساند و از آن راه، تعهدات احتمالی خود را در برابر اروپاییان به مورد اجرا گذارد.

همچنین راه قفقاز ـ اوکراین نیز میتواند گزینهٔ جایگزین عبور از خاک ترکیه گردد.

تا هنوز تعهدات غیر قابل برگشتی در برابر اروپاییان در زمینهٔ فروش گاز به عمل نیامده است، مسالهٔ میزان آب رودخانهٔ دجله و فرات، با دو کشور ترکیه و سوریه و به ویژه ترکیه را، روشن کنیم که پس از بستن قرارداد احتمالی انتقال گاز از راه ترکیه، مسایل و مشکل‌های بسیاری برای ایران در زمینهٔ آب دو رودخانه مزبور، پیش خواهد آمد.

نبرد بر سرمنابع و به ویژه «آب» در سرزمین‌های خشک ( مانند ترکیه، سوریه، عراق، ایران و... ) جهان آینده را شکل خواهد داد. البته از هم‌اکنون این نبرد با شدت زیاد در حال اجراست. اشغال عراق از سوی آمریکا، نشانهٔ بسیار روشن نبرد بر سر منابع نفتی است. نبردهای داخلی در کشورهای افریقایی و یا میان کشورهای مزبور، تنها بر سر منابع اورانیوم، مس، زر، سیم، آلومینیوم، فلزهای کمیاب و... می‌باشد.

از پیش خود را برای نبرد بر سر منابع آب آماده کنیم و امتیازهای خود را در زمینهٔ گاز و نفت، به سادگی دو دستی تقدیم دیگران نکنیم. باید اهمیت زمان در این موارد را درک کنیم و هر آن چه را داریم، «دو دستی بچسبیم» ذره‌ای از حقوق ایران در دریای مازندران، در آبهای اروندرود، آب هیرمند و... عقب‌نشینی نکنیم. مساله منافع ملی ایران است و آیندهٔ ملت ایران.